GELEZEN./
Indië en de Zee
De opleiding tot zeeman in Neder-
lands-Indië 1743-1962
VAN DER CAPELLENSCHOOL
Ook bij Moesson verkrijgbaar:
OPROEP AKTEURS
door J. P. NIEBORG
Tijdens een feestelijke presentatie, die
enigszins werd getemperd door de
afwezigheid van de auteur, de heer
Nieborg en de heer Rootliep (directeur)
Executive Board Nedlloyd), die het boek
aangeboden zou krijgen, die beiden
door de griep waren geveld, werd het
boek "Indië en de Zee, de Opleiding tot
Zeeman in Nederlands-lndië 1743-
1962" aangeboden aan de heer H. C.
Lammerts van Bueren (Hoofd Centrale
Public Relations Ned. Lloyd).
J. P. Nieborg, in 1908 te Oengaran
geboren, diende bij de Gouvernements
Marine waar hij na de oorlog in de rang
van Gezaghebber gevaren heeft. Later
werd hij Hoofd van de Afdeling Zee-
vaartonderwijs bij het departement van
Scheepvaart te Batavia.
Na de souvereiniteitsoverdracht was
hij van 1952-1954 Directeur van de
Hogere Zeevaartschool te Djakarta en
tot 1 958 doceerde hij aan de Akademi
llmu Pelajaran.
Na zijn pensionering vertrok hij naar
Nederland en werkte vanaf 1981 als
vrijwillig medewerker bij de afdeling
Maritieme Historie van de Marinestaf te
's-Gravenhage.
"Indië en de Zee" is een historisch
document dat licht werpt op de vele
aspecten van onze maritieme aanwezig-
Op pag. 47 van het Kerstnummer 1 989
plaatsten we een foto van de eerste klas
van de Van der Capellenschool aan de
Zeelandiastraat te Bandoeng, 1939,
met daarbij mijn bekentenis dat ik niet
meer wist van wie ik de foto had
gekregen. Inmiddels is duidelijk dat het
waarschijnlijn wat vroege kalk in mijn
kop is geweest die mij deed vergeten
dat ik de foto geleend had van C. J.
Schneider (F. Springer). Hijzelf stond
linksboven op de foto.
Mw. C. (Lien) Keller te Nijmegen
reageerde overigens als volgt op de
foto: "Deze eerste klas uit 1 939 werd
mijn tweede klas in 1 940. De onder
wijzeres op de foto is juffrouw Iken.
Enkele namen die ik mij herinner zijn
Friso Wiliboordse, Eddy Grünewald,
O. Ranneft, Soetrisno enSoetowo.
Naar de andere namen ben ik erg
benieuwd." Als altijd: verdere reacties
gaarne aan redactie Moesson.
R.B.
J.P. Nieborg
heid in de Gordel van Smaragd. Na een
inleiding die een overzicht geeft van de
eerste komst der Nedrlanders en hun
verrichtingen aldaar en het ontstaan
van de V.O.C., voert de schrijver ons via
de Napoleontische tijd langs de ver
schillende vormen van Zeevaartkundig
onderwijs en Nautische Instituten die
het voormalige Nederlandsch Indië rijk
was. Uitvoerig belicht worden de Mili
taire vakopleiding voor de zeevaart in
Indië, de Koloniale Marine, Civiele en
Gouvernements Marine, en de Indische
Militaire Marine. Verder verhaalt hij
over de Kweekschool voor Inlandse
Schepelingen (K.I.S.) in Makassar,
de Maritieme opleiding in Soera-
baja en Tandjong Priok, en de Particu
liere Middelbare Zeevaartschool te
Soerabaja. Verder gaat hij in op het feit
dat van 1949 tot 1954 Indonesische
adelborsten te Den Helder hun opleiding
kregen en dat het zeevaartkundig onder
wijs in het Japanse interneringskamp
Sterre der Zee (nabij Bandoeng) zonder
boeken plaats vond.
Niet vergeten worden schepen zoals
b.v. de Prauwvaart, de K.P.M. en de
K.P.M.-Zeevaartschool, en niet te ver
geten de opleiding voor de Zeevaart
in de Molukken. Waar het allemaal
begon met Ambon als standplaats.
Voor het Zeevaart-onderwijs op Nieuw-
Guinea te Hollandia had men als curio
siteit een opleidingsschip op het droge
staanTenslotte volgt nog een over
zicht van het Zeevaartkundige onderwijs
in de Republiek, na vertrek van de
Nederlanders. Het boek is rijkelijk ge
ïllustreerd met vele nog niet eerder
gepubliceerde foto's (en afbeeldingen).
Voor hen die in de scheepvaart in het
algemeen geïnteresseerd zijn, voor hen
die meer willen weten van onze Koloniale
Historie in de Grote Oost en dan het
maritieme aspect meer belicht willen
zien, is dit het boek bij uitstek om aan te
schaffen.
Nieborg verdient bewondering voor
zijn grote inzet en liefde waarmee hij dit
boek geschreven heeft, met eindeloos
geduld bij het vele noodzakelijke na-
speurwerk en zijn kennis door persoon
lijke ervaring.
Kapt. LUCAS LINDEBOOM
"Indië en de Zee" - De opleiding tot
Zeeman in Nederlands-lndië 1743-
1962 - 145 pag. Uitg. "De Bataafsche
Leeuw", f 35,—, porto f 4,50. Ver
krijgbaar bij Boekhandel Moesson.
Gedenkboek Middelbare Zeevaarschool
Makassar.
Met vele illustraties.
f 60-, porto f 5,50.
Schetsen van de Gouvernementsmarine
(II) F.C. Backer Dirks
f 32,50, porto f 4,50.
Oude KPM Schepen van Tempo Doeloe
Kaptein Lucas Lindeboom
f 35,—, porto f 5,50.
RECTIFICATIE
In de Nieuwjaarswens van de heer
Gloudemans in Moesson van 1 5
januari j.l. moet de ondertekening
zijn: Wiesjeen Harry Gloudemans
de Mey, Wimmersstraat 4 te
Eygelshoven.
Een bekende Filmmaatschappij zoekt akteurs/aktrices voor een speelfilm
die zij gaat opnemen in maart/april 1 990.
Het verhaal gaat over een Indische familie die gerepatriëerd wordt in 1 961
en in Nederland een nieuw leven opbouwt.
Ze beginnen een restaurant, krijgen problemen met de buurt, maar op het
eind komt alles goed.
De familie bestaat uit: Paatje en Maatje - leeftijd 48-63, licht Indisch accent,
zoon Boetie, dochters Brenda en Bella, rond de twintig,
nakomertje Hannies, een jongen van acht tot elf jaar.
Wij zoeken naar mensen die het leuk zouden vinden om een rol te spelen, ook
al zijn ze geen akteurs en hebben ze geen ervaring.
Reakties graag mèt foto voor 7 februari naar:
Casting Dep., Oranje Nassaulaan 47, 1075 AK Amsterdam.
20