POIRRIÉ'S PERIKELEN
INDONESIË
IS UNIEK
ONDERZOEK
SPIJTOPTANTEN
SOC-REIZEN OVERZEE
Wij weten dat al heel lang
GOEDKOOP! 3 Weken Java/Ba li
met busje en chauffeur f 3335,—
16
ZANGKOOR
Er gaat niets boven het gezamenlijk
gekweel van een zangkoor. Daar kan
geen synthesizer of andere elektro
nische muziekprothese tegenop. Een
goed zangkoor is per definitie het
enige artistieke medium, dat zonder
camouflage met strikt vocale middelen
een scala van gevoelens en emoties
op de toehoorders weet over te bren
gen. Het door vele andere minder
waardevolle muziekuitingen ontbeerde
vermogen om zonder hulpmiddelen
een hele zaal in verheven gelukzalig
heid te doen zwijmelen, of in woeste
strijdlust met afgebroken stoelpoten
het bedreigde Vaderland te hulp te
laten snellen, is beslist uniek. Ik weet
dat uit ervaring. In de PID-gevangenis
van Soerabaja hadden wij een Groot
Mannenkoor, al moet ik daarbij aan
tekenen, dat wij slechts één enkel kort
en krachtig lied op ons repertoire
hadden, ons echte lijflied zogezegd.
Het werd ook alleen maar gebracht
wanneer de natuurlijke lijflijke nood te
hoog dreigde te stijgen. Was dat het
geval, dan begonnen een of meer
solisten aan de korte prelude, die
successievelijk overgenomen werd
door de hele populatie, totdat het
gezamenlijke gezang aanzwol tot een
volume dat het hele cellenblok op zijn
grondvesten deed schudden. De dienst
doende Indonesische Mas-oppas had
nooit veel waardering voor wat hij
noemde 'ons gebrul' maar kwam toch
altijd vrij snel opdagen. Misschien
kwam dat omdat hij de korte Maleise
tekst goed verstond: "Mas-Oppas,
mau bèrak!" Het is overigens het enige
koor waarin ik ooit heb mogen mee
zingen.
YOGA
"Als ik dat vooruit geweten hadis
de onnozelste verontschuldiging, die
de mens uit zijn onuitputtelijke non-
sens-arsenaal pleegtte halen wanneer
hij een bok geschoten heeft, omdat
men a.) niets vooruit kan weten, tenzij
men helderziende is en b.) een derge
lijke smoes achteraf volstrekt zinloos
is omdat het kalf dan allang verdronken
is. Yoga-beoefenaars zijn de enigen,
die op een adequate wijze aan dit
vooruit- en achterafprobleem het hoofd
weten te bieden zonder daarbij op
goedkope smoesjes terug te moeten
vallen. Die gaan in onderhavige ge
vallen op hun hoofd staan en bekijken
dan ondersteboven achterom hun eigen
ik in het totale wereldgebeuren.
Wat ze dan zien weet ik nog steeds
niet, maar omdat je daar ook nooit
achter kunt komen als je het niet
geprobeerd hebt, heb ik mij daar dus
wel een keer aangewaagd. Natuurlijk
wel in de rug gedekt door een stevige
deur, je kunt nooit weten. Dat onderste
boven tegen die deur staan bleek een
fluitje van een cent, maar iets gezien of
opgestoken heb ik niet, omdat mijn
nog steeds wat onstuimige vrouw
zonder te kloppen door dezelfde deur
naar binnen kwam stuiven.
Als ik dat vooruit geweten had, was ik
vooreen andere deur op mijn kop gaan
staan.
In het kader van een doctoraal-scriptie
geschiedenis aan de Universiteit van
Amsterdam probeer ik de geschiedenis
van spijtoptanten te reconstrueren. Ik
hoop dat te doen door een uitgebreid
archiefonderzoek, een enquête onder
vroegere spijtoptanten èn door een
aantal persoonlijke gesprekken met
spijtoptanten.
Over het lot en de levensloop van deze
groep Indische Nederlanders, die voor
het merendeel tussen 1957 en 1968
naar Nederland kwamen, is nog maar
weinig bekend. Door het onderzoek
hoop ik de kennis over de geschiedenis
van spijtoptanten te vergroten. Daar
voor heb ik echter mensen nodig die
aan zo n onderzoek willen meewerken.
In de enquête zullen vragen over het
dagelijks leven in Indië voor 1949 en
over het leven in Indonesië na 1949
voorkomen. Ook zullen er vragen zijn
ten aanzien van de optie van het
Indonesische staatsburgerschap (war-
ga negara-schap) en om welke reden
(en) men daar later spijt van kreeg. Met
welke moeilijkheden kreeg men te
maken toen men een visum aanvroeg?
Hoe lang moest op een visum worden
gewacht? Hoe werd men in Nederland
opgevangen? Hoe vond men een eigen
huis, geschikt werk en goede scholen?
Via deze oproep aan Moesson-lezers
verzoek ik hen, die als spijtoptant naar
Nederland zijn gekomen, of misschien
spijtoptanten kennen die aan een
onderzoek zouden willen meewerken,
te reageren door een briefkaart met
naam en adres te sturen aan:
RICHARD N. VOORNEMAN
Van der Helstplein 20"
1073 AS Amsterdam
U krijgt dan binnenkort bericht over de
enquête. Wilt u op de briefkaart ook
vermelden of u alleen aan de enquête
of ook aan een interview wilt mee
werken? Bij voorbaat dank!
Voor eventuele nadere inlichtingen:
tel. 020 - 664 52 44.
MEER KONTAKT MET LAND EN VOLK
IN KLEINE GROEPJES OVER
Sumatra, Java, Bali, Lombok,
Toraja, Kleine Soenda-eilanden,
Ambon, Biak, Nieuw Guinea
KEUZE UIT VELE TOURS
bij deelname van 6 personen
Wjw Den Haag Stadhouderslaan 2, tel: 070-469723
Amsterdam Rokin 119. tel: 020-263635
NEDERLANDS OUDSTE EN MEEST
ERVAREN INDONESIË SPECIALIST
Vraag onze kleurrijke
reisbrochure
