FONTANA IN ZONNIG
SOUTHERN C
Na een verblijf van 20 jaar in Nederland zag ik het niet meer zitten en emigreerde
op 31 januari 1975 met mijn vrouw Emma naar Califonië. Ik was toen 55 en
Emma 49, volgens velen te oud om overnieuw te beginnen. Na 3 weken bij mijn
broer Herman - die ons gesponserd had - ingewoond te hebben, kregen we een
baan als assistent managers van een groot appartementencomplex in Rialto. We
hebben er een jaar gewerkt, genoeg om het schoonmaakbedrijf onder de knie te
krijgen en voor ons zelf te beginnen met het schoonmaken van kantoren en huizen,
ook deden we veel tuinwerk. We pakten alles aan wat maar geld in het laadje bracht
en werkten ons te blubber. We bleven nog in het appartementencomplex wonen
totdat we op 8 juli 1976 een huis konden kopen in het nabijgelegen Fontana.
We wonen aan de Miller Ave. een straat
die vernoemd is naar de heer Miller,
stichter van de stad Fontana. Hij wilde
na een zorgvuldig ontworpen plan
ergens een goed georganiseerde lande
lijke gemeenschap vestigen en vond
hiervoor een geschikt terrein aan de
Westzijde van de San Bernardino vallei.
Hij kocht daar een 1 8.000 acres (1 acre
is ongeveer 400 vierkante meter) land
en begon het te ontginnen. Hij ontwierp
een irrigatie-systeem met ondergrondse
pijpen (geleverd door zijn nieuw opge
richte "Fontana Farms Company"). Hij
legde wegen aan en plantte meer dan
een miljoen bomen. Toen begon hij te
werken aan zijn land vestigings politiek
door het koloniseren van zijn nieuwe
gemeenschap welke in 1913 Fontana
werd gedoopt. De "Fontana Farms
Company" onder leiding van de heer
Miller plante graan, sinaasappelen en
andere citrusvruchten en walnoten. Ze
kwamen op de pluimvee en eieren
markt met een gefokte witte leghorn,
die eieren produceerde van hoge kwa
liteit. Zij transformeerden 240 acres tot
's werelds grootste varkensvlees produ
cent met een inventaris van ongeveer
60.000 varkens.
In die jaren legden de "Southern Paci
fic", "Santa Fé" en "Pacific Electric Rail
roads" spoorbanen aan door Fontana
ten dienste van de sterk groeiende
landbouwindustrie in Southern Califor
nia. Deze spoorbanen waren belangrijk
voor de toekomst van Fontana.
In 1942 begon Henry J. Kaiser de
toekomst van Fontana bij te schaven.
Zijn creatie, een Westkust staal instal
latie, was bestemd voor Fontana. Hij
transformeerde Miller's varkensfokkerij
tot een staalfabriek. De 3 spoorweg
maatschappijen die Fontana bedienden
waren de oorzaak voor de locatie van de
fabriek. Het vervoeren van de ruwe staal
naar de fabriek en de staalprodukten
naar de markt, was waar hij zich zorgen
over maakte.
Kaiser en Miller werden beschreven als
enthousiaste hardwerkende personen
Fontana City Limit, 10 jaar geleden. In
middels is het inwonersaantal zo'n
beetje verdubbeld. (Zo'n geldboete voor
straatvervuiling zou in de randstad geen
kwaad kunnen - Red. M.)
vervuld van geloof en vertrouwen en de
bekwaamheid om mensen te laten
samenwerken voor een gemeenschap,
die mogelijkheden opent voor de be
woners. Het was vrij logisch waarom
deze twee mannen Fontana kozen.
Miller vanwege de centrale ligging in de
vallei met de toevoer van water uit de
bergen. De ligging niet ver van Los
Angeles met goede verbindingen be
diend door de Santa Fé spoorweg en
een grote weg (Highway 66) die Miller
en Kaiser voorzagen van het transport
die ze nodig hadden.
Tesamen met de andere kleine stadjes
Rialto, Bloomington en Colton ligt Fon
tana in een vallei, vrijwel geheel om
ringd door bergen. De twee grote steden
in deze omgeving zijn San Bernardino
en Riverside. Waar je je ook bevindt, bij
mooi helder weer zie je altijd wel wat
bergen. Het herinnert me aan mijn
geboorteplaats Sukabumi, die ook om
ringd is met bergen. Helaas is het hier
niet zo'n gezonde omgeving als in
Sukabumi vanwege de uitlaatgassen en
de mist die hier blijft hangen als er geen
wind is. De Indianen noemden deze
vallei "The valley of the mists Over
Indianen gesproken, ieder jaar houden
ze in San Bernardino de Orange feesten,
een oogstfeest. De straten zijn versierd
en een week lang zijn er festiviteiten
met parades en uitvoeringen in de
Orange Show Hall, verder is er een
tentoonstelling van de vruchten, groen
ten en andere producten uit die streek.
Omdat de festiviteiten gehouden worden
op een voormalig Indiaans kerkhof, dus
op heilige grond, hebben de Indianen er
hun vloek over uitgesproken. Hoewel
men door het veranderen van de datum
geprobeerd heeftom het te voorkomen,
is het nimmer gelukt. Prompt ieder jaar
gedurende de Orange feesten regent
het wel enige keren in die week.
De bergen geef ik voor mezelf namen
van Indonesische bergen. In de Little
Mountain Hills is een berg, die op een
omgekeerde prauw lijkt, die noem ik
dusTangkuban Prahu. De Mc.Kinleyen
Harrison Mntn. die daarachter liggen
zijn voor mij de Salak en Halimun en de
bergenreeks met de Cajon, Cleghorn,
Sugarpine en Monument Peak noem ik
de Jampangs. Het grote bergmassief in
het noorden, de Mount Baldy is voor mij
de Gemuru met de Gedé die ten noorden
van Sukabumi liggen.
Het landschap wordt behalve door de
bergen ook beheerst door dadelpalmen
en grote dikke kajuputi bomen, die als
windvanger gebruikt worden. De vele
druiven en sinaasappel landerijen moe
ten het veld ruimen voor nieuwbouw. In
zeer korte tijd worden hele woonwijken
met honderden nieuwe huizen uit de
grond gestampt. Tegenover ons hebben
ze een kippenfarm, een paardenfarm en
nog twee oude woningen tegen de
grond gegooid en er 40 nieuwe voor in
de plaats gezet. Er zijn in Fontana nog
600 acres grond beschikbaar voor de
industrie en 5000 acres voor de bouw
van 2000 nieuwe huizen voor de ko
mende 25 jaar. Van het landelijk karak
ter dat de heer Miller beoogde is niet
veel meer over.
Er zijn in Fontana 1 7 parken, vier Com
munity centers, 33 lagere- en middel
bare scholen. De meeste scholen hebben
een groot sportcomplex waar iedereen
van gebruik kan maken als er geen
school is. Achter het nieuwe huizen
complex tegenover ons huis staat een
Junior Highschool compleet met een
baseballveld, een tennisbaan, een athle-
tiek baan en verschillende basketbal
velden. Fontana heeft 51 kerken, 15
Gemeentelijke Instellingen zoals o.a. de
Chamber of Commerce, het gemeente
huis, brandweer, Rode Kruis, poison
control center, runaway hotline, rape
crisis and assault services, 22 County
22
