Baggar
Ratjetoe
van thuis
25ste mineralenbeurs
in Congresgebouw
Den Haag
DEWATA
Baggar
Kemiri
Een van mijn dierbaarste bezittingen is
een vaalgroen schoolschrift, ruim 30
jaar oud, met een aan de hoeken inge
scheurde kaft. Er staan onschatbare
recepten in dit beduimelde schrift die
ik, toen ik nog alles over koken moest
leren, ooit uit de mond van mijn moeder
heb opgetekend en op snippertjes
papier bijeen gezameld.
Zoals: Roti Koekoes (Suze), Bapao en
Kwee Mangkok (zus May), Ajam Pedis
(kokkie Mot), een vleesmarinade (sa
mengesteld door mijn overleden man
Fred), een oud Indisch recept van Kwee
Talam uit d'Orient van 1938. Deze
recepten zijn onvervangbaar en ik be
schouw ze als een erfgoed want ze zijn
aan mij doorgegeven door geweldige
kokkies met een speciale hand van
koken, en zij leven niet meer.
Baggar, een ongewone, maar zalige
sajoer van vlees, kip en/of ingewanden
als long, lever, hart, babat enz. heb ik
ooit geproefd bij de familie Vogelsang
in Mr. Cornelis. Thuis kenden we die
sajoer niet en in latere jaren heb ik
tevergeefs geprobeerd de Baggar van
Oma Vogelsang na te maken, het smaak
te nergens naar. Tot ik op een zilveren
bruiloft van vrienden na zoveel jaren het
weer proefde, 't Schoot me door het
hoofd: hier is je kans om aan het enige
en ware recept van Baggar te komen!
Een week of twee later stuurde Oma
Vogelsang me inderdaad haar recept,
geschreven in oude spelling en mooi
handschrift. Ontdekte ook eindelijk wat
er aan mijn Baggar had ontbroken: het
pijpje kaneel en de ge-gongsèngde
geraspte en fijngeoelekte klapper!
TIJN TIMMERMANS
Ingrediënten: Vlees, kip en/of inge
wanden als long, lever, babat, hart enz.
Op 1 pond vlees: 1 stukje kaneel (onge
veer Zz vingerlengte), 2 lomboks of 1
volle theelepel sambel-oelek, 1 grote ui,
2 teentjes knoflook, 1 gladgestreken
theelepel fijne koenjit, ca. een halve
vingerlengte gekneusde djahé, 1 thee
lepel ketoembar, 1 theelepel djinten, 1
volle theelepel suiker, zout naar smaak,
wat asemwater of citroensap, santen, 1
kopje geraspte klapper, in braadpan of
wadjan licht gongsèng en fijngestampt.
Bereiding: De kruiden oelek en in lichte
olie fruiten, de klapper toevoegen, de
santen en het vlees (dat vooraf eerst
mals gekookt is) met de bouilon. Onder
goed roeren zachtjes doorkoken.
Ingrediënten:
100 gram gehakt, half om half
3 eieren
groene en rode lomboks, veel of weinig
naar eigen smaak. Wie geen pedis lust,
neemt er paprika voor in de plaats.
Snipperen.
2 kemirie's geraspt
1 bouillontablet of aromat naar smaak
1 flinke tomaat in stukken snijden
of meer, naar believen
2 volle eetlepels gesn. ui
2 teentjes gesneden knoflook
1 schoteltje gesn. spitskool
3 of 4 blaadjes djeroek poeroet
Alle ingrediënten, behalve de kool en de
eieren in een flinke lepel margarine
opbakken in een wadjan, om en om
scheppen tegen het aanbranden. Tot
half gaar en dan een kopje water toe
voegen en laten inkoken tot minder dan
de helft. Blijven oppassen voor aan
branden. De eieren kloppen en er het
overgebleven vocht uit de wadjan door
heen slaan. Doe nu de gesnipperde kool
door de massa in de wadjan. Al schep
pend de geklopte eieren er door heen
doen en opbakken tot een kruimelige,
iets smeuiige massa verkregen is.
Liefhebbers van sambal kunnen direkt
al bij het begin sambal uit een potje
meebakken.
Echt lekker bij het bordje rijst en niets
anders er bij. Ik strooi er dan nog wel
wat gefruite uitjes over heen. Kool moet
nog knapperig zijn. Ik eet het ook wel bij
maceroni of spaghetti, dan in plaats van
djeroek poeroet een snufje oregano en
laurier. En geraspte kaas in plaats van
fruitjes. Vlug en lekker. En feestelijk.
HARRYET
Kemiri geeft de specifieke gurih-smaak
vooral aan gerechten, waarin santen is
verwerkt. Maar kemiri is ook een uit
stekend hulpmiddel om taai vlees
sneller mals te krijgen door 3 pitten
mee te koken en na gebruik te ver
wijderen of in de bumbu mee te malen.
Vaak is de kemirie die bij de kant-en
klaar bumbu in zakjes nog fijngewreven
moet worden, oud en ranzig (hoog olie
gehalte). Dit kan uw hele gerecht ver
knoeien, het smaakt bitter, vies en u
kunt alles zo weggooien. Altijd eerst
even aan de kemirie ruiken (moet reuk
loos zijn), even proeven desnoods. Zelf
een half onsje verse kemirie's in voor
raad houden. Glazen potje, goed afslui
ten.
OITVERKOOf VAN
ontjom sy Toko
SINTINS
-
\p"Z'
Zaterdag 31 maart en zondag 1 april
wordt in de Jan Steenzaal van het
Congresgebouw in Den Haag de 25ste
Mineralenbeurs "gevierd". Vanwege
het jubileum krijgt de beurs een speciale
aankleding. De hal voor de zaal zal door
het MUSEON worden ingericht. Een
maquette die de opbouw van de aarde
toont, de werking van het vulkanisme,
de mineralen die hierdoor worden ge
vormd en een dinosaurus van drieën
eenhalve meter lang en twee meter
hoog zullen vooral voor de jeugd een
leerzame attractie vormen. Het ware
plezier blijft echter toch het rondneuzen
langs de talrijke tafels en vitrines waar
deze keerook buitenlandse exposanten
bij zullen zijn. De jeugd kan bovendien
onder kundige leiding de beginselen
van het slijpen leren.
Mocht u op dezelfde dag ook het MU
SEON (naast het Haags Gemeente Mu
seum, Stadhouderslaan) bezoeken, dan
krijgt u op vertoon van uw kaartje van de
Mineralenbeurs één gulden korting. De
beurs is op beide dagen geopend van
1 0.00 tot 1 7.00 uur. Entree f 3,50 per
persoon, 65 plussers en jongeren t/m
1 6 jaar f 2,-.
INDONESISCH-CHIN. RESTAURANT
Beeklaan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 9 7
Speciaal
aanbevolen: Dadar isi sosis
en
Udang api-api
T-3