GEL
I
LENEN
Financieringsmij. Setiakawan
AURORA TRAVEL SERVICE B V.
Voor aankoop auto, caravan, meubels, vakantie etc.
Leningen v.a. f 3.000 - t/m f 50.000-
Aflossingen vanaf 24 mnd.
Ook als u 71 bent kunt u aanvragen.
Kwijtschelding bij overlijden.
MEER WETEN, BEL ONS EVEN
Tel. 078- 180866
- PRIVACY TOURS - Individueel maar tóch verzorgd op reis.
- GROEPSREIZEN - AURORA/KLM 'OOR' programma. Kleine groepen.
- TICKET VERKOOP - Wij leveren vliegbiljetten van welke luchtvaart
maatschappij dan ook.
60+ tarieven uitsluitend voor Canada en USA.
(ANVR/SGR nr. 1502/1AT A)
Clauskindereweg 28-29, 1069 HN Amsterdam.
TEL. 020-61 99377/61 99396. FAX 020-6101 61 1
Kantooruren: maandag t/m vrijdag 09.00-1 7.00 uur
Zaterdag 09.00-12.00 uur (telefonisch niet bereikbaar)
(ANVR)
GARANTIEFONDS
REISGELDEN
door de oudgasten van "Meester" met
de naam van "Walvisbuik" wordt be
stempeld. Zulk een benaming lijkt ons
niet onaardig en zeer "ad rem" toe,
vooral ook door ligging, vorm en plaats
van dit stadsdeel ten aanzien van de
generale plattegrond.
In de 'Walvisbuik" komen verschillende
secundaire- en andere kleinere wegen
voor, waarvan de voornaamste zijn de
Lammerslaan (genoemd naar de toen
malige landheer Lammers van Tooren-
burg, wonende vroeger in het landhuis
aan het West-eind dier laan, welke wo
ning kortelings werd geoccupeerd door
de Regent van Meester-Cornelis - het
z.g. "spookhuis"-(verderGang Mantri,
Kerklaan, Laan Menu en Gang Bali, die
evenals Gang Mantri dood loopt. Tussen
de Lammerslaan en Gang Mantri heeft
men nog een gang - Gang Wiesner ge
naamd, welke slechts gedeeltelijk ge
schikt is voor het publieke verkeer,
terwijl bij Laan Menu nog een naamloze
gang wordt aangetroffen.
Bezuiden Gang Bali bestaat een nieuwe
weg de "Dwarsweg", welke benaming
van recente datum is. Tussen deze weg
en de "Gardoe Tjabang" ligt het drie
hoekig pleintje, waarop de z.g. "Lus"
van de trambaan voorkomt; hier heeft
men de eindhalte van de Stoomtram.
Het Noordelijk gedeelte van de "Walvis
buik" begrepen tussen de Beth-EI-kerk
en de Lammerslaan, alwaar zowat in het
centrum de nieuwe pasar-loods van
Meester-Cornelis staat met talloze Chi
nese toko's en woningen erom heen is
dan het eigenlijke Chinese kamp. Voor
de rest heeft men vlak aan de wegen de
Europese woonhuizen, achter welke de
Inlandse woningen zijn opgetrokken.
Resumerende omsluit aldus een lijn
lopende vanaf de Beth-EI-kerk langs de
Matramanweg (nieuw gedeelte) en
Zuidwaarts buigende langs de Kerk
straat tot aan de z.g. "Lus" van de
trambaan bij Gardoe Tjabang (Bidara
Tjina) en terugkerende langs de Pasar
straat naar genoemde kerk die "Walvis
buik", welke op de tekening met zwart
is aangegeven.
Deze "Walvisbuik" nu staat bij de oude
ingezetenen van Meester-Cornelis zeer
slecht aangeschreven. Deze ongunstige
reputatie is toe te schrijven aan de
ervaringen, die men in de loop der jaren
heeft opgedaan met verschillende Euro
pese ondernemingen, die in dit stads
gedeelte waren gevestigd. Geen Euro
pees bedrijf, winkel, toko of iets derge
lijks heeft hier namelijk enige levens
vatbaarheid; in "no time" raakt zo'n
zaakopdefles. Men zegt dat deze buurt
daarvoor "sigl" is (d.i. pech, onheil of
tegenspoed hebben). Alleen niet-Euro-
pese ondernemingen kunnen hier ge
dijen en floreren.
Een voor enige jaren geleden opgericht
"warenhuis" aan de Westzijde van de
Kerkstraat, eerst met veel enthousiame
opgericht, kwijnde binnen enkele
maanden weg. Een Europese autover-
huurderij in de Lammerslaan onderging
hetzelfde lot.
Vooral is zulks het geval met een pleintje
aan de Noord-Oostelijke hoek van de
Lammerslaan, thans voor een deel ge
occupeerd door de Afdelingsbank en
een paar woonhuizen. Naast deze ge
bouwen treft men nog het resterende
gedeelte van die vlakte aan, hetwelk tot
heden onbebouwd is gebleven,
't Is alsof hier op dit pleintje het culmi
natiepunt van die onheilen en tegen
spoeden ligt.
Die vlakte werd in vroegere jaren aan
gewezen als plaats voor het houden van
openbare vermakelijkheden. Een Euro
pese bioscoop-onderneming destijds
raakte in een minimum van tijd bank
roet, terwijl circussen e.d. die hun ten
ten déar opsloegen en vertoning gaven
eerder verlies dan winst boekten, zodat
zij na een paar dagen verblijf de plaat
poetsten. Men herinnert zich zeker nog
wel het tragisch geval voor 4a 5 jaren
geleden, waarbij hier twee jonge Duitse
kooplieden het leven lieten, toen zij
rijdende op een motorfiets kwamen te
vallen en door de tram werden over
reden.
Geen Inlander wil op dat stukje grond
een huis bouwen; het is niet alleen
"sial" maar ook "angker", d.i. een ge
wijde plaats - vroeger blijkbaar een
kerkhof - waarop, men naar het Volks
geloof, uiterst voorzichtig zijn.
Dat Europese winkels of enig ander
Europees bedrijf - in de regel met hoge
exploitatiekosten - hier niet kunnen
bestaan, zal m.i.wel eerder toe te schrij
ven zijn aan de geweldige concurrentie
- vooral in de laatste jaren - van ver
schillende zijden, voornamelijk van Chi
nezen. Doch ook wanneer zelfs hier die
zaken waren gevestigd dan nog lijkt het
mij toe dat het publiek - voor wat betreft
goederen, welke niet verkrijgbaar zijn
bij Chinese winkeliers - liever die arti
kelen van Weltevreden betrekt dan wel
dat de Europeanen - vooral dames -
persoonlijk ernaar toe gaan om ze zelf te
kopen. Eigenaardige plaatselijke toe
standen hier te Batavia brengen dit nu
eenmaal mee. Men begeeft zich gaarne
naar Weltevreden om daar te winkelen,
waarbij immers tevens een "verzetje"
kan worden genomen.
Hoe het ook zij, men constateert in de
loop der jaren dat hier geen enkel Euro
pees bedrijf of onderneming enige
levensvatbaarheid bezit.
Vandaar die ongunstige reputatie van
de "Walvisbuik".
(uit: D' Orient, 17-1-1931)
t/m 23.00 uur
Karei Doormanweg 9
3317 ZD Dordrecht
9
