WIE HET WEET
MAG HETZEGGEN
DEWATA
Knoflook
Hogedrukpan
Teri
Antwoord:
Ondé-ondé
Aluminiumfolie voor vele
doeleinden
Afwasmiddel
Sang Bangoh
Djaga Gembeng
Hoe voorkom ik het voos worden van
een deel van de knoflook voorraad?
Ik zoek de meest paarse of rose ge
kleurde uit, omdat die beter houd
baar zijn en de voorraad voor ca.
2 maanden hangt in een netje in de
kelderkast, waar het iets beter voldoet
dan in de keuken.
Zijn er lezers, die ervaring hebben
met het gebruik van de hogedrukpan
in de Indische keuken? Theoretisch
zou je er bijv. lontong in kunnen
koken. Dat wil niet lukken bij mij.
Zijn er nog andere mogelijkheden
bijv. bij het stomen van koekjes of zo?
Energie-besparing spreekt mij wel
aan.
Hoe voorkom ik, dat gebakken teri
zo hard als leer wordt? Voor gebruik
spoel ik de visjes schoon in een grove
zeef onder de kraan en dep ze dan af,
totdat de keukentissue niets meer
opneemt, daarna even bakken.
Vreselijk hoor als je juist zo'n zin
hebt in belado!
N.M.
Teri moet "droog staan" dus overtollige
olie laten afdruipen voor u de teri in een
stopfles doet. Ook bij het voorbakken
zoveel mogelijk olie weghalen en de teri
heel luchtig door de boemboe mengen.
"Hoe krijg ik dat mijn ondé-ondé heel
blijft? Bij mij barsten ze altijd open",
vroeg een lezeres. Wie weet het en
heeft het goede recept van ondé-
ondé?
1Als kaarsen niet passen in de ge
wenste kandelaar, doe dan alumi
niumfolie eerst om de "kaarsvoet"
(het stuk wat in de kandelaar moet).
Past altijd.
2. Aluminiumfolie over een presenteer
blad, als je toevallig een grote schaal
nodig hebt en die niet bezit. Zo dien
de ik nasi koening op met Kerst!
3. Kroepoek die geen plaats heeft in je
grote blikken: een schone plastic zak
doet't altijd, maar de ijzerdraadjes
zijn zo kort. Niet getreurd, wasknij
pers volop, dus daarmee afsluiten,
het blijft echt krokant, net als in blik.
4. Als je zo gauw de goede snijplank
niet vindt, een stuk aluminiumfolie
eroverheen, dan ruikt je kaas niet
naar uien.
Mevr. H. Hendriks-Leidelmeijer
Ik giet altijd een scheut water bij de
nieuwe volle fles afwasmiddel, of giet
de helft van de inhoud ineen lege flacon
en leng beide onverdunde helften met
wat water aan. Niet teveel, maar net dat
de vloeistof er makkelijk uitkomt. Heb
dan meteen geen last van het dicht
slibben van de opening. Zuiniger in
gebruik en maakt niets uit wat sterkte
betreft.
Zou u iets willen schrijven over goela
djawa?
Mevr. H. M. WESTRIK-HARMS
Goela Djawa
Aren-Suiker (ook bekend onder den
naam goela djawa, of Javaansche sui
ker), wordt bereid uit het sap van den
mannelijken bloemstengel van den aren-
palm. Vooral de arèn-idjoe wordt door
hen als de meest produktieve be
schouwd.
Om de suiker er uit te bereiden, dampt
men het sap in een ijzeren pan in, terwijl
het vuil voorzichtig wordt afgeschuimd,
totdat de vloeistof helder bruin en zoo
stroperig is geworden, dat een druppel,
in koud water gebracht, stolt. Dan giet
men de massa in een andere pan, waarin
ze gewreven wordt, totdat zij kristalli
seert, waarna men ze in gereedstaande
vormen of bamboeringen brengt. Is zij
nagenoeg vast, dan neemt men de
vormen weg, droogt de suiker boven
den oven en verpakt ze in aren-blaren,
(uit: Encycl. Ned. Oost-lndië)
In Oost Java giet men de goela djawa
ook wel in halve klapperdoppen (batok)
dat geeft de bekende halve bollen.
Tegenwoordig zien we de schijven
(ringen) meer. Naast de donkerbruine
g.d. heeft men ook de goela teboe van
suikerriet gemaakt. Die is lichter van
kleur, zoeter maar minder geurig dan
goela djawa.
INDONES/SCH-CH/N. RESTAURANT
Beek laan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 97
Javaans
rijsttafelbuffet
Iedere eerste dinsdag v.d. maand
onbeperkt genieten van 2 voorge
rechten, 20 hoofdgerechten en 2 na
gerechten voor slechts f 27.50p.p.
Ik zoek de woorden van een heel oud
liedje, dat ik heb geleerd en opgezegd
toen ik zowat drie jaar oud was. Het had
vele coupletten, maar mijn geheugen
kan me alleen het begin nog maar
opleveren. En dat ging zo:
Sang Bangoh, Sang Bangoh,
kenapa telak-telok?
Mangkanja telak-telok
Sang Ikan tidak mau timboel.
Sang Ikan, Sang Ikan
kenapa tidak mau timboel?
Mangkanja tidak mau timboel
Sang Aer terlaloe....
Ja, wat dat water precies mankeerde
weet ik niet meer. Ik denk dat het
troebel was. Kan dat "tebel" zijn?
In het couplet daarop wordt aan het
water gevraagd, waarom het zo troebel
is. En dan wordt de schuld op de mens
geschoven, die had last van zijn buik,
dat kwam door de rijst, die was mentah
mateng, omdat het vuur niet goed
branden wilde, want het houtwas voch
tig.
En zo kreeg je bij elk couplet het waarom
en daarom bezongen.
Ik vraag me af of er nog iemand anders
is, die het eens gekend heeft en mis
schien de juiste woorden nog weet?
Dan dateert er uit een iets latere periode
(ik zal zes geweest zijn) het verhaal van
Djaga Gembeng, waarvan mij alleen is
bijgebleven, dat de jongeman waar het
om ging, zich kon omtoveren in een
djangkrik. Zo verstopte hij zich dan
tussen de padihalmen. Helaas sliep hij
eens als djangkrik zó vast, dat hij niet
merkte dat de padi geoogst werd. Daar
bij werd één van zijn achterpoten mee
weggemaaid. Daardoor bleef de persoon,
toen hij weer mens werd, aldoor mank
lopen, en daar moest hij steeds om
huilen. Dat leverde hem de naam Djaga
Gembeng op, wat zoiets als Huilebalk
moest betekenen. Heeft iemand ooit
van dit verhaal gehoord? Ik zou graag
weer willen weten hoe het precies ging.
Bij ons werd iemand, die wat zeurderig
overkwam ook zo genoemd: Djaga
Gembeng.
MIEKE den OUDEN-HILLEN
T-5