moessQn
Eén dracht
BU DE VOORPLAAT (Foto: Harry van Lawick van Pabst)
Als je goed nagaat zit de wereld van nu
behoorlijk in het uniform. Gister was ik
bij de kapper en zag dat alle helpsters
gebloemde broeken en blauwe bloesjes
droegen. Dat was een goede oplossing
voor de verwarring die er voordien
heerste. Toen schoot ik, na een half uur
wachten met natte haren een jong meisje
aan dat bij de kassa stond te niksen.
"Ach zou je mijn haar willen föhnen
voor het droog is?", vroeg ik. "Als u mijn
haar wilt knippen, ik wacht ook al een
uur om geholpen te worden I" antwoord
de ze bits. Voortaan hoef ik alleen de
gebloemde pijpen in de gaten te houden
om geen flater te slaan.
Zit je 's avonds bij de tv, knopje in
gedrukt: mannen en vrouwen in witte
jassen. 0 neen, in vredesnaam geen
Medisch Centrum West, andere knop.
Als ik het niet dacht: pakweg 20 man op
een groen veld achter een bal aan. Wie
tegen wat, ik weet het niet, ken die
voetbaltenue's niet, blauw, geel rood
gestreept, geblokt, tegenwoordig ook
nog van die Mondriaan-achtige dessins.
Ik weet alleen dat er 10 van elke soort
moet zijn, die jongen tussen de palen
waar de bal telkens langs, overheen
wordt geschopt mag dragen wat 'ie wil,
ver weg lopen mag hij toch niet, hebben
ze me verteld. Vroeger hadden ze een
club die Blauw-Wit heette (bestaat die
nog?) die was makkelijk te herkennen
maar toen we nog geen kleuren-tv had
den was dat ook maar raden. Er is maar
één club die ik kan benoemen, niet om
de kleuren die ze dragen maar om de
kop van Gullit, welke broek hij ook
draagt.
Wat ik me gedurende de Golf oorlog
voortdurend heb afgevraagd: hoe her
kennen vriend en vijand elkaar. Allemaal
dezelfde camouflage uniformen, een
grote zandvlakte, geen boom, berg, ri
vier als herkenningspunt. Alles per
computer aangegeven. Flar! zoveel Ira
kezen weg, wladam! weer een paar
tanks de lucht in. Wie schiet op wat?
Wat als de vijand zo slim is om p-r-e-c-i-
e-s dezelfde tekens, kleuren en uit
rusting te gebruiken? Dan heb je toch
een enorme janboel, een drama van
jewelste? Hoe herken je van een afstand
een Koeweiti, een Irakees, een Iraniër
een Palestijn, een Turk? Gullit en Koe
man, oké maar al die donkere, behaarde
koppen? En diezelfde uniformen?
Het eerste uniform waar ik (letterlijk)
mee in aanraking kwam was het uni
form van mijn vriendje toen hij in dienst
moest. Ik geloof dat de jongelui een
halve eeuw geleden net zo de pé in de
oproep hadden als de jongens nu.
Ik had de indruk dat mijn vriend niet zo
zeer inzat over de militie dan wel over de
slechtzittende kleren die hij aanmoest.
Hij was erg gesteld op goed gekleed
gaan. Wat hij nu aan moest was groen,
scheef, zat hier te los, daar te nauw.
Laarzen die de vloeren deden dreunen
en soms ook nog dat khakikleurig rek-
verband om de kuiten die ze puttees
noemden. In ieder geval bezwoer hij me
dat hij zich nergens zou vertonen (als hij
om de twee weken thuis was) tot hij een
buitenmodel uniform had laten maken.
Dat mocht, op eigen kosten natuurlijk.
Zowat alle miliciens in Malang togen
spoorslags naar de beste kleermaker in
Petjinaan. Talib heette hij als ik me goed
herinner. Een kleine Indonesiër, altijd in
een smetteloos overhemd met strik-
dasje. Bij elke maat die hij nam zei hij
"Permissie", vriendelijk, geduldig, een
echte couturier. Hij maakte perfecte
pakken van sharkskin, gabardine, shan
tung maar ook van dril en tussor, voor
een kwart van de prijs die men bij
Savelkoul betaalde.
Nu schakelde hij dus over op het maken
van buitenmodel uniformen. Inderdaad
het verschil was hemelsbreed: de stof
fijner, de schouders rechter, de kraag
stijver, de jas iets getailleerder en de
broekspijpen hadden een vouw. Hè, hè
nu konden we eindelijk weer naar
Alhambra bioscoop en Hoenkwee huis.
Mijn moeder merkte op dat deze kwali
teit khaki niet róók. Khaki heeft een
bepaald luchtje. Mijn vader merkte op:
"Soldaten zijn er om de vijand te ver
slaan, niet om aan te ruiken!" Dat kon hij
makkelijk zeggen, hij hoefde niet te
dansen met deze miliciën.
Maar vechten, wie had het over vech
ten? In Indië zou nooit oorlog komen,
nooit. Dat was immers het heerlijke van
Indië, ver van oorlogszuchtige landen?
Help te geloven, vier jaar later zou heel
Indië geüniformeerd zijn, mannen, vrou
wen. En de vijand. Japanse uniformen,
duizenden en duizenden en duizen
den
Uniformen werden in Indië voornamelijk
gedragen op internaten. De Zusters
Ursulinen lieten de kostschoolmeisjes
in witte rok en blouse lopen, de Fraters
hun jongens in blauwe broek, wit shirt,
Pa van der Steur kinderen hadden ook
een eigen uniform. Ik heb altijd een ge
voel van beklemming gehad bij het zien
van kinderen in uniform, misschien om
dat ik altijd dacht aan de boefjes van 's
Lands Opvoedings Gesticht in hun brui
ne slobberpakjes en kale koppen. Pas jij
maar op, zei Ma vaak.
(lees verder volgende pagina)
Jaarabonnement New Zealand
Aus. 83,- (f 1 22,50) per luchtpost
Aus. 71,50 f 105,-) per zeepost
Voor New Zealand: E. Z. Huygens
Tholen, 35 Tarrant Dr. Mudgeeraba
Australia Q 4213, Ph. ISD 61-75-
305618.
PLEASE! Uw check op naam stellen
van uw agent en NIET op Moesson
of Tjalie Robinson B.V.
ONAFH. IND. TIJDSCHR., 35e JAARG. No. 20
ISSN: 0165 6546
Opgericht door:
TJALIE ROBINSON (1911-1974)
Verschijnt de 1ste en de 15e van
iedere maand.
Verschijnt NIET op 1 juni, 1 juli,
1 augustus en 1 januari maar als
dubbelnummer op 15 juni, 15 juli,
15 augustus en 15 december.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVA
RINGEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD
NIEUWE INTERESSEN IN NEDERLAND TE
WEKKEN VOOR DE TROPENGORDEL.
Prins Mauritslaan 36, 2582 LS 's-Gravenhage.
Telegramadres: Robinson BV Den Haag.
Tel. 070 - 354 55 00 354 55 01
Toko Moesson tel. 070 - 354 34 66.
Telefax 070 - 351 48 62.
Postbank rek.nr. 6685.
A.B.N. Den Haag rek.nr. 51.56.15.730.
Uitgave Publ. en Handel Mij. Tjalie Robinson
BV.
Directie: R. F. G. Boekholt
Prijs per nummer f 4,50
Prijs per dubbelnummer f 6,50
Abonnement voor Nederland en Europa:
halfjaar f 45,-, jaar f 90,-
Zeepost abonnement f 90,- per jaar.
Luchtpost abonnement f 107,50 per jaar.
Het correspondentie- en betalingsadres voor
Amerika is Mrs. R. Cohen-Top. P.O. Box 1 724,
Pahoa, Hawaii 96778, tel. (808) 965-8167.
PLEASE Uw check op naam stellen van Mrs.
COHEN en NIET op Moesson of Tjalie Robinson
B.V. In U.S.A. niet bekend
Abonnementen kunnen elk gewenst moment
ingaan. Het abonnementsgeld dient bij voor
uitbetaling te Worden voldaan. Opzegging is
alleen mogelijk per 1 januari of 1 juli met een
opzegtermijn van één maand.
Advertenties kunnen zonder opgaaf van rede
nen geweigerd worden.
De directie behoudt zich het recht voor om
bepaalde redenen abonnementen te beëindigen
of aanvragen te weigeren.
Hoofdredactie: Ralph Boekholt
Eindredactie en vormgeving.
Ch. J. A. Manders, Mark Boon
Redactie seer.: Nancy Scipio
Boekhouding: R. W. Rosbak
Abonnementenadministratie:
L. W. Martens
Advertenties: Mevr. X. Beek
Toko/Boekhandel: Mevr. W. B.Tuynman-Heur
Mevr. T. E. Beeckman-Schüller
Uitgeverij: L. Boon-van Zele (Lilian Ducelle)
Druk: Drukkerij de Graaf B.V. - Enkhuizen
KOPIJ
Redactie Moesson behoudt zich het recht
voor om kopij, die voor plaatsing in aanmer
king komt, waar nodig in te korten en/of te
bewerken
2