Otto Knaap
Otto Knaap in zijn studeerkamer, Batavia 1900.
Laatst was ik zo'n vijf kwartier op
bezoek bij een man die een van de
belangrijkste componisten van deze
tijd is. "Time Machine" is een van zijn
beroemdste orkestwerken. Alleen, ik
wist totaal niet wie en wat Otto
Ketting, zo heet hij, was. Nooit van
hem gehoord. Dat zegt natuurlijk meer
van mij dan van hem, maar goed, een
mens kan niet alles weten. Hoevelen
weten bijvoorbeeld iets van Otto
Knaap? Wie heeft zijn "Eenige jaren
kunstleven te Batavia" 1) gelezen?
Toen Rob Nieuwenhuys op zoek ging
naar gegevens over Otto Knaap, ging hij
onder meer te rade bij zijn (Rob's) toen
84-jarige tante Pien 2). Die herinnerde
zich Otto Knaap als een kleine, niet
mooie gekke vent, die met zijn scherpe
pen veel ruzie maakte maar die ook erg
mooi viool kon spelen. En zo zijn er nog
enkelen die persoonlijke herinneringen
aan Otto Knaap hebben doorgegeven.
3)-
De belangrijkste bron van kennis over
hem bestaat tot nu toe uit enkele blad
zijden in de "Oost-Indische Spiegel" 4)
van Rob Nieuwenhuys. Die bladzijden
hebben gemaakt dat Otto Knaap aan de
vergetelheid ontrukt blijft, maar die blad
zijden doen ook vragen naar méér, veel
meer informatie over Otto Knaap. Een
biografie desnoods. Wie waren zijn
ouders, hoe is hij opgevoed, waar haalde
hij de moed vandaan om te doen wat hij
deed, wat wilde hij werkelijk bereiken,
waar heeft hij zijn kennis opgedaan,
waarom stierf hij in een staat van totale
ontreddering, was hij een unicum, was
hij één van velen of was hij zijn tijd
gewoon vooruit. Deze en nog veel meer
vragen zijn waard om een antwoord te
krijgen, omdat Otto Knaap, een I ndo die
leefde van 1 866 tot 191 7, een opval
lende figuur is geweest in een tijdperk
waarin Indo's sociaal, economisch, cul
tureel en politiek nog niet meetelden,
althans als we alle beschikbare bronnen
daaromtrent moeten geloven. En als je
dan (weer) leest over ene Otto Knaap
die torenhoog uitsteekt boven de
massa's, dan moetje wel nieuwsgierig
worden naar die figuur.
"Doch de oplettende lezer zal, naar ik
hoop, wel ontwaren, dat ik met reine
bedoelingen het ontleedmes der kri
tiek heb gehanteerd, het vak der
beoordeling mij een vak van kunst is
en zoowel mijn geboorteland, Neder-
landsch-lndië, als het moederland
hartstochtelijk Hef heb.
Dit schreef Otto Knaap op 7 oktober
1 899 in zijn Voorwoord van zijn ge-
16
