O
O
Johanna Kruk (mil. kind) 1905
Kind v.d. korpl. Damo (Jacob) 1905
Elisabeth Lahenda 1905
Geniesoldaat Marsch 1905
Hospt.bediende Lambertus 1905
Sergt. A.P. Arriens 1906
Frederika Christina van der
Vijver 1906
Fuselier F.R.H. Brenner 1906
Korpl. W.J. Rosenhamer 1906
H.W. Bender 1906
Fuselier Fickel 1906
Rosalina van Steenbergen 1906
Wilhelmina Frederika
de Bruijn 1906
Eliza Veldt (kind) 1906
J.C.E. van Leeuwen 1906
Fuselier Kamp 1906
Geniesoldaat Gorgé 1906
Inl. lekl. Teijema 1906
Korpl. Tiege 1906
H.L. Wener (kind) 1906
Kan. lekl. Mahien 1906
Korpl. Deyenia 1906
Inf. Ie kl. Miechelsen 1906
Flendrik Frederik Prosman 1907
Henriette Antoinette Mesah 1907
H. P. Fisfer 1907
Fuselier Herbieg 1907
Fuselier Klein 1907
Job Beck kind 1907
F. Flinkerbusch 1907
Tamb. Woudenberg 1907
Sergt. v.d. Genie V. C Sydow 1907
A.M. Dumas geb. Brouwer 1907
A.C. Strengnaerts 1907
Wilhelmina Hatunesen 1907
J. A. van den Broeke 1907
Pupil Maurer 1907
Fuselier Scheeren 1907
Sergt. Miete 1907
Fuselier Maurmanns 1907
Fuselier Renterghem 1907
Fuselier Decuijper 1907
Mevrouw Stekkinger 1907
Sergt. M.M. v.d. Steenhoven 1908
Sergt. K. Boer 1908
Elize Rugebregt (kind) 1908
Doodgeb.kind v.d. Wed. Sydow 1908
Doodgeb.kind van
Sergt. v.Duuren 1908
F.S.M.E. Noorman 1908
Doodgeb. kind van Sergt.
Schreuder 1908
J.A.N. Wilhelm (kind) 1908
Rosalie Eugenie Wolf 1908
M. H. Evers 1908
Adj.Ond.Off. J. van Wijk 1908
Weduwe van wijlen Van Wijk 1908
Korpl. Ulmer 1908
Korpl. Van Ploeg 1908
Doodgeb. kind van
J B P Rouw 1908
Betsy Francina Negelen 1908
Emma Bieri (kind) 1908
Henri Jan Roguas 1908
Adj. O.O. F.H. Honnett 1908
Jan Saffrie (kind) 1908
Korpl. Worst 1908
Willem Hoogkamp 1908
Johan Pieter Abell 1908
L.G.E. van Helsdingen (kind) 1908
Sold. Z.V. Ramensperger 1908
Karei Bras (kind) 1908
A. Kuijt (kind) 1908
Kind v.d. Sergt. Sattler 1908
Elizabeth Velden 1908
Sergt. Blans 1908
M.H. Evers (kind) 1908
Sergt. schrijver J.C. Engelman 1908
Fuselier Moggelman 1908
Wilhelmus Hendrikus Burgers 1909
Hoornbl. Delaunait 1909
Sold, schrijver De Keizer 1909
Fuselier E.J. Dubois 1909
J.G. Pothoff (man) 1909
Coenradus Nicolaas Fisfer 1909
Edmond Gaillard en
M. Gaillard 1909
J.G. Hoenkamp 1910
de Graaf (vrouw) 1910
E.M.E. Waldrich 1910
Inf. Ie kl. A.A. Kuijpers 1910
Mej. J.L. Gronovius 1910
Coenraad Lodewijk
Teunisse (kind) 1910
M.A. Sporen (kind) 1910
Frits Elias (kind) 1910
H A. van Rosijen (kind) 1910
Jacobus Arnoldus (kind) 1910
Fuselier Meijer 1910
Katharina d'Hondt (kind) 1910
Fuselier Koch 1910
Fuselier Zaaiman 1910
Sergt. Botzenhardt 1910
Johanna de Graaf (kind) 1910
Fuselier Blom 1910
J.B.M. Molscher (kind) 1910
Salmo Adrianus 1910
Karei van Voorden (kind) 1910
(vervolg: Ind. Ned. i.h. gesch. onderwijs)
onderwijsniveau's, en op de vraag hoe
daaraan iets gedaan kan worden. In dit
eerste artikel gaat het me vooral om de
hoeveelheid aandacht die Indië en Indische
Nederlanders krijgen. Realiseert u zich dat
auteurs voortdurend rekening moeten
houden met de beperkte boekomvang en
lestijd en het niveau van hun lezers. Om die
reden moeten we juist blij zijn met een
boek als Bij de tijd. Ter vergelijking citeer
ik hieronder ALLE fragmenten die in het
zelfde boek handelen over Suriname en
Surinamers.
Tweemaal een historisch over
zicht
Wat leren scholieren nog meer over
Indische Nederlanders? De leerplan
nen voor de opeenvolgende onderwijs
niveau's zitten zo in elkaar dat leerlin
gen in de meeste basisscholen in drie
tot vier jaar kennis maken met een
chronologisch overzicht van het verle
den van de steentijd tot het heden, met
vaak een accent op de Nederlandse
geschiedenis.
14.000.000 NfOCRLAWPERS
50 000 CHWEZÉV
340.0DC tofRLWJBERS £jj rtoulKk (:(?6
532 00O RdrrMiMbiE h/ekkhchers
240 000 MriWAHERS EfJAHTlUANthl
Tabel "Medelanders in het jaar 1987"
waarin Indische Nederlanders (300.000)
worden genoemd naast Molukkers
(40.000), medelanders uit landen rond
de Middellandse Zee (totaal 332.000) en
West-lndië (totaal 240.000).
Uit: "Bij deTijd deel 4"
Fragment 3 (uit Bij de tijd deel 4, Den Bosch
1987, pagina 100-104,109, bestemd voor kinde
ren van 12 jaar):
"Nederland is een kleurrijk landje. Er wonen
niet alleen "witte" Nederlanders. Er zijn ook
mensen die vreemdelingen, minderheden of
buitenlanders worden genoemd. Wij noemen
ze liever medelanders. Medelanders ziin men
sen die om allerlei redenen naar Nederland zijn
gekomen: om te werken bijvoorbeeld of als
vluchteling. Als je nu over straat loopt zie je
Nederlanders en medelanders. Chinezen bij
voorbeeld.
De grootste groepen medelanders komen na
de Tweede Wereldoorlog naar Nederland.
Indische Nederlanders zijn de eersten. Ze heb
ben gewoond en gewerkt in de kolonie Neder-
lands-lndië. Na 1949 is Indonesië een onafhanke
lijk land. De Indische Nederlanders daar moe
ten kiezen tussen Indonesië en Nederland. Veel
van hen kiezen voor Nederland en maken de
verre reis. Dat zijn de Indische Nederlanders in
ons land. je snapt wel dat medelanders en
Nederlanders moeten wennen aan elkaar. Hun
gewoonten en gebruiken verschillen van elkaar.
Soms kleden ze zich anders. En ze praten an
ders, eten anders en hebben een ander geloof.
Dat jij anders bent, kun je vaak zien. Op straat
en op school. Nou en...!
Kinderen van 12 tot 14 jaar houden zich
in de onderbouw van het voortgezet
onderwijs opnieuw met een totaal his
torisch overzicht bezig, maar dan wel
op een moeilijker, minder oppervlakkig
niveau met meer algemene, internatio
nale accenten. Als we kijken naar
schoolboeken en kerndoelen voor dit
onderwijsniveau, dan blijkt dat
vooral hier de beste mogelijkheden
liggen voor een groeiende aandacht
voor Indische Nederlanders. Daarover
gaat mijn volgende artikel.
TOM VAN DER GEUGTEN
1) Zie hierover ook Moesson jrg. 32,
nr. 12, pagina 4; jrg. 13, pagina 9 en
jrg. 33, nr. II, pagina 10
2) LBO - Lager beroeps onderwijs, wordt
omgedoopt in VBO - Voorbereidend
beroeps onderwijs
MAVO - Middelbaar algemeen voort
gezet onderwijs
HAVO - Hoger algemeen voortgezet
onderwijs
WVO - Voorbereidend wetenschap
pelijk onderwijs
Fragment 4 (uit Bij de tijd deel 4, Den Bosch
1987, pagina 101):
"Een derde groep is die van de Surinamers.
Het zijn Nederlanders, want de meesten heb
ben een Nederlands paspoort. Suriname is
namelijk tot 1975 een kolonie van Nederland.
Voor de onafhankelijkheid een feit is, reizen
veel Surinamers naar Nederland. Ze hopen er
op een betere toekomst."
17