PENANG
de Parel van de Orient
"fJolilSGXchl
HETVERGETEN LEGERIN DEJUNGLE
Nederlandse Krijgsgevangenen
in Birma/Siam door Henk Gideonse
Swing Session
reizen 630553
Holwerda Reizen biedt u de unieke mogelijkheid om op het
eiland Penang een huis te huren voor 4 weken of een veelvoud
ervan. Bij bezetting van 6 personen komen de vliegreis huur
van het huis op f 2.330,- per persoon in het laagseizoen.
Bel voor meer informatie en de gratis brochure.
Over de POW's uit Birma en Siam zijn al heel wat verhalen geschreven. Dit boek
geeft ons daarover niet zozeer nieuwe en spectaculaire gegevens, maar het aparte
is dat alles op een totaal andere wijze wordt geprojecteerd. Zo, dat je er zelf geheel
bij betrokken raakt. En dan is er de voorgeschiedenis; de vlucht uit Parijs met de
laatste trein naar de vrijheid; vlak voor de naderende Duitse legers in de
dramatische lente van 1940.
Verder is er de na-geschiedenis: wat er
al zo met die duizenden Nederlandse
krijgsgevangenen gebeurde toen Japan
capituleerde en de oorlog plotseling
ophield. Toen werden de andere ge
allieerde krijgsgevangenen met spoed
naar Engeland en Australië terug
gehaald. En bleven de Nederlanders
daar gewoon in Thailand zitten; nog
tenminste een half jaar. Terug naar
Indië was onmogelijk vanwege revolutie
en bersiap. Men ging toen de gezinnen
uit Indië naar Thailand brengen. Fijn
voor de betrokkenen, maar in feite een
absurditeit. Het bleek niet voor allen
een zegen te zijn. Het markante is dat
men destijds in het moederland, in
Nederland, van de toestanden in Thai
land niets begreep en er ook geen geld
voor over had. En schrok dat het tóch
geld ging kosten. Eigenlijk toen al het
begin van de financiële discriminatie
van de Nederlanders-uit-lndië. erkwam
ook geen demobilisatie van landstorm
en militie. Ter plaatse blijven: inderdaad
een vergeten leger.
Het beste en sterkste punt van het boek
is het feit dat de auteur niet klaagt en
zijn regels niet overgiet met alleen maar
haat tegenover de bezetter. Dus gelukkig
niet in elke regel een etaleren van
verschrikkingen en droevenis en ook
niet dat wrange waar een lezer zo gauw
genoeg van krijgt. In tegendeel: hij ziet
zelfs kans om alles toch nog met een
dosis frisse humor te vertellen.
Dat is tevens de reden waarom hij (en
gelukkig nog velen met hem) bleef
opgewassen tegen de ellende. Als je
ondanks alles diep in de put zittend nog
humor weet te zien (en dit later ook nog
beschrijft) heb je veel meer kans er
bovenop te blijven. Humor gecombi
neerd met een goede en hechte kleine
kongsi van vrienden, dat was het enige
effenciënte van de POW.
Henk Gideonse, zelf landstormer houdt
niet erg van de militaire maatschappij,
maar hij schopt er ook niet tegenaan;
met alles relativeert hij; zijn mening is
gemakkelijk te aanvaarden.
Hier en daar is er zeker een regel die
insiders met een korreltje zout moeten
nemen. Maar het stoort echt niet.
Wanneer wij een punt van kritiek willen
aanwijzen is dat het ontbreken van een
schets van Zuid-Oost-Azië en een detail
situatieschets van de kampen en de
railroad. Misschien in een volgende
druk?
De auteur heeft zijn verhaal twee maal
geschreven. Destijds al toen hij net
bevrijd was in een gebied op de grens
van Indo-China en Thailand. Hij heeft de
eerste versie dus al eind 1 945 naar
Nederland gezonden. Het is daar nim
mer gepubliceerd
Hij is daarover terecht wat wrang en
noteert dat wij nog heden op de gymna
sia in Holland lezen over de terugtocht
der tienduizenden Grieken in de oud
heid onder Alexander de Grote."Het lot
van tienduizenden Nederlanders, waar
over in eigen land nog niets bekend was
en waarvan er duizenden onder beest
achtige omstandigheden zijn gecre
peerd, was voor die bladen blijkbaar
geen nieuws. Niet interessant veel
later begreep ik, dat wij 'koloniaal'waren
en dus taboe voor bepaalde kranten in
Nederland. In die dagen bestonden er
twee soorten Nederlanders: die in Hol
land en de 'kolonialen'. Wij waren de
tweede soort. Dit is nu vergeten, daarom
schrijf ik mijn verhaal nu voorde tweede
keer."
Enkele maanden voor het verschijnen
van zijn boek is de auteur helaas over
leden. Hij liet zijn verhaal voor ons na.
C.A. HESHUSIUS
"Het vergeten leger in de jungle -
Nederlandse krijgsgevangenen in
Birma/Siam" - door Henk Gideonse;
paperback, 127 pagina's; De Bataaf-
sche Leeuw, Amsterdam. Prijs f 25,-,
porto f 4,50.
Laan van Meerdervoort 610
2563 BN DEN HAAG
Telefoon 070 - 46 89 50 51of
Dagelijks geopend van 09.00-1 7.00 u. en op zaterdag van 10.00-13.00 u.
Voor uw parties en reünies
Sophisticated dansmuziek
guitaarballads
DANSCOMBO
J. A. (Fons) Phefferkorn
Barnsteenhorst 51 - 2592 EB Den
Haag - Telefoon 070 - 47 39 35 of
070 - 54 99 05.
<E£>
Hebt u Indische boeken, films, foto's,
documenten enz. waar u een goede
bestemming voor zoekt?
Neem dan contact op met het
Indisch Wetenschappelijk Instituut,
tel. 070 - 54 55 01.
18
