op eigen houtje
(VII)
door JOOP KARMAN
Bali.
't Is al donker als we op Bali landen. We zouden afgehaald worden door een
bediende van het bungalowparkje waar we onderdak besproken hebben, maar hoe
we ook rondkijken, we zien geen afhaler. Taxi's werken hier snel, efficiënt en op het
vliegveld tegen vast tarief. Binnen de kortst mogelijke tijd zijn we op weg naar Kuta.
't Parkje ligt aan een smal straatje, zo smal dat de chauffeur er niet in rijdt maar
onderaan stopt. Aan de receptie kijken ze verbaasd. Of er dan niemand op het
vliegveld was om ons af te halen? Niet dus.
Bij afwezigheid van de Nederlandse
eigenaar, die met vakantie op Java is,
wordt het park gerund door twee jonge
knullen. Overal in Indonesië is het leven
om zes uur in de ochtend al volop
begonnen. Hier niet. De heren komen
om half acht met slaperige gezichten
hun bed uit, moeten dan eerst nog wat
boodschappen doen en om een uur of
acht krijgen we ons ontbijt bestaande
uit tosti met pisang, een gekookt eitje
en koffie.
In elke straat is wel een bedrijfje waar je
per bus allerlei trips kunt bespreken.
Wij geven de voorkeur aan een eigen
busje met chauffeur, waarmee we on
getwijfeld duurder uitzijn maar ook veel
onafhankelijker, 't Huren van een busje
is geen probleem. Om de haverklap
komt er iemand naar je toe. Transport
mister? De vraagprijzen liegen er niet
om. Meestal beginnen ze met Rp.
60.000 van 's morgens vroeg tot laat in
de middag. Wie goed kan tawarren
eindigt op 30.000, wij komen op
40.000 en hebben daarvoor een uit
stekend busje met chauffeur en bijrijder.
De man kent het klappen van de zweep
want meteen na vertrek vraagt hij of we
belangstelling hebben voor barong-
dansen. Dat is op Bali welhaast een
must en op ons bevestigend antwoord
geeft hij plankgas. Als we op de plaats
van bestemming aankomen snappen
we waarom hij zo'n haast maakte. Al
leen de voorste rijen zijn nog maar bezet
en de allereerste rij is nog helemaal leeg
omdat die in de brandende zon ligt. Na
een snelle oriëntering denken we dat
die eerste rij over een kwartiertje ook in
de schaduw zal liggen en we wagen de
gok. 't Klopt en even later zitten we
prinsheerlijk in de schaduw met een
onbelemmerd uitzicht op het toneel.
Inhoud en duur van de voorstelling zijn
helemaal afgestemd op de toerist want
na een leuke, onderhoudende vertoning
staan we al na een uur weer op straat.
Bij de uitgang ontzettend veel handel,
vooral houtsnijwerk. Prachtig werk vaak
voor een spotprijs. One dollar Mister,
only one dollar. Als je erop in gaat blijkt
dat een lokkertje te zijn. Je hebt ze
Houtsnijwerk voor de toeristenindustrie.
verkeerd verstaan. I said: Nine dollar,
only nine dollar.
In de houtsnijderij waar we terecht
komen doen de mannen het snij- en
hakwerk en de vrouwen het saaie
schuurwerk. Het betere snijwerk wordt
gedaan door de verkopers. Die snijden
je bij het leven. Geruststellend zeggen
ze tegen je dat de prijzen weliswaar op
alle artikelen staan maar je mag gerust
wat afdingen en dan zorgen zij ervoor
dat je voor een leuk prijsje krijgt wat je
mooi vindt. Bij de ingang krijgen we
meteen een verkoper achter ons aan en
wat we ook zeggen, we raken 'm niet
meer kwijt. Aanvankelijk loopt hij voor
ons uit en 't enige dat we bereiken is dat
hij halverwege achter ons aan loopt. We
zien een mooi masker maar 't prijskaartje
vermeldt 75 dollar. We denken dat we
grof afdingen, bieden 25 dollar en krij
gen het voor 30 dollar. Nog veel te veel
want later kopen we in Denpasar voor
dat geld twee maskers en neemt de
verkoper weer afscheid van ons met de
mededeling: Saya senang sekali.
't Is uitkijken geblazen met de handel op
Bali. Er is ontzettend veel namaak vooral
op straat. Horloges van de duurste
merken als Rolex, Seico en Omega
worden aangeboden voor Rp. 60.000
en gaan weg voor minder dan de helft
van de vraagprijs. Zilver blijkt verzilverd
koperdraad en oude munten zijn kun
stige vervalsingen. In winkels worden
de duurste parfums verkocht voor spot
prijzen. Op de verpakking staat: Box
made France; Bottle made France. Zo
denk je Nina Ricci te kopen, made in
France maar dat is voor die prijs on
mogelijk.
Op weg naar Kintamani is ontzettend
veel te zien maar algauw merken we dat
het ook wel een echte toeristische route
is en dat er dus ook ontzettend veel
handel is. Hier en daar zijn de hande
laren ook opdringerig en dat hebben we
nog niet eerder meegemaakt. Bij Kin
tamani eten we in een chique restaurant,
ook helemaal aangepast aan de toeris
ten. Chauffeur en bijrijder eten met ons
mee en bij het afrekenen generen we
ons toch wel lichtelijk. Voor dat bedrag
moeten zij toch wel een paar dagen
werken.
Eigenlijk is er veel te zien want halver
wege de terugweg raken we overvoerd
en vragen de chauffeur rechtsstreeks
terug te rijden naar Kuta. Morgen mag
hij terug komen om ons naar desa Suter
te rijden waar we al 10 jaar een pleeg
kind hebben van het Foster Parents
Plan.
Laat in de middag gaan we lopend
richting strand. Kuta heeft een schitte
rend breed, schoon en kilometers lang
strand. Hoewel er veel mensen zijn is
heter bij lange na niet zo druk als op een
mooie dag in Zandvoort of Schevenin-
gen. Er lopen opvallend veel vrouwen
en meisjes rond die massage aanbieden
en waar vrij veel gebruik van gemaakt
wordt. Erg stevig wordt er, zo te zien,
niet gemasseerd. Ze aaien maar zo'n
beetje. Tegen zessen komen er bussen
vol toeristen naar het strand en dan
blijkt de zonsondergang van Kuta royaal
te kunnen wedijveren met de hoog
geprezen zonsondergang van Tanah
Lot elders op Bali, 't Is schitterend.
De volgende dag pikken we eerst de
public relation man van Foster Parents
Plan op in Denpasar, 't Is een jonge man
die een tijdje in een hotel in Nederland
heeft gewerkt en redelijk goed Neder
lands spreekt. Chauffeur, bijrijder en
p.r.man moeten natuurlijk nog ontbijten
en dat doen ze onderweg bij een warung
voor vierhonderd rupiah per persoon,
wel even voordeliger dan onze maaltijd
gisteren bij Kintamani. Zoals eerder
10
