BRIEVEN
OVER...
INDISCHE SPEKKOEKEN
Proefstation (III)
Verjaardag vieren
Happy Station
(Vervolg: "Makassar en Omgeving")
van Watamponé uit over Pampanoea
was vrij ingewikkeld en liep uit op een
km zeer steil klimmen. Voor de don
kere grotten had men flambouwdragers
en een gids nodig. Het fantastische
schouwspel van de eeuwenoude druip
steengrotten was alleszins de moeite
waard. Er was een oude legende aan
verbonden, die in het kort als volgt
luidt: lang geleden heerste aan het hof
van Mampoe grote luiheid en gemak
zucht. De vrouwen waren zelfs te lui
om hun weefspoel die door een spleet
in de vloer onder het huis was gevallen,
zelf op te halen, maar lieten het de
hond doen. Deze was toevallig een
heilige hond en uit ergernis liet hij het
hele hof verstenen, kassian! De moraal
hiervan is, "dat de luie mens niet
verder komt, en in zekere zin ver
steent". Het volk gelooft aan de wer
kelijkheid van het verhaal, en met een
beetje fantasie kon men inderdaad in
de grillige vormen van het druipsteen
figuren herkennen, zoals de kamer en
het graf van de koning, waterbakken,
sawahs, een vrouw die gestraft wordt,
een gong, voorraden zout, een krokodil,
enz. De twee onderste zalen waren
volslagen donker, in de twee bovenste
zalen viel het zonlicht door een opening
naar binnen. Ergens hoorde men dui
delijk water ruisen, ofschoon nergens
water te zien was. Het verhaal wil dat
degene die in deze grot valt, door een
onzichtbare rivier onderaards wordt
meegenomen en eerst bij Lantja weer
boven komt. Typisch was ook een gat
in een rotssteen dat steeds water
bevatte en nooit opdroogde. Men zei
dat dit water een genezende kracht
had voor oogziekten, en hiervoor
kwamen de mensen van heinde en ver.
Zeer interessant zijn ook de Rijks
sieraden van Boné. Toen eens op 2
april 1 931 het zelfbesturend Landschap
Boné weer een vorst kreeg, werden de
Rijkssieraden, die gedurende het vorst-
loze tijdperk bewaard waren in het
museum te Batavia, op plechtige wijze
teruggegeven. Sindsdien werden de
kostbare stukken veilig bewaard in
een kluis, in glazen vitrines, naast het
verblijf van de Aroempone in Watam
poné. Voor bezichtiging moest men
zich met een verzoek wenden tot de
Ass.-Resident. Aan deze oeroude,
geheimzinnige voorwerpen werden
grote krachten en waarden toege
schreven. Om dit te begrijpen, moet
men eerst een begrip hebben van wat
men onder een "gaoekang" verstaat.
Maar dat is weer een heel ander
verhaal.
TANTE NON's
Franko thuis in speciale verpakking.
Min. 500 gram f 20.—
Min. 750 gram f 25,-
stort op giro 38 92 616
Mevr. F. Y. ROBERT-FLAMAIMD
Mozartlaan 629, 5011 SP TILBURG
Tel. 013 -56 08 35
Naar aanleiding van de ingezonden
stukken over het Proefstation Pasoe-
roean (Moesson 1 5 oktober jl.) alsnog
het volgende:
Een belangrijk onderdeel van het proef
station was de Bibit Onderneming
Djambé Gedéh (onder de bevolking
beter bekend als Boemi Ajoe - een
paradijs). De onderneming was gelegen
te Kepandjen, op ongeveer 1 5 km van
het centrum van Kepandjen ten zuiden
van Malang. De heer H. Fuhri was toen
administrateur van Djambé Gedéh. Ik
ben getrouwd met zijn dochter.
De werkzaamheden op Djambé Gedéh
waren heel belangrijk, want daar wer
den de veredelingen gedaan door het
kruisen van rietsoorten met rietachti-
gen. Bij deze werkzaamheden waren
altijd aanwezig Dr. Rumke, Dr. Bolle,
Dr. Koningsberger en nog vele anderen.
Het kruisen vond plaats na zons
ondergang. Twee bloeiende soorten
werden met de pluimen tegen elkaar
gezet en de pluimen omsloten door
een klamboe tule opdat de zaden in dit
net zouden vallen.
De bevruchte zaden werden naar het
Proefstation verzonden voor het laten
ontkiemen en uitzetten. Na een be
paalde periode werd de "bibit" (een
stuk riet met een oog) naar Dj. G.
verstuurd om daar te worden uitge-
plant. Deze monsters werden later
naar een malende suikerfabriek ver
zonden en de resultaten naar het
Proefstation opgestuurd. Het doel van
het kruisen was om een rietsoort te
kweken die een hoog suikergehalte
zou hebben, een niet al te harde bast
wat van grote invloed kan zijn voor de
molenbatterij van de suikerfabriek,
goed bestand tegen rukwinden en niet
al te veel schade zou oplopen bij een
eventuele brand. Iedere kruising kreeg
een nummer en die werd genoteerd
met een POJ-nummer op het Proef
station.
Als ik aan die tijd terugdenk, aan
Boemi-Ajoe met de oprijlaan, een gro
te waringinboom en op de achtergrond
de besaran en de paviljoens, en de
vruchtbomen, zoals mangisstan, lang-
sep, doerèn, ananas - boger, de djeroek
matjan en bali, de mangga lali djiwo
(mangga goerig),de advocado's, de
buah nonna, de papaja's, het was een
paradijs en niet te vergeten een eigen
zwembad. En dan hier te moeten wo
nen, opgeslokt door vier muren, wat
een leven hebben wij niet gehad in
ons lief Java.
H. H. DE BELL
(Pietje Bell)
Naar aanleiding van het stuk van Mevr.
Hazenberg-Verbeet voorkomende in
Moesson nr. 6 (okt. '88) zou ik gaarne
een kleine kanttekening eraan willen
toevoegen.
Onze Indische groep wordt nl. zo
langzamerhand opgeslokt in de Hol
landse massa. Daar komen we niet
onder uit. We ondergaan een soort
assimilatieproces, dat we niet kunnen
tegenhouden; de Indische jongens
huwen Hollandse meisjes en omge
keerd en daarom lijkt het mij raad
zaam om onze bekende Indische
verjaardagen op een voorzichtige wijze
aan de Hollandse gewoonten aan te
passen.
Mevr. Hazenberg heeft een soort
aversie tegen sterke drank. Om van
deze aversie af te komen kan ik haar
een kleine tip geven. Voor deze tip zijn
uiteraard wat flessen drank nodig:
advocaat, boerejongens (brandewijn
met rozijnen), koffie likeur, whisky en
rum. Koop een roombotercake. Snij
die in plakken en leg daarop een laagje
advocaat of smeer op de plakken wat
aardbeienjam en giet daaroverheen
een mengsel van 7-Up en rum, je krijgt
dan de smaak van koningskroon, die
beslist heerlijk is. Een andere lekkernij
is vanille ijs met daaroverheen wat
advocaat (coupe de Mont Blanc), of ijs
met koffielikeur erop (coupe de Brassi-
liène) of ijs met boerejongens (coupe
de Malaga).
Om al dit lekkers weg te spoelen: rum
en Coca Cola, dit noemt men ook wel
Cola met een "tik". In plaats van rum
wordt er ook wel een scheutje whisky
in gedaan. In plaats van cola mag er
ook wel 7-Up gemixed worden.
Als de verjaarsgasten dus om een uur
of drie 's middags komen voor een
kopje koffie en gebak, kan de Indische
smulpartij (eterij) tussen vijf en zes
worden gehouden, 's Avonds kunnen
dan wat gemengde frisdrank en ijs
combinaties worden geserveerd.
Al met al neemt het niet weg, dat ook
de gebruikelijke spekkoek, konings
kroon, pasteitjes, lemper enz. beslist
niet weg te denken zijn. Tot slot wens
ik alle lezers en lezeressen veel succes
en een smakelijk eten toe.
A. F. W. VAN DER SMITTE
Onlangs kregen wij een telefoon
tje van de Hr. Vogelzang uit
Rijswijk die ons wist te melden
dat de oprichter/eigenaar/disc-
jockey van YDH-8 Happy Station
te Bandung (Moesson nr. 6) een
zekere Hr. v.d. Heyden was, die
later eigenaar werd van een win
kel in electronica in Utrecht en
inmiddels is overleden.
Red.
18