De Geschiedenis van Kampung Jawa
in Tondano (Minahasa)
samen het
INDISCH
DOCUMENTATIE
CENTRUM
Boek, film en tentoonstelling
Bovenstaande overwegingen hebben er
toe geleid volgend jaar met een uitge
breider programma te komen dan tot nu
toe het geval was. De eerste dag, te we
ten 17 juni, zal geheel in het teken staan
van wetenschappelijke voordrachten in
een viertal themagroepen. De over
koepelende thema's hierbij zijn: het be
leid t.a.v. repatrianten in Indonesië, de
overtocht en de houding bij aankomst,
de opvang, en het overheidsbeleid in
Nederland. De voordrachten zullen in
boekvorm verschijnen onder redactie
van Wim Willems.
De tweede dag (18 juni) valt samen met
de opening van de 34e Pasar Malam
Besar en heeft tot doel een breder pu
bliek te trekken. Met het oog daarop zal
die dag worden gehouden in het Tong
Tong Theater op het Malieveld en ziet
het programma er zeer gevarieerd uit.
Zo zal de première plaatsvinden van een
documentaire film over het maatschap
pelijk werk ten tijde van de repatriëring.
Deze documentaire zal worden gemaakt
door Liane van der Linden, mede
organisatrice van de studiedagen, en
Joop de Jong. Daarnaast zal Ellen
Derksen van de Stichting Tong Tong, te
vens mede-organisatrice van de studie
dagen, een tentoonstelling organiseren
over de repatriëring. Deze zal, evenals
de film, gedurende de Pasar Malam (van
18 t/m 28 juni) te zien zijn. Als centrale
sprekers van de tweede studiedag zijn
drie Indische schrijvers uitgenodigd met
het verzoek uit eigen ervaring een ver
haal te vertellen. Ter afronding volgt een
forumdiscussie met het publiek.
Oproep
Voor het welslagen van deze plannen is
onder meer de hulp van de lezers van
Moesson nodig. Wij zijn op zoek naar
foto's, brochures, formulieren en cor
respondentie betreffende de repatrië
ring. Er zijn in de jaren vijftig ook ver
schillende radio- en televisie-uitzendin
gen gemaakt over de repatriëring. Is
daar nog iets van bewaard gebleven?
Wie van u heeft in het Witte Dorp in
Voorthuizen gewoond en wil ons over
zijn of haar belevenissen aldaar vertel
len? Als u materiaal uit die tijd heeft of
als u ons over het Witte Dorp kunt
vertellen, wilt u dan contact met ons
opnemen. Alvast hartelijk bedankt voor
uw medewerking. tel: 010-466 08 63, na 18.00 uur
STICHTING
HULP
AAN
LANDGENOTEN
INDONESIË
Denk aan uw landgenoten in Indonesië
voor wie het leven een grote zorg is.
Nassau Zuilensteinstraat 9
HAl IN 8 2596 CA DEN HAAG
MAX LI IN Tel. 070 - 324 54 67
GIRO 308
LIANE VAN DER LINDEN
Het Indisch Wetenschappelijk In
stituut (tel. 070 - 354 55 01)
en het
Indisch Familie Archief
(tel. 070 - 35 I 26 02)
m
Het adres is Prins Mauritslaan 36;
2582 LS Den Haag en de opening
stijden zijn maandag t/m donder
dag van 09.30 - 14.00 uur. Boven
dien elke eerste zaterdag van de
maand van 10.00-12.00 uur.
Kampung Jawa heeft een unieke ontstaansgeschiedenis. Toen Pangeran Dipo
Negoro in de negentiende eeuw de Nederlandse regering bestreed, kreeg hij steun
van een bekende ulama (wetsgeleerde), afkomstig uit de desa Mojo (bij Delanggu,
Midden-Java), die later bekend stond als Kyai Mojo. Na afloop van de strijd 1825-
1830) werd hij eerst naar Semarang verbannen, later naar Noord-Sulawesi. Andere
politieke gevangenen, onder wie Pangeran Ronggo Danupojo, één van de kleinzoons
van Sunan Paku Buwono IV, werden later ook hierheen verbannen.
De bannelingen waren niet alleen van Java afkomstig, maar ook uit Aceh en de
Molukken. Zij werden niet vergezeld door hun vrouwen, en in de loop der tijden
vermengden zij zich door huwelijken met de plaatselijke bevolking.
Was het bevolkingsaantal van Kampung Java in 1840 nog slechts 60, in 1965 telde de
bevolking 2015, en 1991 bijna 3000 zielen.
Een afstammeling van de bannelingen in de vierde generatie is Usman Wonopatih.
Hij is trots op zijn afkomst en weet veel te vertellen. Onder andere aan een Ameri
kaanse wetenschapsman, Babcock, die belangstelling kreeg voor de historie van
Kampung Jawa en promoveerde op een dissertatie, "Kampung Jawa, Tondano,
Religion and Cultural Identity". Voor het verrichten van zijn onderzoek woonde
Babcock enige tijd in Kampung Jawa, waar één van zijn kinderen werd geboren, die
opgroeide samen met de andere kinderen van de kampong.
(Uit: Kompas)
7
