GELEZEN.
m
INDIVIDUEEL EN GEHEEL
VERZORGDE REIZEN
NAAR
INDONESIA
SINGAPORE
MALAYSIA
VAMU KETJAP
De Indonesische Tragedie
een proeve van "moderne" geschiedschrijving?
NUSA INA REIZEN
Sambelans en sauzen
voor Uw kooksucces.
TANTE NON's
INDISCHE SPEKKOEKEN
J. de Kadt was na de oorlog lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Om zijn
partijgenoten een lesje (mislukte) politiek inzake de Indonesische kwestie te
geven, schreef hij in 1 949 een uit de kluiten gewassen pamflet met de titel
"De Indonesische tragedie, het treurspel der gemiste kansen". Daarmee wilde
hij "een aanval doen op de Nederlandse zelfgenoegzaamheid" en twijfel zaaien
over het eigen gelijk van Nederland ten opzichte van Indonesië.
Die aanval zette hij in door de vloer aan
te vegen met oud-G.G. Tjarda van Star-
kenborgh Stachouwer, die hij "Si Pepso-
dent" noemt: het tandpasta-mannetje
dat altijd dezelfde kunstmatige glimlach
vertoonde. De titel van hoofdstuk 1
luidt ook "Si-Pepsodent". Dezelfde
Tjarda overigens had volgens De Kadt
bij het begin van de oorlog net zo goed
kunnen vluchten naar Australië. "Het
moet worden vastgesteld, dat hij even
goed had kunnen vertrekken, want zijn
blijven maakte niet de minste indruk,
integendeel, hij kwam in handen van de
Japanners en men kon hem nog enige
tijd gadeslaan in onttroonde toe
stand" (blz. 58). Ergens anders mees
muilt De Kadt overigens over de vlucht
naar Londen van de Koningin en de
regering. J. de Kadt zelf was, om de
Nazi's in Nederland te ontvluchten, met
zijn joodse familie in 1940 naar Indië
gekomen. Vóór de oorlog had hij zich
verdiept in imperialistische politiek,
was communist geweest en later oprich
ter van de Onafhankelijke Socialistische
Partij.
Wie het geschrift van De Kadt wil relati
veren (in plaats van het vrij snel in de
prullemand te mikken) kan iets hebben
aan het besef dat het werk in 1 949 is
geschreven, in een tijd vol politieke
beroeringen en waarin menigeen poli
tieke geschriften pleegde. De Kadt was
dan slechts één van die "pamfletisten".
Echter, zijn geschrift is onlangs opnieuw
in boekvorm verschenen, met een na
woord van prof. J. Bank, en de uitgever
meent dat veertig jaar na dato het
pamflet is veranderd in een proeve van
"moderne" geschiedschrijving. Nu be
weren uitgevers wel meer dat hun
boeken van belang zijn, maar die weten
schap is in dit geval niet voldoende. Het
nageslacht is opnieuw opgezadeld met
een rot boek over de Indische geschie
denis. Geen enkel vermogen tot relati
veren kan deze constatering afzwakken.
Neem bijvoorbeeld dit citaat:
men begreep heel goed dat de
redevoeringen van Soekarno, waarin
de Japanners geprezen werden, niet
weergaven wat Soekarno in werke
lijkheid dacht en wat hij in werkelijk
heid meende. En als Soekarno weer
eens van die pro-Japanse redevoe
ringen hield, die alle dorpsbewoners
moesten aanhoren en waarvoor ze
opzettelijk rondom de dorpsradio
werden opgesteld, dan vond de I ndo-
nesische bevolking zo'n redevoering
een goede mop en amuseerde zich
over de wijze waarop Soekarno de
Japanners voor de gek hield" (blz.
71).
Kinderachtig. Dom. Iets anders is hier
van niet te zeggen. Een paar andere
citaten:
"De paniek die volgde nadat de Ja
panners geland waren, is door de
regering systematisch voorbereid."
(blz. 51).
"Ik heb zelden een periode meege
maakt, waarin een heel volk zo bang
was, als Europeanen en Indonesiërs
en Chinezen, en wie dan ook in
Nederlands-I ndië gedurende die
maanden vóór de inval van de Japan
ners. Het nam eenvoudig belachelijke
vormen aan. Als één of twee Japanse
verkenners boven Java vlogen, werd
luchtalarm gegeven voor heel Java
(blz. 53).
"En men zou de vloot die men in de
Java-zee liet ondergaan, heel wat
nuttiger hebben kunnen gebruiken
om de transporten te beveiligen
waarmee men de Europeanen en
misschien ook andere delen van de
bevolking van Java naar Australië
zou hebben kunnen overbrengen",
(blz. 59).
Een proeve van "moderne" geschied
schrijving". Ach, na deel 1 1A van dr. L.
de Jong kan dit er nog wel bij.
R.B.
"De Indonesische tragedie" door J.
de Kadt. Uitg. G. A. van Oorschot.
190 blz., register. Prijs f 34,90, porto
f 4,50.
NUSA INA is specialist in reizen op maat en deskundig advies
voor betaalbare prijzen. TH Al IA Mij
NUSA INA staat voor kwaliteit, privacy en betrouwbaarheid.
Ontdek Indonesia en het verre oosten met uw eigen gezelschap, in uw eigen tempo en
volgens uw eigen wensen. Maak telefonisch een afspraak voor een vrijblijvend advies.
Of bel vandaag nog en vraag onze uitgebreide folder '90-'91 aan.
DEEtNEMf n
"^1 **T~^
Laan van Meerdervoort 326 A 2563 AM Den Haag Tel. 070 - 363 39 23
Tel. 01742 - 3280
Franko thuis in speciale verpakking.
Min. 500 gram f 20,-
Min. 750 gram f 25,-
Stort op giro 38 92 616
Mevr. F. Y. ROBERT-FLAMAND
Kerkuil 36 - 4822 PA BREDA -
Tel. 076-42 16 07
ABN rek.nr. 59.43.54.439
20
