GEIEZEN.
J. G.Yssel de Schepper
Leerboek Nederlands voor
Indonesiërs
Thuisgekomen
In Nederland
ALLE
VERZEKERINGEN
Rotterdamsche Lloyd
INDISCHE SPEKKOEKEN
20
Het J. Muh. Arsath Ro'is die als
eerste in Nederland met een leerboek
komt dat op vrij eenvoudige maar toch
serieuze wijze aan Indonesiërs de Ne
derlandse taal bijbrengt. Dat hij hier
mee een gat in de markt heeft gevuld
staat vast. Zowel in Indonesië als in
Nederland is behoefte aan zo'n taal
boek.
Naast grammatica en de moeilijke
vervoeging van de sterke en zwakke
werkwoorden wordt via lees- en vertaal
oefeningen aandacht besteed aan het
Nederlands idioom. Voor de goede
uitspraak kan de Indonesiër hier wel
bij de buren en de televisie terecht. In
Indonesië zal hopelijk wel in de buurt
iemand te vinden zijn die nog Neder
lands spreekt.
Al met al moet men bij dit leerboek van
Arsath Ro'is tot de conclusie komen
dat het leren van Nederlands voor de
Indonesiër minstens even moeilijk
moet zijn, als voor ons het leren van de
Bahasa Indonesia. En dat slecht Indo
nesisch dus even lachwekkend moet
klinken als slecht Nederlands. Dat
laatste (ten onrechte "petjok" genoemd)
blijkt miljoenen Nederlanders uitzinnig
te amuseren wanneer zij het horen
spreken of zingen. Waardering die
heeft kunnen leiden tot lucratieve busi
ness. Zou dat nu ook met slecht ge
sproken Bahasa Indonesia kunnen? Of
zijn er al zoveel slecht B.l. sprekende
toeristen dat er gewoon niets meer te
lachen valt?
In ieder geval wordt met spanning
uitgekeken naar het boek over "petjok"
dat eens en voor al klaarheid zal
brengen in de taalkronkels bij het
Nederlands-Indonesisch. Laten we het
voorlopig maar houden op het goed
spreken van beide talen.
Van Arsath Ro'is is verschenen:
"Langkap Pertama ke Bahasa Belanda"
(De eerste stap naar het Nederlands)
f 35,—, porto f 6,50.
Bahasa Indonesia voor beginners.
f 49,50, porto f 6,50.
Kamus Praktis
(praktisch woordenboek) f 80,-,
porto f 6,50.
BIJ BOEKHANDEL MOESSON
De Stichting Pelita te Voorburg is
onlangs een samenwerkingsverband
aangegaan met de Faculteit der Sociale
Wetenschappen van de Leidse Uni
versiteit om te komen tot een serie
publikaties over Indische Nederlanders,
met name over hun geschiedenis vanaf
het begin van de Tweede Wereldoorlog.
Het door mr. H. G. Quik geschreven
eerste deel uit deze serie is op 15
augustus jl. verschenen en draagt de
titel "Thuisgekomen in Nederland".
Dit 46 pagina's tellende boekje is een
inleiding op de serie en in grove lijnen
wordt erin aangegeven waarom publi
katies nodig zijn: het gebrek aan ken
nis over hetgeen de Indische Neder
lander is overkomen sinds het begin
van de oorlog.
Een inleiding is "maar" een inleiding,
maar nog altijd genoeg om een ver
moeden te krijgen van wat je verder te
wachten staat. Mijn vermoeden nu is
bang en wel hierom:
Een onderzoek naar Indische Neder
landers - door wie en waarvoor ook
verricht - dat als vertrekpunt heeft
het begin van de Tweede Wereld
oorlog en als blijkbaar eindpunt
nog heel veel leed, kan niet anders
dan leiden tot een scheef beeld.
Indië was meer dan oorlog en In
dische mensen zijn niet enkel en
alleen oorlogsslachtoffer!
Het bange vermoeden wordt verder
versterkt door een alinea op bladzijde
1 7 van het boekje: "Dat de gerepatri-
eerden en Indische Nederlanders niet
restloos en zonder hun sporen na te
laten zijn opgegaan in de Nederlandse
samenleving blijkt ook uit de overtui
ging en het succes, waarmee de jon
geren uit deze groep, verenigd in
Nines actie voeren voor het behoud
van een eigen identiteit en een daarop
berustend Indisch Cultureel Centrum".
Ik veroorloof mij hierde opmerking dat
de heer Quik, ondanks het woordje
"ook", het hier niet helemaal juist
heeft. Maar de verklaring daarvoor is
misschien te halen uit bladzijde 19,
waarin hij zegt dat hij in de jaren na
1950 tot 1979 werkzaam is geweest
buiten de Indische sfeer. Mogelijk dat
bepaalde ontwikkelingen en inspan
ningen in die jaren hem daardoor zijn
ontgaan. Tot slot twee kleinigheidjes:
In de literatuurlijst van het boekje staat
"Cleintijdt, G.L.". Dat moet ongetwijfeld
zijn "Cleintuar, G.L.".Verder ontbreekt
m.i. het boek "Ons Indië voor de
Indonesiërs" door Bosdriesz en Soe-
teman. En helemaal tot slot: waarom
Marion Bloem met haar ongewoon
meisje op deze literatuurlijst staat,
ontgaat mij, maar dat zal aan mij
liggen.
R.B.
"Thuisgekomen in Nederland, Indi
sche Nederlanders en gerepatrieerden
in de wetten voor oorlogsgetroffenen"
Alg. Assurantiebedrijf "Argo"
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, tel. 070 - 55 71 72.
door mr. H. G. Quik.
Uitg. Pelita i.s.m. Lidesco Leiden.
Prijs f 10,—, porto f 2,50.
Vele "Oud-lndiëvaarders en Oud-Kolo
nialen" zullen zich nog de welhaast
legendarisch geworden schepen van
de "Koninklijke Rotterdamsche Lloyd"
met welluidende namen zoals "Am-
penan", "Baloeran", "Bromo", "Goen-
toer", "Indrapoera", "Kota Gedé",
"Modjokerto", "Sindoro", "Willem
Ruys" en "Zuiderkruis" herinneren.
Voor hen, die meer over deze rederij
en haar schepen weten wil, is het
verschenen boekje goed nieuws.
De auteurs B. W. Scholten en F. M. E.
W. Haalmeyer, beiden met een nauti
sche achtergrond en hun affiniteit tot
het onderwerp scheepvaart, hebben
een hoeveelheid gegevens uit die ko
loniale scheepvaartperiode op schrift
gesteld, die voor de historisch geïn
teresseerde lezer van groot belang zal
blijken te zijn.
Het bevat een beknopt maar duidelijk
en kompleet overzicht van deze rederij
met informatie van de voor-oorlogse
periode, en de na-oorlogse periode die
gekenmerkt werd door expansie, te
genslagen veroorzaakt door de soms
dwars liggende jeugdige Indonesische
republiek en de periode die de over
gang toont naar het huidige tijdperk.
Na lijsten van gebruikte afkortingen,
toelichting en nationaliteits aandui
dingen, volgen dan de uitvoerige vloot-
lijsten met veel foto-materiaal. Een
index van de Lloyd-schepen, een "Eng
lish summary" (die wellicht voor de
lezer van Anglo-Saksische afkomst
wat aan de korte kant is.).
Gezien de welhaast complete hoeveel
heid aan historische gegevens en feiten,
de jaartallen, foto's, bijzonderheden
en anekdoten, hoort dit boek in de
boekenkast van elke ship-loverte staan!
KAPITEIN LUCAS LINDEBOOM
Uitgevers zijn "De Boer Maritiem" en
"De Rotterdamse Scheepvaart Boek
handel".
Verkrijgbaar Boekhandel Moesson
Prijs f 29,90, porto f 4,50.
TANTE NON's
Franko thuis in speciale verpakking.
Min. 500 gram f 20,-
Min. 750 gram f 25,-
stort op giro 38 92 616
Mevr. F. Y. ROBERT-FLAMAND
Mozartlaan 629. 5011 SP Tl LBU RG
Tel. 013 -56 08 35
