ffe
Naar Indonesië
op eigen houtje?
ORIENT TRAVEL BV
WM/\
Soekaboemi in begin jaren twintig; de voorgalerij bij familie Op de voorgalerij commissaris en mevrouw Keizer bij de thee.
Keizer. Met motorfiets en "loper" met lekkere taartjes in de Let op de meesterlijke en klassieke figuur van de djongos.
tromels
(Foto: collectie H. C. P. Vennik)
(Foto: collectie H. C. P. Vennik)
Nederlands-lndië. Maar ook het huis
zelf en het hele decorum is werkelijk
kostelijk.
Het is namiddag en wij mogen getuige
zijn ten huize Keizer op het klassieke
thee-uur. Hij is zojuist teruggekeerd
van kantoor uit de politie-tangsi; in
Soekaboemi had men het bekende op
leidingsinstituut voor politie en kader
leden daarvan. De commissaris is nog
in uniform en we zien het motorrijwiel
met zijspan nog rechts opde voorgrond;
daarmee is de heer Keizer net terugge
keerd. Op de eerste foto zien we hem en
mevrouw buiten op het erf. Onder het
afdak dat er voor diende, we weten het
zoetjesaan al, om bij hevige regen even
tuele gasten via de brede trap met mar
meren treden droog naar de voorgalerij
te krijgen.
Diverse grote en kleine bloembakken
zijn aanwezig als afscheiding en decora
tie. Deze voorgalerij neemt zeker twee
derde deel van de breedte van het huis
in beslag; daarmee is de belangrijkheid
van dit vertrek wel duidelijk onder
streept. We zien de toegangsdeuren die
van de galerij naar de gang of binnen-
galerij of naar het andere vertrek leiden;
de andere voorkamer die meestal als
logeerruimte of "kantoor" werd gebruikt.
Bij de andere foto is de familie Keizer al
gezeten op de voorgalerij. We zien de
diverse potten met palmplanten nu heel
duidelijk; ook de hanglamp en vooral
ook het zitje dat geheel uit rotan is
opgebouwd, inclusief het theemeubel.
De vrouw des huizes schenkt thee en
djongos presenteert meneer zijn kopje
met daarbij een bordje met een stukje
gebak of ander kwee-kwee (verzamel
naam voor koekjes en taartjes).
Welhaast zeker is dat lekkers zojuist
gehaald uit de trommels ("terommel",
zei men) van de loper (weer zo'n Indisch
woord) van de Broodbakkerij Lauw Eng
Tjay uit Buitenzorg. We zien deze jonge
man geheel rechts opzij van de motor
fiets staan. Ook die loper past geheel en
al bij dit sfeer-beeld: want die jongens
kwamen altijd precies op theetijd langs.
Ze riepen iets herkenbaars of maakten
een te identificeren geluid, leder begreep
dan wie er naderde en wie er vervolgens
- vragend kijkend - het erf op kwam.
Deze jongens droegen afgesloten grote
trommels, die in de snelle loop mee-
zwiepten, bevestigd als zij waren, aan
de soepele bamboe draagstok of pikolan.
Als de loper dan de voorgalerij was
genaderd, zijn handeltje vlak bij de voor
galerij had neergezet en een trommel
had geopend, dan rook het daarin ge
plaatste heerlijk vers.
Zoals je dat alleen maar in Indië kon
ruiken.
Maar we komen nog even terug op de
djongos, de major domus, de correcte
figuur van standing, gekleed in de smet
teloze jas toetoep van gesteven linnen;
het hoofd met de hoofddoek; op wie de
waardigheid van de toean-commissaris
mede was neergedaald.
We vinden hem het klassieke voorbeeld
van de oud-Indische huisbediende en
achten het maar jammer dat het woord
"djongos" niet meer voorkomt in de
huidige Indonesische taal. Men kan aan
hem zien dat hij de juiste service-verle
ning als een betere deugd en vooral als
iets heel vanzelfsprekends beschouwde.
We hopen in deze kolommen later nog
eens terug te komen op deze gediensti
gen. De heer Keizer zelve kijkt in de
lens; hij heeft plezier in het leven. Rust
even lekker uit en kijkt een magazine in.
Het is leuk om, als je des middags van je
werk en beslommeringen thuis komt,
even op de voorgalerij te worden ver
wend. In zo'n vertrouwde omgeving.
Nog een laatste aspect: hier een voor
galerij met vloer van tegels. Welke onge
twijfeld dagelijks werd gedweild met
water en carbol. Glimmend en schoon.
Ja, in Holland mis je ze wel: die heerlijke
voorgalerijen van destiids.
Moesson beschikt over een com
plete logeeradressenlijst van
150 guesthouses, particuliere
adressen, etc.
Te bestellen door f 9,- over te
maken op Postbanknr. 6685.
Inlichtingen: tel. 070 - 54 55 00
RETOUR BANGKOK vaf 1.480,-- ZiMMi
RETOUR JAKARTA v af 1.695, -
31 -daagse verzorgde reis JAVA en Bali v.a. f 3.670,-- garantiefonds
REISGELDEN
RETOUR BALI v.af2.150,-!!!
RETOUR AUSTRALIË v.af 2.395,--
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
7^1^ Laan van Meerdervoort 291 DEN HAAG
Tel. 070 - 61 50 78
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38
7
