HOLLANDSE JONGEN IN INDONESIË
ze bleven toch naar hem toekomen. Hij
zit nu binnen een briefte schrijven aan
z'n moeder, die in Amerika woont. Ik
neem nog een "emping", dat is een
soort kroepoek, als knabbeltje. M n jus
d'orange heb ik al op. We moeten veel
drinken door de warmte.
De mensen zijn hier overal heel vrien
delijk. De tegenstelling tussen arm en
rijk is verschrikkelijk groot. Moderne
kantorenflats en oude koloniale huizen
(vaak oud en verpauperd). Veel huisjes,
nee hutjes van afvalhout, karton en
plastic, gezien in Jakarta. Je wordt er
stil van. Tóch zijn ook deze mensen
vriendelijk tegen je. Ik val natuurlijk
verschrikkelijk op, zowel door m'n lengte
(1.95) als door m'n witte haar en huids
kleur. "Hé mister", roepen ze voortdu
rend. Waarschijnlijk zeggen ze daarna
de meest schunnige dingen, want ieder
een lacht zich een deuk. Maar dat hindert
niet.
Van Stef snappen ze soms niet dat hij
geen Indonesisch spreekt. Al met al een
fascinerend begin van onze reis. We
hebben het Moessonboekje in het hotel
laten zien, prachtig vonden ze dat.
Sampai bertemu lagi I I"
Laat ik nou niet weten wat dat laatste
betekent, ondanks 25 jaar Moesson?
M. SCHOEN
(Tot ziens - Red. M.)
"Semarang 1 2-9-90. Het is kwart over
negen 's avonds, heerlijk warm 28°.
Dit is het eerste hotel uit het "Moesson-
boekje" dat ik van jullie voor m'n ver
jaardag heb gekregen. Het is een modern
hotel, maar wel uit de Nederlandse tijd.
Gisternacht toen we hier aankwamen,
vertelde de nachtportier heel trots, dat
het vroeger "hotel of pension Marijke"
heette. Tot onze verrassing sprak hij
vloeiend Nederlands. Ik moet eerlijk
bekennen dat ik dat soms toch wel heel
prettig vind. We hebben wel geprobeerd
om Indonesisch te leren, maar dat ging
toch niet zo goed. We hadden het druk
en het was moeilijk om je dan op een
taallesteconcentreren. Nu hebikerwel
een beetje spijt van. Maar met Engels
gaat 't tot nog toe ook goed.
Indonesië is echt een prachtig land. We
hebben er tot nu toe nog wel niet zoveel
van gezien, maar wat we zagen was
heel indrukwekkend.
Het was voor Stef (vriend) best emotio
neel, vooral de eerste stappen door de
gangen van de luchthaven. Terug op
Indonesische bodem. Ons hotel zou via
de Sabena geregeld zijn, maar dat lukte
dus niet zo goed. We konden nergens
een Sabenakantoortje vinden. Toen heb
ben via een Hotelinformatiebureau maar
een middenklasse hotel geboekt. Dat
bleek een goeie keus. Kamer met bad
Meer dan een eeuw liggen tussen het vakantieverhaal van de Hollandse jonge
man en deze Tosari-foto waar tandu(draagstoel)dragers geduldig wachten op
een "muatan" (vrachtje). Koloniaal transportmiddel voor wie de bergklim te
vermoeiend was. Met brommer en auto kom je er tegenwoordig sneller. Toch zie je
die tandu's nog bij de Tangkubanprahu, voor afdaling naar de "levende krater". De
dubieuze constructie van de stoel in aanmerking nemend, kun je alleen bidden dat
je er zelf levend aankomt.
Moesson v/h Tong-Tong ken ik ruim
25 jaar, door m'n werk. Onnoemelijk
veel geleerd over Indië/lndonesië door
de verscheidenheid aan artikelen in
Moesson. Hoe gaat dat, als je zo'n tijd
met zoiets bezig bent, dat gaat in je
zitten, daar praat je over, dat draag je uit.
Dat zal bij vele abonnees ook zo zijn
denk ik, want hoe verklaar je anders het
door de jaren veranderde abonnee
bestand. Nieuwe abonnees zullen ge
ïnteresseerd zijn door de oudere, en dat
is goed zo.
Dat vele abonnees van Moesson eens
teruggaan naar hun geboorteland voor
een vakantie en dan meteen "weer
thuis zijn", lees je ook regelmatig.
Hoe zou dat zijn met iemand die Indië/
Indonesië niet kent? Nee, niet ik, maar
mijn jongste broer (43) is voor zijn werk
naar Indonesië geweest. Samen met
een vriend/collega, een Indische jongen
die in Semarang is geboren, maar die
zich niet veel meer herinnert van Indië.
Nooit wetend wat ik m'n broer voor z'n
verjaardag moet geven, dacht ik meteen
aan 't logeeradressenboekje van Moes
son, want ze wilden op eigen gelegen
heid gaan. Ze gingen ook op taalles
(Bahasa Indonesia), maar 't vlotte niet
zo, daar ze het te druk met hun werk
hadden.
6 Sept. j.l. vertrokken ze, 12 sept.
schreef hij z'n eerste brief aan ons.
Een aantal fragmenten uit zijn brief:
en douche en airconditioning. Daar zijn
we vier dagen geweest. We hebben
toen Jakarta voor een deel bekeken. De
eerste dag te voet, in de buurt van het
hotel en later per taxi, met een jongen
als gids. Jakarta is een hele drukke stad,
dat lees je overal, maar als je er midden
in staat, dan komt 't toch op je af, de
eerste tijd. Alles krioelt en dendert door
elkaar. Zonder enige orde lijkt het. Maar
na verloop van tijd zie je hoe voorzichtig
iedereen is, automobilisten zowel voet
gangers. We hebben dan ook geen
ongeluk gezien.
Bij het vrijheidsmonument op het
Merdekaplein kreeg ik een vreemde
gewaarwording. Onder in het monu
ment is een soort museum met diora
ma's, over het ontstaan van Indonesië.
Nederlanders kwamen er niet zo goed
vanaf. "Je bent later geboren en we
drijven handel met je en jij kon er niks
aan doen, maar tochDutch waren
klootzakken". Net als wij in moeilijke
momenten "rotmoffen" zeggen over de
Duitsers.
De muskieten proberen me het schrij
ven onmogelijk te maken. Het zijn er
niet veel, maar ze vliegen voortdurend
om me heen. Stef hield het buiten niet
vol. Hij heeft korte mouwen. Hij had
zich wel ingesmeerd met Autan, maar
21
