Feestelijke HERDENKINGSAVOND
Tjalie Robinson/Vincent Mahieu
Harmonieplein
DINIHARI TRAVEL
28 April - ROTONDE HOUTRUST- Den Haag
en presentatie van zijn laatste boek
"SCHUILEN VOOR DE REGEN"
VANAF HEDEN:
BU DE VOORPLAAT (Foto: Rogier Boon)
Soms vraag ik me wel eens af hoe Pa Tjalie alles gevonden zou hebben als hij nu nog
geleefd had. En met dat alles bedoel ik de hele toestand in Indonesië en de hele
ontwikkeling van de "Indo-scene" hier in Holland die hij 30 jaar geleden met zijn
tijdschrift Tong-Tong begon. Want wat is het de laatste tijd verschrikkelijk veranderd in
beide landenI
Individueel reizen door Indonesië?
- met eigen vervoer en chauffeur
- verzorging akkomodatie
Vraag vrijblijvend offerte.
Voor inlichtingen 02526 - 7 21 46
Een beetje treurig en wat filosofisch,
dacht ik.
Over Indonesië vooral treurig omdat ze
daar zoveel afbreken en er zo ontzettend
veel verdwijnt en stuk gaat zonder dat hij
er wat aan kon doen of helpen redden. En
met die toestand in Holland, dat zag hij
vanaf het eerste begin altijd al een beetje
filosofisch. Want koos hij niet als credo
voor die eerste beginjaren van Tong-
Tong: "Zoekt op basis van de nuttige
ervaringen in de Gordel van Smaragd
nieuwe interessen te wekken voor de
Tropengordel"En begon meteen met
veel enthousiasme "teroes te poekoelen"
met jaren van opbouwend werk en (soms)
vele teleurstellingen.
Hoe zou Tjalie tegen deze voorplaat aan
gekeken hebben? Ik denk dat hij zijn
Harmonieplein, waar hij toentertijd een
hele piekeran aan wijdde, wel helemaal
niet meer zou herkennen. En in een andere
piekeran beklaagde hij zich dat Djakarta
geen eigen sky-line had, hoogstens het
profiel van een "prizefighter, compleet
met bloemkool-oren". In ieder geval niet
de sky-line van de voorplaat. Want al die
wolkenkrabbers zie je ook wel in New
York of Rio de Janeiro. Daar is immers
niets "eigens Indonesisch" aan
Maar gelukkig weet Jakarta dat zelf
ook wel. Want het noemt zichzelf het
liefst met een vreemd woord 'Metropoli
tan Want voor het eigen Indonesische
woord in de Bahasa voor hoofdstad moet
je immers een heel, heel anders en minder
schaamteloos gezicht hebben....!
Dat opstel van Tjalie over het Harmonie
plein is echt helemaal geschiedenis ge
worden. Want alles is weg of anders. Het
enige van vroeger is, zoals hij schreef "dat
het helemaal geen plein is, alleen maar
toevallig een grote lap asfalt, omdat zoveel
belangrijke straten elkaar hier kruisen of
in elkaar overgaan
Deze foto schoot ik vanaf de hoge (loze)
toren van het Hotel Melati, vroeger hotel
Des Galeries. En die saté-tent, waar Tjalie
zo lekker saté at, is er ook al niet meer. De
enige plaats waar je nu nog wat kan
gebruiken is de coffee-shop van het hotel.
Als je tenminste wat geluk hebt en de boel
niet op is. Op mijn dag was het wel zo,
want bijna alles was uitverkocht. En ik
moest genoegen nemen met een enorme
fles lauw bier met ijsklontjes (want zelfs
de kleine "pijpjes" tidak ada, habisl). De
bartender/beheerder wilde me eigenlijk
niet toelaten op die loze toren en even
later merkte ik waarom. Want die hoge,
lege toren was de laatste 30 jaar een
prima stortplaats gebleken voor 30 jaar
coffeeshop-afval....! (Het was ook een
"leerzame toren" voor mij, want ik heb
nooit geweten dat ik mijn adem zo lang
kon inhouden!).
Tjalie zou het misschien, net als ik, jam
mer gevonden hebben dat de betrekkingen
tussen Indonesië en China zo verslechterd
waren, want anders hadden ze van de
Chinezen kunnen leren wat "barbaren"
zijn, omdat die immers China eeuwenlang
hadden gepest. Want óf die "barbaren
van de Orde Baru" kenden de Piekerans
niet, óf ze hadden het niet goed gelezen.
Want Tjalie schreef notabene: "Je vraagt
je af, hoe dit gebouw toch door sommigen
nog een koloniaal bouwwerk genoemd
kan worden. Weinig gebouwen in Indone
sië spreken zo duidelijk van royale en
vertrouwensvolle aanpassing aan land en
gewoonten. Weinig gebouwen zien kans
bij een front van zoveel stugge gesloten
heid tóch een karakter te bewaren van
waardige berusting, die in wezen zo
Oosters is
En vanaf die hoge toren zag ik ook de
grote veranderingen. En weer had Pa
Tjalie gelijk. Want schreef hij niet: Je
weet het ook direkt: het Harmonieplein
staat en valt met dat gebouw, want al het
andere is zo karaktervol niet".
De grote koloniale Sociëteit was dus weg
(op de voorplaat middenhoven). Daarvoor
in de plaats was een tweede lane voor
auto's gekomen in de Rijswijkstr./Jalan
Modjopait. Plus een stukje park. Maar dat
is voor iedereen "Verboden Toegang"
want het is eigenlijk een soortement van
uitbreiding van de paleistuin. Verder naar
rechts staan nog steeds Petodjo en Djaga
Monjet, maar die heb ik er maar niet
opgezet. Want ook dat stuk was men
bezig vol te stouwen met wolkenkrabbers.
Werkelijk, het enige op dat plein dat nog
hetzelfde gebleven is, is het beeld van
Mercurius op de brug. Dat stond daar nog
steeds, "lekker bloot, alleen met hoed op,
in de middaghitte, als een uitdrukkelijk
voorbeeld hoe de ideale klederdracht in
de tropen zijn moet," zoals Tjalie hem
beschreef.
Maar ik ben bang dat de Piekerans het wel
nooit zo goed zullen doen bij de komende
generaties Indonesiërs. NU nog wel om
dat de generatie die het koopt en kan/zal
lezen nog op Europese scholen heeft
gezeten en met ons Indo's is omgegaan
en ons begrijpt (al vind ik dit wel een erg
"geladen woord"....!). Na déze generatie,
die nog dicht bij ons staat, krijg je ook bij
hen generaties die, net als bij ons, anders
zijn en denken.
Tjalie heeft altijd al gezien dat er een
probleem zou zijn en "dat het probleem"
zich als vanzelf in de loop van de tijd zou
oplossen. Hij bekeek de hele mengbloed-
zaak een beetje wetenschappelijk: nu was
al meer dan een derde van de hele wereld
bevolking mengbloedig, na één of twee
eeuwen zouden de volbloeden geheel
verdwenen zijn. Het koloniale verleden
zou men alleen uit geschiedenisboeken
kennen.
Tjalie riep op om niet te vergeten en
hij schreef in het voorwoord van de
"zoveelste druk": "Dit zijn mijn piekerans
(lees verder volgende pagina)
VERKOOP VAN KAARTEN a f 1 2,50 (incl. reductiebon op het boek) bij
kantoor Moesson, Prins Mauritslaan 36, Den Haag. Hier kunt u ook uw reeds
bestelde kaarten afhalen. Van 09.30 - 1 6.00 uur.
's Zaterdags bij Boekhandel Moesson, Prins Mauritslaan 48A, Den Haag,
van 10.00- 15.00 uur.
Aanvang van de avond 20.00 uur. Zaal open 1 9.30 uur. Vanaf plm. 21.00
uur dansen op muziek van "The Blue Angels" en een band o.l.v. Mark Boon.
Aan Indische hapjes zal het niet ontbreken!
2
