WERF EEN ABONNEE
Koffie en Thee
MONUMENT SOLDAAT
OVERZEE
BU DE VOORPLAAT (foto: archief I.W.I.)
Er zijn twee woorden waar een bijzondere kracht vanuit gaat. Dat zijn "koffie" en
"thee". Ga maar willekeurig ergens staan en roep "koffie!" Van alle kanten
komen dan opgewekte gezichten aanhuppelen die met veel graagte de boel de
boel laten om zich over te geven aan het hoogste genot: koffie.
In de middaguren bereik je hetzelfde resultaat met de aankondiging "thee!", zij
het dat het enthousiasme plaats heeft gemaakt voor een meer bezadigde tred.
Dat komt niet omdat thee meer ernst verlangt, maar de dag is al meer gevorderd
en men is zich dan weer bewust van de ernst van het leven.
Maar ook thee drinken blijft een genoe
gen. Zelfs een literaire godheid als. K.
J. L. Alberdingk Thijm (Lodewijk van
Deyssel) heeft de moeite genomen om
enige van zijn befaamde telefoonbrief
jes te wijden aan een zo volmaakt
mogelijk thee-uurtje. Eén van die brief
jes luidde aldus:
"Op de bij U genoten thee van heden
middag waren: thee, suiker, melk,
sinaasappellimonade, half om half en
triple sec, likeuren. Een in kleur bij zijn
inhoud passend mandje of bakje met
zouten krakelingen en okkernootjes in
hun schil; een bord van Delftsch blauw
met sneetjes geroosterd brood met
ham, losse geboterde sneetjes Deven
ter Koek, en een diep bord van rood
porcelein met pralines, geconfijte
gember en allerlei bruidsuikergoed.
Wellicht is deze thee voor herhaling
vatbaar op 30 december a.s.".
Aan de andere kant had Van Deyssel
minder verstand van een rijsttafel,
getuige zijn briefje aan een Haarlems
hotelier: "Gelieve ten twaalf uur voor
de heer Alberdingk Thijm in gereedheid
te hebben een portie heete rijst, twee
knakworstjes en een tomaat van beste
qualiteit
Maar dit terzijde.
Koffie en thee. Soms zou je willen dat
er een andere warme drank werd uit
gevonden. Bouillon en chocolademelk
is ook meer voor heel af en toe. Met
eten heb je hetzelfde. Soms staar je op
je bord en denkt "daar heb ik nou net
geen zin in", maar waarin wel weet je
ook niet. Idem dito 's morgens. Het
onwrikbare draaiboek voor de dage
lijkse gang van zaken wordt je al
voorgehouden als je nog maar één oog
half open hebt. In de auto springen en
heel ver weg rijden, lijkt dan erg
aantrekkelijk. Maar ja, waar je ook
heen zou gaan, overal is er koffie en
thee.
"Make the best of it" zei wijlen pater
Ferouge altijd en hij heeft nog steeds
gelijk. Daarom is deze voorplaat geko
zen. Niemand op de foto schatert van
plezier. Van dol enthousiasme is geen
sprake. Men zit gewoon en drinkt wat.
En men praat wat, over hele gewone
dingen waarschijnlijk. Maar wie zegt
dat deze mensen niet gelukkig waren
en dankbaar voor dat moment van
samenzijn? Iemand, de vrouw des hui
zes ongetwijfeld, zal gezegd hebben
"kom, we gaan buiten thee drinken"
en iedereen deed aldus. Waren zij zich
bewust van de thee? ik denk het niet,
wel van het samenzijn.
"Sellig hè" zegt mijn Tardie (3) altijd
als hij met zijn ouders, broers en zusje
in een kring zit. En als zijn thee met
melk ("wamme thee") op is, gaat hij
weer zijn weg en niemand die hem dat
gezellige moment afneemt. Niemand
die kan zeggen dat de voorplaat geen
mooie foto is. Niemand die het ent
housiasme kan temperen als er"koffie"
wordt geroepen of "thee". En niemand
die echt koffie en thee zou willen
inruilen voor iets nieuws, want koffie
en en thee betekenen samenkomen en
samenzijn and then we always try to
make the best of it. Zelfs als je in je
eentje zit maar samen met je gedachten
en herinneringen. Misschien is dat de
kracht van de woorden "koffie" en
"thee".
R.B.
L. van Deyssel (1864-1952) belde
nooit zelf op en kwam zelden of
nooit aan de telefoon. Had hij iets
mede te delen of te vragen, dan
schreef hij een (telefoon)briefje dat
door iemand werd doorgebeld. Deze
telefoonbriefjes behoren tot de let
terkundige curiosa.
"Op woensdag 7 september a.s. zal
Prins Bernhard in het stadspark Hattem
te Roermond een monument onthullen
ter ere van en ter nagedachtenis aan
de 4.752 Nederlandse militairen die
tussen 1945 en 1962 in Nederlands-
Indië en op Nieuw-Guinea in dienst
van het vaderland bij krijgsverrichtin
gen of anderzins het leven hebben
verloren. De plechtigheid vangt aan
om 14.45 uur".
Tot zover een gedeelte uit een pers
bericht van de stichting Overkwartier
te Roermond dat eerst onlangs door
redactie Moesson op aanvraag werd
ontvangen. De Stichting Overkwartier,
die het initiatief voor dit monument
heeft genomen, heeft als doelstelling
de bevordering van cultuur, geschied
schrijving en folklore.
In een volgend nummer van Moesson
zullen wij op dit monumentterugkomen,
thans zij slechts opgemerkt dat ook bij
de totstandkoming van dit monument
enige kanttekeningen geplaatst kunnen
worden. Zo blijkt uit geen van de
stukken van de Stichting Overkwartier
dat het monument er ook is voor
gevallen KNIL-soldaten en Indonesiërs
die voor Nederland zijn gesneuveld. In
de verschillende comité's van de Stich
ting hebben bijvoorbeeld oud-Knil-
militairen geen zitting en van betrok
kenheid van Indische organisaties is
vrijwel geen sprake geweest. In de
wandelgangen echter luidt het dat het
monument er wel degelijk "voor ieder
een" is.
REDACTIE
Werf één abonnee voor Moesson. Dat is mijn verzoek aan alle abonnees
van Moesson. We hebben nieuwe abonnees nodig. Luid ik de noodklok?
Neen, echt niet, maar iedere krant, elk tijdschrift heeft te maken met
verloop. Ook Moesson en bij ons wordt het verloop vooral veroorzaakt
door het heengaan van oude, trouwe abonnees.
Om nieuwe abonnees te werven kunnen we allerlei acties bedenken en
prachtige prijzen uitloven. Veel geld besteden aan reclame en dan maar
hopen dat het lukt. Maar in al die tierlantijnen zit iets dat mij principieel
tegenstaat. Moesson is geen tijdschrift waarop je je abonneert omdat je
bijvoorbeeld een vliegreis kunt winnen. En Moesson is geen blad voor
mensen die zich totaal niet interesseren voor Indië en Indische mensen.
Moesson is Moesson. Anders kan ik het ook niet zeggen. Maar hoe dan
aan nieuwe abonnees komen? Door u die al abonnee bent. U kent
Moesson. In uw familie- en kennissenkring is er ongetwijfeld tenminste
één persoon die bij u Moesson leest of aan wie u Moesson leent of geeft.
Van die persoon weet u dat hij of zij Moesson ook waardeert. Als u die
persoon nu kunt overhalen om zelf een abonnement te nemen omdat hij of
zij Moesson daarmee daadwerkelijk steunt, dan mogen wij ook voor de
langere termijn optimistisch blijven.
Al, dit is wat ik u wilde zeggen.
RALPH BOEKHOLT
2