KUMPULAN
BRONBEEK
AFSCHEID
VAN EEN
OUD-SOERABAJAAN
ORIENT TRAVEL BV
t %4.%iüïiv.
Ik weet niet of Moesson deze brief wil
opnemen, maar dit is mijn afscheid aan
alle Indischen, speciaal aan alle "Old
Timers" die lang vóór de Tweede
Wereldoorlog in Indië zijn geboren. Aan
hen draag ik deze brief op!
Ik ben 87 jaar oud, ben in 1902 op
Midden-Java geboren. Ik heb niet lang
meer te leven, nog enkele maanden
zegt de dokter. Maar ik zal met blijd
schap gaan, ik zie er naar uit! Erzijn nog
maar weinig over van de oude garde.
Tjalie en Bartman zijn ons voorgegaan,
Lilian, ik en anderen zullen volgen.
Ik herlees en herlees Tjalie's "Piekerans
van een straatslijper". Ik heb dat alles
letterlijk zo beleefd. Ik heb 53 jaar op
Java gewoond, toen voorgoed naar
Holland. Te zijner tijd zal er geen enkele
rasechte Indo meer zijn, alleen Hollan
ders, Amerikanen enz.
"Morituri te salutant!" Zij die sterven
gaan groeten u.
K. M. GRAICHEN
Naschrift:
Deze brief heb ik vele malen over
gelezen, een paar dagen in mijn la ge
houden en toen weer overgelezen.
En dat niet omdat ik overmand was
door valse emoties, maar omdat deze
brief een historisch document bij uit
stek is. In de brief wordt geen menselijk
drama gemaakt maar geschiedenis
geschreven. Iemand die het oude Indië
heeft meegemaakt, alles en iedereen uit
zijn tijd heeft zien wegvallen, voelt en
weet dat eerstdaags het verleden nog
meer verleden wordt en hij weet dat er
straks niemand meer is die zich herin
nert dat hij en al die anderen hebben
bestaan.
Niemand ook die zich kan voorstellen
wat zij hebben gedaan, gevoeld, ge
dacht. In het najaar 1989 zijn er nog
een paar die wèl weten en van die paar
mensen neemt Graichen afscheid, want
het is nog altijd goed om, wanneer je
toch moet gaan, na te wuiven en
nagewuifd te worden door bekenden.
Mensen die jou bekend zijn, met wie je
zoveel gedeeld hebt. Mensen van wie
en met wie je één was.
Ja, de eerste generatie sterft uit, nu op
dit moment.
R.B.
w
Indien de "Stichting Vrienden van
Bronbeek" een bedrag van 1,8 miljoen
gulden bijeen weet te brengen, zal het
thans leegstaande hospitaalgebouw op
het landgoed Bronbeek te Arnhem in
1 991 zijn omgetoverd tot een Indisch
ontmoetingscentrum met de naam
"Kumpulan Bronbeek". Het centrum
moet onder meer verschillende zalen,
een restaurant, een toko en expositie
ruimte omvatten. In een door de "Stich
ting Vrienden van Bronbeek" uitgegeven
brochure staat dat "het de wens is van
tienduizenden mensen, die zich ver
bonden voelen met het voormalige
Nederlands-lndië,om hierin Nederland
een eigen Indisch ontmoetingscentrum
te hebben. Deze wens leeft bij iedereen
die tempo doeloe niet kan of wil ver
geten. Bij oud-militairen en burgers,
dienstplichtigen en vrijwilligers uit de
periode '45-'50, bij ex-kampbewoners
of andere oorlogsgetroffenen. Bij al die
genen die in het voormalig Nederlands-
lndië zijn geboren, of die er hebben
gewoond, gewerkt, vertoefd. Bron
beek in Arnhem blijkt een uitgesproken
plaats te zijn voor zo'n kumpulan, voor
zo'n samenkomst. Dat zeggen vele gas
ten en bezoekers, altijd in bijna gelijke
bewoordingen: "Hier vinden we nog
een laatste stukje Indië".
Een permanente soos dus op Bronbeek
en een gelegenheid voor organisaties
om er hun toogdagen te houden. Een
initiatief dat steun verdient! Jammer
alleen dat in genoemde brochure alleen
maar gesproken wordt over een ont
moetingscentrum voor ouderen voor
wie tempo doeloe nog niet voorbij is.
Indische "jongeren" (ben je trouwens
een "jongere" als je bijvoorbeeld 36
jaar bent en vader van vier kinderen)
kunnen best ook behoefte hebben aan
een gewoon mooi Indisch ontmoetings
punt.
En nog wat anders is dat "Kumpulan
Bronbeek" - als het inderdaad ge
realiseerd wordt - na verloop van tijd
in activiteiten zou kunnen uitgroeien,
waardoor het oog zou kunnen val
len op het gehele landgoed en
alle opstallen (niet eeuwig zal Bron
beek een tehuis voor oud-Knillers kun
nen blijven). Daardoor zou Bronbeek de
opvolger kunnen worden van "Indisch
Den Haag' en of dat nu een volmaakte
ontwikkeling zou zijn, is denk ik nog
niet zo zeker. Maar als ik daaraan denk,
draaf ik door.
Het gaat nu om "Kumpulan Bronbeek"
en wie daarover alle informatie wil heb
ben en wil weten hoe hij financieel kan
bijdragen, kan schrijven naar "Stichting
Vrienden van Bronbeek", Antwoord
nummer 1520, 6800 WC Arnhem
(postzegel niet nodig).
R.B.
RETOUR BANGKOK vaf 1.295-
RETOUR JAKARTA v.af 1.795-
31 -daagse verzorgde reis JAVA en BALI v.a. f 3.670,— GARREAsüttF°tNDS
RETOUR BALI v.af2.150,-!
RETOUR AUSTRALIË v.af 2.695 -
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
S3 Laan van Meerdervoort 291 DEN HAAG
r»17yM^ Tel. 070 - 61 50 78
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38
3
