Wetenswaardigheden omtrent de bouw van een
"Spieghel Retourschip" genaamd
Op 4 oktober 1 988 werd op- en nabij de scheepshelling, waar een replica van
het V.O.C.-schip "Batavia" in aanbouw is, het aldaar nieuw gebouwde informatie
centrum "Het Oostvaarders Tolhuis"' met gepaste soberheid, feestelijk geopend.
Wie Lelystad van de een of andere richting nadert, behoeft niemand om raad te
vragen aangaande de lokatie van dit fraaie schip in aanbouw. Rij maar gewoon
naar het water en kijk dan uit naar een oud V.O.C.-schip en al spoedig zult u de
imposante contouren van dit toch vrij grote schip in aanbouw ontwaren.
"BATAVIA"
Scheepsbouwer Willem Vos
Om de lezer(es) een idee te geven van
de maten van dit schip moge het
volgende een indruk verschaffen:
Lengte van het schip
van hakkeboord
tot galjoens leeuw 56,62 m
Lengte over de stevens 45,30 m
Kiellengte 37,38 m
Breedte over de berghouten 1 0,60 m
Holte op de uitwatering,
gemeten uit bovenkant kiel 5,00 m
Holte op het potdeksel
(rahout) 8,50 m
Breedte op het potdeksel
(rahout) 8,50 m
Een kijkje "in" het schip, op de buik-
denning en de inhouten (spanten) aan
stuurboordzijde. De originele Batavia
werd in slechts zes maanden gebouwd
tegen een kostprijs van 120.000 gulden.
Het bouwen van de replica zal zo'n zes
JAAR in beslag nemen en zal dan onge
veer tien miljoen gulden gekost hebben.
Wat hier gebeurt is in wezen uniek:
Het oude Spieghel Retourschip de
"Batavia", dat in de zeventiende eeuw
te Amsterdam voor rekening van de
V.O.C. gebouwd werd en dat onder de
meest tragische omstandigheden ver
ging in 1629 en strandde 50 mijl
bewesten Australië op de verraderlijke
kliffen van de Abrolhos eilanden, wordt
thans nauwkeurig - en tot op de taai
nagel nagebouwd.
details en wat direkt opvalt is het
gebruik van modern gereedschap en
apparatuur.
De bouw van dit schip en de construc
tie van haar delen, is tevens een
grondige leerschool voor hen die zich
willen bekwamen in de (moderne)
houtbewerking en zeer logisch dus,
dat modern gereedschap wordt ge
bruikt.
Het schip wordt geheel gebouwd van
Europees hout, deels om de tropische
regenwouden te sparen en deels
omdat het nu eenmaal in (Noord)
Europa eenvoudiger is om persoonlijk
rechte bomen uitte zoeken
die niet scheluw zijn of
bomen met een bepaalde
kromming i.v.m. de flauwe
kromming van de voorste
ven of de grotere kromming van de
inhouten (spanten) die immers opge
bouwd zijn uit een legger, zitter,
oplang en stut.
Op 4 oktober 1 985 werd onder leiding
van scheepsbouwmeester Willem Vos
haar kiel gelegd en de bouw vordert in
de loop der jaren gestaag, zodat men
verwacht de "Batavia" in de zomer van
1991 te water te kunnen laten en de
afbouw begin 1992 te kunnen vol
eindigen.
Wie de werf betreedt, treft een gezellige
drukte aan; meest jongeren zijn inten
sief in de
weer met de
bouw van
velerlei
12
