O
SCHOOLTJE TE LINGGARDJATI
(boven Cheribon) 1938/1939
KERSTKRANDJANG?
I
door kunt. Dat maakt je onzeker. Wat er
achter die oude deur was is redelijk be
kend, maar wat achter die nieuwe deur
zit... is ook wel een beetje bekend. Dat is
het leven in je nieuwe vaderland waar dat
ook moge zijn. Herinneringen verzamelen
in deze omgeving waar je waarschijnlijk
ook alweer een tijd bent, maar waar veel je
nog steeds niet zo eigen is. Zo stel ik me
het voor.
Je aanpassen is overleven. De kunst is je
aan te passen zonder jezelf te verliezen.
Herkenbaar blijven voor jezelf. Accepte
ren dus dat het je nooit zal lukken totaal in
die andere leefomgeving op te gaan. Het
hoeft ook niet! Binnenkort ga ik voor
langere tijd naar Indonesië. Familie en
oude schoolvrienden opzoeken. Hoe zul
len zij mij vinden. Hoe zal ik op hen
overkomen? Verwesterd in die zin dat ik
wat meer recht voor z'n raap ben ge
worden, de kameraadschappelijke bena
dering naar mijn vrienden zonder dat zij dit
als té vrij ervaren. Een eigen mening heb
ben en er voor uit durven komen. Waar zal
mijn plaats als alleenstaande vrouw zijn?
Een korte rok of broek zal niet in mijn
bagage zitten. Geen drie keer kussen (die
meestal in de lucht belanden), maar een
eerlijke handdruk. Hé, ik ben me weer aan
het aanpassen, al is het maar van tijdelijke
aard.
Diep in mijn hart hoef ik niet zo nodig
mezelf te bewijzen. Door allerlei omstan
digheden had ik geen keus. Maar door zo
te knokken voor een plaatsje op de ar
beidsmarkt en alles wat daar aan vast zit
ben ik wel weggegroeid van mijn ik, van dat
Indische meisje, onzeker, verlegen naar de
vrouw van nu die haar verlegenheid heel
goed heeft leren verbergen, minder on
zeker, een vrouw die soms (onnodig) fel
op haar stukken staat.
En toch heeft duidelijkheid naar anderen
toe z'n goede kanten. Er bestaat geen
twijfel over een bepaald vraagstuk. "C'est
Ie ton qui fait la musique." Zo is het. Zeg
het op de manier die bij jou past.
Dan is er nog een categorie Indonesië-
bezoekers. Dat zijn dan de jongeren die er
uit nieuwsgierigheid heen gaan. En zij zijn
weer onder te verdelen in twee groepen:
zij die bereid zijn zich tijdelijk aan te passen
aan andere omgangsvormen, zich van te
voren dus verdiepen in taal en cultuur. Zij
komen terug en voelen zich verrijkt door
de schat aan informatie en ervaringen daar
opgedaan.
En dan is er de groep die Indonesië (en elk
ander land) in vijf dagen doen, alles kopen
wat los en vast zit zonder zich af te vragen
waarvoor en waarom en hoezo. Zij laten
wel meer geld achter, maar het land wordt
er in zekere zin toch armer door. Want
door al te zeer op de toeristische toer te
gaan, gaat wat van de diepere zin van veel
dingen verloren.
Terwijl ik dit zit te typen vraag ik me af
waarom ik me er zo in verdiep. Dit alles
gebeurt toch in zoveel landen. Ja, maar dit
land is "mijn" land, ik wil het herkenbaar
houden voor mezelf. En het doet mij pijn te
zien hoe opdringerig men in sommige
delen van Indonesië is geworden. En dat
past helemaal niet bij hun aard.
Het is te vergelijken met het volgende: Op
een feestje in Nederland met familie en
bekenden die allemaal een tijd in hetzelfde
plaatsje op Java hadden gewoond waagde
ik mij op de dansvloer om eens ouderwets
te gaan rock-and-rollen. Wat mijn lieve
zoon, toen acht jaar oud, de opmerking
ontlokte: "Maar jij bent mijn mamma,
hoor!" Die dansende moeder kende hij
niet. Waarop ik samen met hem iets lek
kers te drinken ging halen en hem op
schoot nam. Toen was het goed. Ik was
weer mamma, herkenbaar en dus veilig.
Hij heeft dat nog. Elke vrijgezel die zich na
de dood van mijn man in mijn buurt waagt
krijgt het signaal door: "Zij is wel m'n
moeder!" Het kind dat de ouder be
schermt. En dat gevoel heb ik t.o.v. Indo
nesië. U ook?
MARIJCKE DE SWART
Denkt u weer aan onze
De kerstkrandjang, een aktiviteit van
de Stichting Charitatieve Fondsen
Tjalie Robinson ("Bruine Bus") heeft
in de afgelopen jaren dank zij uw
goede giften aan talrijke minder
bedeelde gezinnen in Indonesië een
feestelijk Kerstfeest gebracht.
Ook dit jaar zal een extraatje bij hen
zeer welkom zijn en daarom is elk
bedrag voor de Kerstkrandjang wel
kom om hen een goede Kerst te
bezorgen! Vergeet hen ook dit keer
niet. Bij voorbaat namens hen onze
hartelijke dank! Postbankrekeningnr.
6685 t.n.v. Tjalie Robinson BV, Den
Haag, o.v.v. "Kerstkrandjang".
Links achter met hand voor oog, Wim Bulthuis, op de voorgrond eveneens met hand
voor oog Mieke Bulthuis. Rechts Hr.Steegstra (onderwijzer) midden achterin Mej.lken
("Frike"). Linksvoor Bert v. Mechelen. Middenrechts chinees jongetje Donny Kwee.
Overigens moeten op deze foto ook voorkomen: Trudie Jansen, Ankie Buning, Jos van
Beem en Freddie Dolman.
Reacties aan: M.J.C. Vellenga-Bulthuis, Cantharellaan 34, 3852 ZS Ermelo, tel. 03417-
51323.
35
