Repatrianten aan de slag
ORIENT TRAVEL BV
Herinneringen ophalen uit een tijd zo'n dertig jaren
geleden is - gezien de omstandigheden waaronder het
allemaal begon - misschien niet zo leuk, maar in een
mensenleven zijn er toch wel perioden die achteraf best
het vertellen waard zijn, vandaar dit verhaal.
In maart 1958 kwamen mijn vrouw (Indische) en ik
(Hollander) in Nederland aan. Indonesië hadden wij, in
tegenstelling met vele anderen, rustig kunnen verlaten
en zo stonden wij op dat tijdstip op de kade in
Rotterdam.
Tijdens de ontvangst bij mijn broer kwam al spoedig de
vraag naar voren: "wat nu?" De eerste indruk was dat het
niet zo eenvoudig zou zijn aan de slag te komen.
Weliswaar was het hoogconjunctuur, maar mijn leeftijd
(op dat moment bijna 50) leek toch wel een nadeel te
zijn. Hier en daar solliciteren had geen succes, totdat ik
door bemiddeling van een oude vriend, adjunct-directeur
van een levensverzekering-maatschappij, een beschei
den werkkring kon krijgen bij diens maatschappij.
Salarissen waren niet hoog; mijn baan bleek met
f 400,- bruto per maand gehonoreerd. Het werk op de
afdeling "collectieve polissen" was eenvoudig en al
spoedig bleek mij dat een vergelijking met wat ik in
Indonesië had gedaan (laatstelijk kas-procuratiehouder
bij een grote cultuurmaatschappij) totaal mank ging.
Tegenover het tekenen van cheques van meerdere
tonnen daar, stond hier het zetten van een paraaf onder
een goedgekeurde polis!
In de loop der jaren is dat nooit veel beter geworden. Ik
was stukken ouder dan mijn collega's op de afdeling en
van enige promotie was nooit sprake. Toch was ik blij
een vaste werkkring te hebben. Door mijn collega's werd
ik altijd met respect en vriendelijkheid behandeld, ook
toen later het kantoor met zijn gemoedelijke sfeer werd
opgenomen in een veel groter geheel.
Ik heb tot de pensioendatum (december 1 973), dus ruim
1 5 jaren in het verzekeringsbedrijf doorgebracht. Daarna
heb ik nog een zevental jaren bij een grote reis
organisatie gewerkt en als ik die tijd vergelijk met die
eerste 15 jaar, dan heb ik toch spijt dat ik toen niet
eerder de overstap naar de laatstgenoemde werkkring
heb overwogen.
Intussen had mijn vrouw niet stil gezeten. In de Indische
jaren vóór ons huwelijk was zij eigenaresse van een
bloemenzaak in Bandung geweest (zie Moesson nr. 15
dd. 15 maart 1987.). Hoewel zij dit als een afgesloten
periode had beschouwd, kwam toch in Nederland het
idee naar voren "iets" in het bloemenvak te doen.
Het begon met een enkel bloemstuk voor een huwelijk
of een jubileum en toen er ergens een kleine bloemen
zaak werd aangeboden, besloten wij de stap te wagen.
Helaas werd het een groot fiasco. De buurt bleek niet
geschikt voor het betere soort bloemenzaak dat mijn
vrouw voor ogen stond. Verder was de temperatuur
waarin gewerkt moest worden veel te laag voor haar
gestel, dat aan tropische werkomstandigheden was
gewend. Kortom: de zaak liep niet en zo besloten wij
alles weer te verkopen. Met zeer veel moeite en een
aanzienlijk verlies is dat toen gebeurd.
Mijn vrouw gaf zich echter geenszins gewonnen. Na een
korte periode als werkneemster in een grote bloemen
zaak te hebben gestaan, kreeg zij de kans te solliciteren
bij een bekende bank (u weet wel: die met u meedenkt).
De maximumleeftijd was 45 jaar; zij was 48, maar dat
bleek geen enkel bezwaar. Als typiste werkte zij voor 1 5
mannen, eerst bij de spaarbank, later bij de effecten
afdeling. Na een moeilijke begintijd wist zij zich uit
stekend in deze mannenwereld te handhaven. Tot haar
pensionering in 1974 heeft zij er met veel genoegen
gewerkt.
Doordat wij beiden aan het arbeidsproces deelnamen,
konden wij financieel goed rondkomen en dat heeft ons
de gelegenheid gegeven na onze pensionering een
aardig stuk van de wereld te bereizen.
Nu doen wij dat bijna niet meer; wij hebben er fijne
herinneringen aan overgehouden en gelukkig kennen
wij tot-nu-toe weinig zorgen. Mijn vrouw zegt wel eens:
"Toch had ik de moeilijke tijd niet willen missen" en
daar heeft zij gelijk in, want destemeer waardeer je alles
wat je allemaal daarna hebt kunnen doen en nog
kunt doen.
PI ETER VAN DER WEIJDEN
(Vervolg: "Zuster Erdal")
zuster dingen te vragen die voor hun
belangrijk waren, zoals een glaasje
water bij het eten, een lampje dat
's nachts aan kon blijven, getjebok
worden elke keer als je op de po ge
weest was
De blikken van verstandhouding, Indi
sche uitdrukkingen gebruiken en naar
de arts toe bij een onderzoek kunnen
aangeven wat "Moelès of Panas Da-
lam" betekende., een navelstreng die
van je kind na een week afviel, durven
vragen omdat ze wisten dat ik het niet
vreemd vond en het begreep.
De koekjes, door Oma gemaakt, die je
stiekum toegestopt werden, het was
voor ons verboden iets persoonlijk aan
te nemen van de patiënten die je
verpleegde
En ik werkte en studeerde, ik haalde
het zonder een keer te doubleren.
Ik was een eenling, zonder klankbord,
zonder begrip die in die tijd haar
uiterste best deed zo wit mogelijk te
zijn, als dat nodig was, maar die diep
in haar hart zo Indisch was als het
maar kan zijn.
12
Ik heb ook geleerd nuchter en zakelijk
te zijn, als dat moest en dat is me zeker
van pas gekomen in mijn carrière.
Ik heb een rijk gevarieerd arbeidsver
leden als verpleegkundige en ik werk
nu nog als stafdocente verpleegkunde.
Maar ik hoef nu niet meer zo wit te zijn,
zo mijn best te doen om niet op te
vallen. Ik heb mijn Indisch zijn heront
dekt en het kan in al zijn facetten naar
buiten treden want voor mij staat dit
vast: "Als je uit twee culturen stamt,
word je bepaald door de cultuur waarin
je het eerst opgegroeid bent, en dat is
voor mij de Indische cultuur!!!
TREES BAUWENS
RETOUR BANGKOK v a. f 1.295,--
RETOUR JAKARTA v a. f 1.750,--
31-daagse verzorgde reis JAVA en BALI v.a. f 3.670,—
(ANVR)
GARANTIEFONDS
REISGELDEN
RETOUR BALI v.af 2.085,-
RETOUR AUSTRALIË v.af 2.525,-
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070 - 63 83 67
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38