m
WiWllH WnroVftl
peulen vóór ze openspringen afgesne
den met sikkels, enige dagen gedroogd
en daarna gedorst.
Sojabonen bevatten 48 procent eiwit
en dat is tweemaal zoveel als in rund
vlees, negenmaal zoveel als in melk en
driemaal meer dan in eieren. Verder
19 procent vet, 24 procent koolhydra
ten, mineralen, lecithine, vitamine A, B,
E, K en ze zijn cholesterol vrij.
Een belangrijk produkt uit de sojaboon
is de ketjap (sojasaus). Ketjap werd
vermoedelijk rond 500 voor onze jaar
telling door een Boedhistische priester
van China naar Japan gebracht. Japan
heeft de methode voor het maken van
ketjap aanzienlijk verbeterd. Nu nog
wordt voor de Japanse keizer ketjap
gemaakt volgens de oude traditie.
In het midden van de negentiende
eeuw werd de ketjap in het westen be
kend. Het bereiden van ketjap verschilt
van streek tot streek en is nogal inge
wikkeld. De gezouten gekookte bonen
(zwarte) worden gemengd met gemalen
geroosterde tarwe of gerst. Dit mengsel
wordt met water en een ferment
(Kikkoman Aspergillus) aan het gisten
gebracht. Tijdens de rijping,
zes maanden, ontstaan verschillende
aroma's. Na gezeefd en ingedikt te zijn,
is het produkt gereed voor het gebruik.
Olie geperst uit sojabonen is rijk aan
zestig procent meervoudig, onverzadigde
vetzuren. De koek die na het oliepersen
overblijft wordt gebruikt als veevoer.
Behalve olie leveren sojabonen grond
stoffen voor zeep, margarine en verf.
Jonge peulen worden als groente gege
ten, groenrijpe peulen als doperwten
klaarmaken. Gedroogde sojabonen voor
het gebruik eerst weken in water.
Sojabonenmeel al of niet vermengd met
WHtöVIEl
I
HMWIE1
*-l'
Een tempéfabriek. Op de voorgrond een
mand met rauwe kedele.
Sojabonen-produkten uit de reformwinkel
mais of cassave voor soepen, sauzen,
brood en koek.
Sojaplanten zijn goede groenbemesters,
ook prima als bodembedekkers en als
hooi gedroogd een uitstekend veevoer.
Om tempé (sojabonenkoek) te maken
worden eerst de schilletjes van de geel
bruine bonen verwijderd, daarna ge
kookt en in een vorm geperst. Deze
koeken worden na afkoeling bestrooid
met de schimmel "Rhizopus oryzac".
Deze schimmel wordt van oude tempé
afgehaald. De bestrooide koeken wor
den twee dagen in het donker gezet. De
schimmel gaat zich ontwikkelen en de
koeken krijgen een grijze waas. De
tempé is klaar voor consumptie.
Tahoe, - sojakaas, wordt gemaakt van
gekookte en uitgelekte bonen die door
een stollingsmiddel tot een vaste massa
worden gemaakt. Dit van oorsprong
Chinese gerecht is in verschillende vor
men in Azië verkrijgbaar. Taotjo is een
sojabonenbrei. Miso is gegiste soja-
pasta vermengd met granen. Taugé
zijn sojascheuten; het zijn gekiemde
mungobonen, een sojasoort. Taugé
bevat volwaardige voedingsstoffen in
geconcentreerde vorm. Taugé wordt
het meest gemaakt van Katjang idjoe
(phaseolus aureus).
Tegenwoordig kan men in reform
zaken en dergelijke allerlei sojapro-
ducten kopen zoals sojakroketten,
sojavlees, sojamelk, lichte slasausen,
babyvoeding, sojakwark, sojayoghurt,
sojakaas, tofu, natto, sufu, enz. Al die
producten zijn volwaardige vervan
gingsmiddelen van vlees.
Toepassing: Lecithine, een stof o.a. uit
sojabonen, wordt verkocht in capsu
les, korrels of vloeibaar. Het is op
wekkend en cholesterol verlagend.
Het wordt ook gebruikt tegen
vergeetachtigheid bij oudere mensen
en tegen de ziekte van Alzheimer.
Sojabonen-gerechten zijn bijzonder ge
schikt voor kleine kinderen en voor
mensen die suikerziekte hebben.
Gezouten en gestoomde sojabonen een
middel tegen hoofdpijn, koorts, angsten
en borstpijn.
Twee eetlepels ketjap in te nemen door
een kraamvrouw schjnt te helpen als de
nageboorte niet snel genoeg komt.
NETTY SELDER
(vervolg "Poirrié's Perikelen")
in niet meer jeugdige overmoed opdro
gen. Nog geen half uur daarna liep mij
het soort rilling over het lijf, waarvan
men vroeger zei dat dan iemand over je
graf loopt. Toen was het bekeken; twee
dagen plat. Van de terugreis kan ik mij
alleen nog maar herinneren, dat hij erg
lang was en mijn vrouw een keer mop
perde van: "Moet je maar niet zo eigen
wijs zijn. Ik heb nog zo gezegd dat je je
moest afdrogen". Van dat laatste kan ik
mij ook niets herinneren. Na die vakan
tie heb ik nog zowat zeven dagen het
bed gehouden. De dokter zei, dat het
een flinke influenza-aanval met verster
king van nog wat virussen was. Welke,
wist hij ook niet precies, daar schijnt
men nog naar te moeten raden.
Toen ik mij eindelijk weer op straat
mocht begeven, leek het allemaal ner
gens op. Slap ter been, ogen op half zes
en zo bleek als een Europeaan. Jammer,
heb je eindelijk weer zo'n beetje je eigen
kleur terug gekregen, verknalt een in
fluenza-aanval de boel. Kom je tot over
maat van ramp een kennis tegen die je
helemaal de grond in trapt met een
"Wat zie jij er belabberd uit, waarom ga
je niet een keer met vakantie?" Laat
27
BH
