BRIEVEN
OVER...
0
Gezeur
JAN DE REUVER
Boekbinderij W. PONSEN
Haranggaol
speld, maar had af te laten in het zilve
rend gewemel om overvloed op te halen.
Het zwartglanzende hoofd van een
meisje van een jaar of vijftien kwam te
voorschijn uit het citroenbosje in de
schaduw waarvan de moeder haarsago-
broden bakte. Zeker had de vader van
het gezin zelf de sagopalm omgehakt -
geteeld op de wijze, wie weet? die
eenmaal Rumphius de zorgeloze eilan
ders leerde. Toen de stam rijp klonk
onder het beproevend tikken had hij die
geveld, opengespleten, met een scherpe
steen het merg uitgebeiteld, dat door
een trog stromend water louterde van
vezels. En de vrouw die het wies en
uitspreidde in de zon om te drogen, had
het gestampt in een uitgeholde steen
en met water vermengd tot de pap die
nu broden werd in zes vakken van haar
lemen oventje. Met geroosterde vis,
citroensap daarop gedruppeld, werd
dat het smakelijke maal van het gezin.
Misschien stond ook ergens in de zon
de palmwijn te gisten; als zoet naar de
bloem geurend sap was die uit de
gekorven bloemstengel gelekt; bezwe
ringen bij het ophangen van de bamboe
schalen gemompeld liet zich door geen
Zondags Onze Vader verbieden".
Dit zijn niet alleen woorden die zinnen
vormen en bladzijden vullen met litera
tuur. Dit zijn woorden die beelden
scheppen zo groot als het eiland waarop
het verhaal zich afspeelt. Ik zie, ik voel,
ik ruik, ik hoor, ik, die de gelijke ben van
de knaap "blanker dan eiland-kinderen".
En zij die het leven van Jean-Henri niet
kennen? Zij zullen het juiste beeld van
de locatie waarbinnen de ontmoeting
met de vlinderjager plaatsvindt pas
missen als ze na het levensverhaal van
de Fransman - zijn omzwervingen over
de wereld, zijn mogelijkheden een rijk
man te worden, een erkend weten
schapper wellicht - blijven zitten met de
vraag hoe zo iemand echt gelukkig kan
zijn in een nederig huisje onder een
ramboetanboom.
Een andere schrijfster aan wie dezelfde
ethische bewogenheid wordt toege
schreven als Augusta de Wit is Marie
van Zeggelen. Ik ben zo vrij dat te
betwijfelen. Althans in haar boek "De
Hollandse vrouw in Indië" met als
ondertitel - Brieven van een zwervelinge
- kwam ik die ethische bewogenheid
beslist niet tegen. Maar daarover een
volgende keer.
RENÉ SCHAFER
Mijne Heren,
Ik ben geboren en getogen in N.O.I.,
maar toch begint zo langzamerhand het
nostalgische gezeur van uw blad mij te
vervelen. Tempo dulu is veranderd in
tempo sekarang. Reden waarom ik bij
deze mijn abonnement opzeg.
Hoogachtend,
E.T. S.-A.
Naschrift
Wanneer iets gaat vervelen, moet je
ermee ophouden. Mevrouw heeft dan
ook volkomen gelijk dat zij haar abon
nement opzegt. Ónze beste wensen
vergezellen haar. Maar, zo vraag ik mij
af, waarom moet mevrouw een schop
na geven? Behalve dat dit onsportief is,
ze doet Moesson en vooral de duizenden
lezers van Moesson geen recht.
Dat Indië allang Indonesië is geworden,
is ons niet ontgaan. In de 34 jaar dat
Tong-Tong/Moesson bestaat, hebben
we dit al verschillende malen proberen
duidelijk te maken en elke keer naar
aanleiding van een opzegging waarin
werd nagetrapt. Op het ogenblik heb ik
totaal geen zin om nog eens het hoe en
wat van Moesson uitte leggen. Waar ik
wel voor in de stemming ben, is het
eveneens buiten de spelregels om
duidelijk maken aan mevrouw dat ik
niet van natrappen hou. Een faire tackle
kan ik altijd hebben, maar niet dat vuile.
Maar ja, zelfbeheersing is een "must"
in het maatschappelijk verkeer, ook voor
een redacteur van Moesson, en daarom
ook nu maar: soedah, laat maar.
Hoe zou mevrouw zich trouwens hou
den, zo schiet het mij opeens fantase
rend te binnen, indien zij een half uurtje
examen moest doen in het "vak" tempo
doeloe? Zou ze slagen? Welk een bloed
druk verlagende gedachte.
R.B.
Helaas hebben wij met veel verdriet
afscheid moeten nemen van mijn lieve
man, onze Daddy, vader en Opa.
(Oud Planter P. en T. landen,
onderneming Tjiater)
Geboren 14 juni 1907 te Salatiga.
Overleden, 14 april 1990 te Haren.
Haren,
Rita de Reuver-Meinardi
Dordrecht,
Frits en Anne-Marie
Eric en Yolande
en kleinkinderen
Kroonkampweg 56, 9752 KJ Haren.
J. van Gojenstraat 291
2526 RK Den Haag
tel. 070 - 380 20 95
Inbinden van boeken, tijdschriften,
en documenten. Ook restauraties.
Warm aanbevolen door
Moesson en I.W.I.
In Moesson van 1 5 april jl. vertelt H.J.G. op pag. 1 9 overeen onvergetelijke dag die
hij onder meer doorbracht in de pasanggrahan in Haranggaol bij het Toba-meer.
Zijn verhaal deed mij bladeren in oude albums en ik vond wat ik zocht: een foto van
deze pasanggrahan. Hierbij afgedrukt, voor de aardig- en volledigheid.
E. M. M El JER-SCH ALLEN BERG
17
