VOETBAL-AANTEKENINGEN
O
Dag
De foto van het West-Java Team in Moesson van 1 5 maart j.l. riep bij mij vele
herinneringen op uit de tijd voor de oorlog, dat ik in het Batavia van toen, een
hartstochtelijk voetbalspeler was. Hoewel de namen van de meeste spelers van
de foto mij bekend zijn, springen er drie daarvan in mijn gedachten naar voren:
Boellaart van Tuyl, Piet Knape en Jaap Roukens. Om met de laatstgenoemde te
beginnen: in de jaren 30 tot 35/36 was ik lid van de militaire voetbalvereniging
Sparta en verdedigde het doel in het junioren elftal. Welk team werd gevormd uit
een stel anak kolongs, net als ik kinderen van onderofficieren van het K.N.I.L. Ik
herinner mij de leider van ons nog goed: de adjudant Cavalli, behoorlijk zwaar
met snor a la Keizer Wilhelm II.
In één of meerdere jaren van die tijd
stond in het eerste van Sparta opge
steld de luitenant der infanterie Jaap
Roukens. Juist van de KMA in Neder
land gekomen. Als ik me niet vergis
was hij midvoor en gevreesd door de
tegenstander voor zijn bijzonder hard
schot. Toen ik in eind '49 als luitenant
uit Indië naar Nederland werd geëva
cueerd, in juli '50 overging naar de
K.L., werd ik ingedeeld bij een onder
deel van de KLU als instructeur infan
terie. Mijn bataljonscommandant was
de majoor Jaap Roukens, hij voetbalde
nog steeds.
Met hem heb ik toen menige wedstrijd
gespeeld in het officiers-elftal van dat
onderdeel van de Klu. Eén ding vooral
viel mij op: hij had nog steeds dat
gevreesde harde schot.
Dan Piet Knape, snelle buitenspeler
van B.V.C. en van het Bataviase Bonds-
elftal. Hoe heb ik genoten van zijn
spel, vooral tijdens de stedenwed-
strijden die in de eerste helft van de
dertiger jaren in Batavia op het V.I.O.S.
veld werden gespeeld. Welk jaar het
precies was is mij ontschoten. Later
tijdens de oorlogsjaren heb ik Piet
Knape nog eens ontmoet. Niet onder
al te beste omstandigheden: aan de
Burma spoorweg. Ik zat niet in dezelf
de groep als hij, zag hem voor korte
tijd, toen wij via het kamp waar hij zat,
verder de baan opgingen. Hoewel ik
het zelf nooit in één of andere krant
heb gelezen, staat het me duidelijk
voor de geest dat ik gehoord heb dat
zowel Jaap Roukens als Piet Knape
reeds overleden zijn. Hoop dat iemand
mij kan vertellen dat ik het mis heb.
In 1936 toen ik van de Prins Hendrik
School, HBS aan de Vrijmetselaars-
weg, overging naar de Koning Willem
III school, HBS aan Salemba, werd ik
lid van V.I.O.S. Veel van de jongelui
die voetbalden op die school waren lid
van die vereniging; ben toen Sparta
ontrouw geworden, hoewel wij nog
altijd woonden op het Karbouwenveld:
de buurt begrensd door Senen, Si-
payersweg, Goenoengsari en waroeng
Pandjang, waar onderofficieren van
het K.N.I.L. met hun gezinnen woon
den. In die tijd was Boellaart van Tuyl,
een reus van een kerel, de midvoor van
het eerste. Ook hij speelde in het
Bataviase Bondselftal.
Wat mij altijd bij zal blijven is de naam
van de voorzitter van V.I.O.S. van die
tijd: Dr. A. B. C. Dezentjé. Met zijn
zoon Baas (later arts?) heb ik nog in het
hockeyelftal van V.I.O.S. gespeeld.
Behalve voetbal en hockey bestond er
ook een athletiek afdeling, bekende
namen zoals Nappie Dias, de Flissin-
gers, Baumgarten. Als ik mij niet vergis
behoorde ook de oprichter van Tong-
Tong (Moesson) tot die groep.
Wij wonen nu in Australië, zo'n 180
km ten zuiden van Brisbane, aan de
kust. In onze streek wonen vrijwel
geen Indische Nederlanders, maar in
Brisbane en omgeving een aanzienlijk
aantal. Aangezien mijn oudste zoon in
die streek woont, komen wij - mijn
vrouw en ik - daar regelmatig. De
Indo's - zoals ze zich vol trots noemen
- hebben daar een gezelligheidsver
eniging opgericht en die is genoemd
Insulinde. Zo eens in de twee/drie
maanden wordt er een feest gegeven,
waar natuurlijk de makanan op zijn
Indisch niet ontbreekt. Deze Indische
groep wordt gevormd voor het groot
ste deel door de kinderen van de
mensen die in de jaren na de oorlog
(46 en later) naar Nieuw-Guinea zijn
gegaan. Na de overdracht van Nieuw-
Guinea zijn die families rechtstreeks
geëmigreerd naar Australië of via
Nederland hier terecht gekomen. Van
de laatstgenoemde groep waren het
hoofdzakelijk de kinderen die zich hier
gevestigd hebben. De band met Neder
land en Indonesië is sterk, daar velen
in beide landen of één daarvan familie
leden hebben. Laat ik bij het voetbal
blijven: de Indo's hebben een voetbal
club opgericht onder de naam Soccer
Club Insulinde.
Zij spelen in de Queensland Soccer
Federation, een onderdeel van de
National Soccer League. Men zou de
federation kunnen vergelijken met een
onderafdeling van de K.N.V.B. in
Nederland. De leeftijd van de spelers
van Insulinde varieert van zo'n 25 tot
40 jaar. Gemiddeld vrij oud voor voet
bal in competitie, hetgeen het zwaar
voor ze maakt daar de andere teams
een gemiddelde leeftijd hebben van
om en nabij de 20. Zij zijn onder de
vleugels genomen van de Lions Soccer
Club in Brisbane die met zijn hoogste
elftallen speelt in de National Soccer
League. De steun die ze krijgen is,
daar ze geen eigen veld hebben, dat ze
gebruik mogen maken van het veld van
de L.S.C. voor hun thuiswedstrijden.
Nog even iets over de Lions Soccer
Club. Deze club werd jaren terug op
gericht door Nederlanders en kreeg de
naam Hollandia, welke nog niet zo
Het was een goede morgen. De
dichte gordijnen konden het mooie
weer niet verbergen. De slaap was
verkwikkend geweest. Buiten had
den de kinderen hoorbaar plezier.
Beneden klonk een lied. Het was
een vrije dag.
Hij bleef liggen. Beneden was niet
zijn moeder, maar zijn vrouw. Bui
ten speelde niet hij, maar zijn kinde
ren. Voor de rest was het deze
morgen precies zoals zo vaak zo
lang geleden.
Hij besefte dat misschien door
het licht dat door een kier boven
in de gordijnen op het behang
viel en dat zei "ik ben even weg
geweest maar hier ben ik weer. Hoe
gaat het met jou?" "Goed", ant
woordde hij. "Of ik dit gisteren ook
gezegd zou hebben, weet ik niet,
maar vandaag is het goed".
Hij stond op en ging naar beneden.
Daar was het ook goed. Daar was
een kus, koffie en gezellige post. En
daar was overal dat licht en de rust
die door het open raam binnen
kwam, al waren kinderstemmen
duidelijk hoorbaar. Maar misschien
juist daardoor. "Zo is het leven" zei
hij, want hij voelde geen heimwee
naar vroeger en hij verlangde niet
naar morgen.
"Nu. Nu is het dan zover. Nu ben ik
een man, nu ben ik vader, nu heb ik
een huis. Dit is het dan. Dit is het
leven zoals het vroeger was en zoals
het later ook wel zal zijn. Nu is het
van mij". "Hoe is het leven jongen",
vroeg zij toen ze nieuwe koffie
bracht. "Zo", antwoordde hij en zij
vroeg niet verder want hij praatte
wel eens meer in zichzelf. Toen
kwam de vraag die hij vreesde: "wat
zullen we doen vandaag". En door
de tuindeur kwam een jochie binnen
met een auto die gemaakt moest
worden. "Ik ga me eerst kleden",
zei hij en toen hij weer beneden
kwam, zei hij: "zeg het maar, wat
willen jullie". Zijn dag had hij al
gehad. Die kon niet meer stuk.
RALPH
lang geleden werd veranderd in de
huidige. Hun supporters vereniging
heet nog steeds Hollandia. Terwijl de
voorzitter en de secretaris van de
Lions Nederlanders zijn. Een bewijs
dat het hier tussen blanda's en Indo's
wel tjotjokt.
L. T. WALBOOM
11