REIZEN-OP-MAAT
naar INDONESIA
MALAYSIA
THAILAND
Mfir
NUSA INA REIZEN
■wjgfg&AK
0.\ WW
NUSA INA is uw specialist voor
REIZEN-OP-MAAT tegen betaalbare prijzen en
geeft deskundig advies
NUSA INA staat voor kwaliteit, privacy en
betrouwbaarheid.
Vraag naar onze folder 1992
.}V-.V^.
Laan van Meerdervoort 326 A
2563 AM Den Haag Tel. 070-363 39 23
W/
CABAN nEFON 08
Beiden zijn er niet meer. Oorlog en
bersiap-periode erna maakten een einde
aan het leven van deze twee zo waarde
volle mensen. Kambing verdronk tijdens
de verloren slag in de Javazee, een van
de vele dienstplichtige matrozen. Bolong
kon uitwijken naar Australië en bracht
het tot kapitein-vlieger bij de Koninklijke
Marine. Hij verongelukte tijdens een
verkenningsvlucht boven "peloppor-
country". Ik werd dokter, het was geen
roeping, ik rolde er gewoon in. Zoals
Bolong het mij eens zei: "Jij wordt ge
woon dokter".
Wanneer heimwee een verhaal is, dan is
boosheid een kortsluiting tussen opvat
tingen van mensen en gevoel van men
sen en daarbij komt veel energie vrij.
Bijvoorbeeld de onderwaardering, die
mensen voelen ten aanzien van door hen
nagekomen plichten en (desondanks) de
verspeelde rechten als gevolg daarvan:
Het Nederlandse standpunt t.a.v. de
claim op schadeloosstelling van de
Indische oorlogsslachtoffers. Of door
andere oorzaak worden verworven
rechten ontnomen: De WAO, die wordt
wegbezuinigd.
Ontneem mensen hun rechten en ze
voelen zich daardoor vernederd en ge
krenkt. Het resultaat daarvan is boos
heid, woede, misschien wel tomeloze
agressie met verschrikkelijke gevolgen.
Boosheid maakt (ook) ziek. Maakt niets
uit of wij het hebben over een accute
woede-uitbarsting of voortdurende, kna
gende ergernissen. De grote adrenaline
stoot door je lichaam heeft niet alleen
consequenties voor je hartfunctie en je
bloeddruk.
Het hartritme verdrievoudigt, de vaten
contraheren (knijpen samen). Grote be
langrijke organen zoals lever, milt, maag
en darmen kunnen door een plotselinge
daling in de bloedtoevoer collaberen,
een totaal functieverlies van het orgaan
is het gevolg. Er is een shocktoestand
opgetreden. Maag en darmen en de le
ver kunnen zich redelijk herstellen, hoe
wel een acute maagbloeding als para
doxaal gevolg van zo'n shock de dood
tot gevolg kan hebben.
De acute hartstilstand kan het gevolg
zijn en wanneer er een totaal nier
functieverlies optreedt, wacht de per
soon een langdurige lijdensweg.
Er is een soort hoofdkwartier voor het
gevoel in het algemeen, dat is
gelocaliseerd in onze middenhersenen.
Belangrijke "knooppunten" in die
middenhersenen, waar grote zenuw
banen vandaan komen en naar toe gaan
zijn de hypothalamus en de hypofyse.
Bij een woede-uitbarsting gaan zenuw
impulsen naar en komen van de
hypothalamus en hypofyse. Massaal ko
men er hormonen vrij in het lichaam en
ook deze hebben een signaalfunctie, zo
komt er door het hele lichaam een pro
ces van actie en reactie en soms is dit
niet meer te stuiten of te corrigeren.
Niet alleen het adrenaline en de
derivaten ervan komen in grote hoeveel
heid in het bloed. Ook het thyreoid-hor-
moon (van de schildklier) en de hormo
nen van de bijnieren en geslachts
hormonen komen massaal vrij in toe
standen van spanning, angst en opwin
ding. Boosheid is een krachtige motor
om mensen tot grote- maar soms ook
wel gruwelijke daden te laten komen
met vreselijke en onherstelbare gevol
gen.
Ergens in een plaatsje, dat een spelde-
knop is op de kaart van de US. wordt
een man naar zijn oordeel en vooral
naar zijn gevoel onterecht ontslagen.
Wilde woede en blinde boosheid uiten
zich in een redeloze agressie in "matters
of minutes". De man pakt zijn jachtge
weer, rijdt in zijn auto naar een cafetaria
bij hem om-de-hoek en knalt veertien
mensen neer waarvan zes kinderen.
Na dit zo zinloze geweld, dringt zich bij
de dader een herkenning op, een A.H. -
Erlebnis (die Duitsers hebben voor alle
psychiatrische emoties een woord) van
zijn gruwelijke daad en wanneer ook het
onherstelbare ervan tot hem doordringt,
doodt de man zichzelf.
Boosheid is, zoals eerder opgemerkt,
een krachtige motor tot het stellen van
daden, hele goede maar ook hele
slechte. Een uitzondering wil ik maken
voor wat ik zou willen noemen de bere
kende, de uitgekiende boosheid. Boos
heid van Palestijnen, IRA-leden,
Molukkers en nog een paar anderen, die
wellicht het gelijk aan hun kant hebben,
menen te hebben, zullen anderen zeg
gen, maar laten wij daarover niet in dis
cussie treden. Het is hun zaak en wie zal
daar het oordeel goed of fout over uit
spreken? Maar het gebruik van die boos
heid om daden van terreur legitiem te
maken, is te veroordelen. Het misbrui
ken van mensen om terreurdaden te la
ten uitvoeren is even veroordeelbaar als
de terreur zelf, welke een regelrechte
moord is op onschuldige mensen wan
neer bij zo'n terroristenactie slachtoffers
vallen.
Gooi liever een ei!, zou ik zeggen. Zal ik
vertellen waar ik wel eens boos over
ben? en dan is het aan U om niet boos te
worden daarover.
Boos kan ik worden over de populariteit
van Hr. Luns in de Indische groep en dat
terwijl die "Pandjang" met z'n hese stem,
de bedenker is van "Vraag het maar aan
Soekarno", toen ambtenaren uit ex-Ne-
derlands-lndië om hun achterstallig loon
vroegen over de Japanse bezettingstijd.
"Jullie waren eerder in dienst van Ne-
derlands-lndië, nu Indonesië, zodoende
dus!" meende deze diplomaat van de
verfijnde leugen. Heb je verdriet, heb je
pijn, heb je honger, vraag compensatie
aan de man, die de mensen vertegen
woordigt waar wij uit "ons Indie" voor
Luns, Vorstin en andere Nederlandse za
ken op hebben jacht gemaakt en hebben
afgeschoten.
Boos op Japan, achter een berg US-dol-
lars verschanst hebben zij daarom geen
schuld aan de oorlog en waren er
20
