f.
daar moet je dan maar aan denken.
De angst voor kanker maakt de mensen
tot "dokter-lopers". Bezoeken aan de
huisarts zijn niet voldoende. Verschil
lende specialisten worden bezocht.
Soms lijkt het wel of de persoon een
marktonderzoek onder artsen houdt.
De ene arts wordt tegen de andere uit
gespeeld, de man of de vrouw krijgt te
genstrijdige verhalen te horen, krijgt te
genstrijdige adviezen en de problemen
stapelen zich op in plaats dat er een op
lossing gevonden wordt. Een arts is ook
maar een mens.
Brengt het onderzoek geen feiten aan
het licht, die kunnen duiden op lichame
lijke afwijkingen. Is er na röntgen- en
bloedonderzoek en weet ik al niet wat
nog meer voor onderzoek, waar mo
derne medische diagnostiek toe in staat
is, niets gevonden, geen kwalijke zaken,
dan krijgt de patiënt - na vele malen zo'n
onderzoek - het stigma mee, een
simulant te zijn. Een psychogene klager,
een hypochonder, een hysterische per
soonlijkheid. Toegegeven, in dit laatste
decennium zijn artsen wat minder
snel met hun oordeel (lees des
noods vooroordeel) wanneer zij
wat te vaak van een en dezelfde
persoon kleurrijke en bizarre - A
en fantastische klachten te i
horen krijgen. De arts, die f 1
zich terughoudend opstelt j
maar uiteindelijk wel tot de v
conclusie komt dat hysterie
ook een diagnose is en
hypochondrie dito. Mensen,
die een ziekelijke aandacht
hebben voor eigen lichaam en
gezondheid, die mensen zijn ziek. Ze
belanden via de huisarts bij de psy-
chiater, waar in beide gevallen nau
welijks hulp kan worden geboden.
Er is veel ziekteverzuim.
Zo begint voor deze mensen een ellen
dige weg van ziektecontroles, keuringen
en herkeuringen om zo uiteindelijk in de
WAO te belanden met de kans dat zij na
weer een herkeuring fit genoeg worden
bevonden voor zogenaamde "aangepaste
arbeid". In het merendeel van de geval
len eindigt zo iemand na één, hooguit
anderhalf jaar in de WW, de
werkeloosheidsuitkering, omdat in deze
tijd van hoge werkeloosheid, deze men
sen heel moeilijk aan de slag kunnen ko
men. Dan na weer zo'n jaar in de WW
en nog steeds geen baan, dan belanden
deze mensen in "de steun", wat nu wat
vriendelijker de bijstand heet, maar voor
al die mensen betekent dit een beledi
ging en een ramp.
De angst, de phobie heeft tienduizenden
geïnvalideerd en duizenden gezinnen
ontwricht en laten verloederen. Voor
die mensen en die gezinnen komt als ge
volg van die problematiek ook nog heel
vaak de problematiek van de alcohol- en
drugsverslaving erbij.
Het gevolg van die onbestemde,
onberedeneerde angst kan desastreus
zijn. Jouw leven en dat van je naasten
kan erdoor geruïneerd worden. Vecht
terug!, zou ik deze mensen willen toe
roepen. Angst is voor de hazen, de weg
lopers.
Het kandidatensyndroom tot phobie ge
worden, is een uit de hand gelopen emo
tie, die de mensen met hun naaste om
geving tenslotte kan/zal vernietigen. Fy
siek, psychisch, totaal.
Heimwee is geen ziekte, hoewel vooral
van kinderen bekend is, dat zij letterlijk
kunnen wegkwijnen van verlangen naar
de bekende omgeving van huis, ouders
en bekenden.
Het verlangen naar die bekende omge
ving kan soms na één dag scheiding,
door een net begonnen vakantie of een
ziekenhuisopname, van het kind, een zie
lige hoop ellende maken.
Ernstig in de zin dat heimwee als emotie,
zodanig uit de hand kan lopen, dat voor
lange tijd de gezondheid geschaad wordt,
zo kwalijk is deze vorm van narigheid
niet. Heimwee is een verhaal.
Het verhaal van verlangen naar het ver
leden. Goede of slechte herinneringen,
zij zijn anders gekleurd in de herinnering
en maken de mensen nostalgisch. "Die
goede, oude tijd", wie kent die uitdruk
king niet en "het gevoel" dat daarbij
hoort. Heimwee is een verhaal. Het ver
haal bijvoorbeeld van mijn vrienden uit
het Soerabaia van voor de oorlog. Heim
wee wordt altijd in de verleden tijd ge
schreven. De zieleroerselen, die erbij
horen lopen nimmer uit de hand en de
emotie is goed te integreren in de din
gen van alledag. Je zou kunnen zeggen,
dat nostalgie hoort bij de dingen van al
ledag. Wat jankerig om zaken, die
voorbij zijn gegaan, hoeft dit je niet
te beletten de patiënt, die wat
dwingerig doet tussen de spreek
uren nog even te helpen of de
poepluier te verschonen van de
jongste dochter omdat Mama nog
niet terug is van de tennisbaan.
"Kambing" en "Bolong", mijn boezem
vriendjes uit dat Soerabaia van toen, zijn
voor mij heel wezenlijk van belang ge
weest en nog steeds zijn zij een essen
tieel deel van mijn leven.
Geweldige mensen, opgevoed en
grootgebracht door de paters van
"Don Bosco", het katholieke
jongensweeshuis in Soerabaia. Zij
leerden mij presteren en de pres
tatie te delen. Mijn vrienden heb
ben mij geleerd de echte, de ware
interesse voor de mensen te heb
ben en hoe waardevol elke mens is.
Later misschien zal ik meer over
deze knapen vertellen. Nu beperk ik
mij tot het vertellen hoe zij aan hun
bijnamen kwamen. Thomas Cambier,
scherpe trekken in het gelaat, lichte
ogen, knappe jongen om te zien on
danks het kortgeknipte, bijna kale
hoofd, zoals al die jongens uit "Don
Bosco" erbij liepen. Hoe werd
Cambier uitgesproken? Gewoon
de Hollandse manier of op z'n
Frans. Zo werd Thomas
Cambier, "kambing"! Zo waren
er geen vergissingen mogelijk en
zo is het altijd gebleven.
Bennie ten Kate had een tante die hem
trouw en regelmatig kwam bezoeken.
Een zuster van zijn moeder, even donker
en mager als Bennie en even hartelijk.
Een lief mens. Tante Zus stopte Bennie
geregeld wat geld toe. Dat wisten de pa
ters en Bennie moest over zijn financiële
handel en wandel weieens tekst en uitleg
geven. Dat was vaak heel simpel. "Op",
zei Bennie. "Jij, Bennie ten Kate", zei de
pater dan verstoord, "jij hebt een gat in
je hand". Zo werd Bennie "Bolong" en
ook dat is altijd zo gebleven.
19
