MUN NAAM OOK
Kardamom
Als u van Malang houdt
en oude tempels
POIRRIE^
(Foto: L. Martens)
Deze foto hoort eigenlijk nog bij het
artikel van Dr. M.M.J, van Balgooy over
de gemberachtigen in de vorige Moes
son. Hierop is duidelijk te zien dat de
bloeiwijze vlak bij en zelfs gedeeltelijk
onder de grond ontstaat. Toen iemand
zei dat de zaadjes onder de grond zaten
geloofde ik het niet. Hoe kan zaad nu
onder de grond ontstaan! Zo zie je
maar.
Nog een ander verhaal: nangka die
onder de grond groeit en door tjelengs
wordt uitgegraven. Natuurlijk komt daar
de naam "nangka tjeleng" vandaan.
Waar of niet? Wie het weet mag het
zeggen. Nu zitten nangka's ook dicht
tegen de stam aan en vaak ook vrij laag,
dus kan best.
Het Indonesische blad "Mitra" had
dit over kapulaga:
De inheemse kardamom, of kapulaga
(Amomum compactum of A. carda-
momum) wordt op Java en Sumatra op
grote schaal gekweekt, maar toch niet
genoeg om aan de vraag uit binnen- en
buitenland te voldoen. De gedroogde
vruchtjes van kapulaga (waar minyak
atsiri uit wordt vervaardigd) brengt per
kg Rp. 3000 op, terwijl kapulaga sa-
brang (Elettaria cardamomum) Rp.
6500 per kg oplevert. Op het ogenblik
wordt de plant alleen gekweekt in de
buurt van Sukabumi, Tasikmalaya,
Subang. Gepleit wordt voor kweek op
grotere schaal.
T-4
U kunt uw naam (voornaam, meisjesnaam, plaats van herkomst in Indonesië,
(niet meer dan 2) laten opnemen in deze rubriek. Doel: contact met oude, uit het
oog verloren sobats, verspreid over de gehele wereld.
Doorzenden van brieven:
Wilt u iemand schrijven. Zet gewoon: Zo en Zo, p/a Moesson, Prins Mauritslaan 36,
2582 LS Den Haag. Wij schrappen ons adres en zetten het adres van mevr. Zo
en Zo erop. Geen nieuwe postzegel, geen nieuwe enveloppe nodig.
Van Dijk-van Daalen, Elly (Els) - Batavia
Gallas P. C. - Soerabaja
Gallas-Vernet, A.M.Th. - Soerabaja
Gereke, G.M. (Gerard) - Semarang
Gereke-Doral, F.E. (Floortje) - Pekalongan
Gerven-Zinnemers v., Johanna Gerredine
(Pop) - Bandoeng - Soerabaja
Groenedijk, H. (Henny) - Semarang
Groot de, H.M. (Martha) - Ambon-Tjimahi
Grosse. Max - Soerabaja
Grosse-Burgers, Tonnie - Soerabaja
Hamstra, Eddy A. - Malang
Hamstra-Verspeten, Willy - Yogyakarta
Herrenauw, J.H. (Juul) - Bandoeng
Herrenauw-Neijhoff, J.S. (Jo) - Bandoeng
Hoekendijk, Karei (Jarl) - Batavia
Huizen, Paul - Sf. Katanggungan West bij
Brebes- Bandoeng
Jansz, Johan C.L. - Salatiga-Semarang
Kapinga, Sikko - Soerabaja
Kapinga-Pereira, Ems - Soerabaja
Kempees, E. (Lody) - Padang-Batavia
Keijser, Joh. (Joop) - Balikpapan
Lierop van, M. (Tenke) - Garoet/Mertaju-
dan-Magelang
Leidelmeijer, Hans - Soerabaia (Zaalberg-
school)
Leidelmeijer-Rehatta, Annie - Soerabaja
(m.s. Associatie)
Mendel, Willem Matthijs (Pim) Mr. -
Bandoeng- Batavia
Mos-David. E.A. de (Edith) - Semarang
Norel, O. - Magelang
Praasterink-Spruyt, Betsy (Dé) -
Batavia-Lampongs
Rooy v., C.H.M. (Kees) - Bandoeng
Staalman, G.D.J. - Bandoeng-Malang
Stam, Raoul - Bandoeng-Pengalengan
Stam-van Buuren, Johanna Charlotte -
Soerabaja-Bandoeng
Staverman-Held, Thelma - Soerabaja
Steinebach-van Reijn, E.R. (Elfie) -
Batavia-Sibolga
Stockhausen, Rudy von - Salatiga-Ban-
doeng
Stockhausen-Anderson, Jenny von -
Bandoeng
Veen-Labaar v.d., Oeseline - Soerabaja-
Klaten
Verhagen, Frans - Soerabaja (K.M.) -
Lawang
Verhagen-Bouwens, Els - Blitar-Malang-
Soerabaja
Vogelsang, Leo S.W. - Malang-Soerabaja
Vogelsang-Appel, Joop M.M. - Malang-
Soerabaja
Walther, Sonja H. - Soerabaja
Wessels, R. (Richard) - Lawang-Malang
Zandveld-Fransz, A.A. (Guusje) -
Magelang-Batavia
De oudste tempel in Oost-Java is de
'Badut", op 5 kilometer ten zuid westen
van de stad Daoe. De Badut werd in de
8e eeuw gebouwd ter ere van koning
Gajayana van Kanjuruhan. Het woord
"Badut" is afkomstig uit het Sanskriet,
en betekent grappenmaker.
De Kidal tempel, een kleine tempel in
west-Javaanse stijl ligt in Rejokidal
Tumpang, 24 kilometer ten oosten van
Malang. Gebouwd in 1 260 AD, werd
deze tempel het mooiste kunstwerk van
het grote rijk van Singosari, ter ere van
de tweede koning Anusapati. De panelen
van de tempel worden gesierd door drie
delen uit de Mahabarata.
Een andere tempel, daterend uit 1268
AD is de Jajaghu (Jago). Dit is de
schoonste tempel van Oost-Java met
dezelfde decoratie als de Penataran in
Bliter. Van deze tempel wordt aange
nomen dat er de as is bijgezet van
Wisnuwardhana, de vierde koning van
Singosari. Hij ligt in PakisTumpang, 18
kilometer van Malang.
"En deze is model baroe, pas geïmpor
teerd uit Holland."
