Waar is Moesson te koop?
TENTOONSTELLING
OVER INDIËGANGERS UIT DE LATE ACHT
TIENDE EN DE VROEGE NEGENTIENDE EEUW
gestuurd naar Nederland. Daar verbe
terde hij zijn leven omdat hij persé terug
wilde naar Indië en dat kon alleen maar
door het tonen van goed gedrag. In de
tussentijd verdiende hij zijn geld met
publicaties. Uiteindelijk mocht hij terug
naar zijn Indië waar hij benoemd werd
tot hoofdonderwijzer van 's gouverne-
ments eerste lagere school te Weltevre
den. Nooit meer is hij teruggekeerd naar
Holland.
De laatste van dit reislustige trio is "ling
uist" P.P. Roorda van Eysinga 1796-
1856). Als officier vertrok hij naar Indië,
bestudeerde de inlandse taal. raakte zo
vervoerd dat hij een complete studie
maakte van Oosterse talen in het alge
meen. Ging Oosterse werken vertalen
en stelde het eerste Nederduitsch-
Maleisch Woordenboek samen. Later
werd hij, aan de K.M.A. te Breda.de eer
ste hoogleraar Taal-, Land- en Volken
kunde van Nederlands-lndië.
De tentoonstelling loopt van 14 maart
tot en met 31 mei 1992 in het Letter
kundig Museum te Den Haag (naast het
Centraal Station, achter het winkelcen
trum Babyion), telefoon 070-3471 I 14.
Bij de tentoonstelling verschijnt het
schrijversprentenboek getiteld "Uit
menschlievendheid zoude ik barbaar
kunnen worden". L.S.
van de Oost voor wie hij een immens
respect had gekregen door zijn verblijf in
India en Ceylon als schrijver op het
hoofdkantoor van de VOC. Europa was
zijn thuis niet meer. Alleen in de tropen
was hij gelukkig. Al zijn reizen en avon
turen heeft hij met vaardige pen vastge
legd. Zijn boeken werden begin negen
tiende eeuw gepubliceerd en ook gretig
gelezen. Multatuli sprak lovend over
hem. Haafner viel als schrijver niet alleen
op door zijn tot de verbeelding spre
kende verteltrant, maar ook door zijn
scherpe kritiek op het koloniaal beleid in
die dagen. Toch is zijn werk in de verge
telheid geraakt. Misschien omdat het al
lemaal zo lang geleden is gebeurd of
door het tussentijdse geruzie van de En
gelsen en de Hollanders (vierde Engelse
oorlog).
Het Letterkundig Museum vond de ko
mende Indische Boekenweek een mooie
aanleiding om een tentoonstelling te wij
den aan de reisbeschrijvingen en uniek
archiefmateriaal van Haafner en drie tijd
genoten die lange tijd doorbrachten in
Nederlands-lndië. Alle drie met zeer uit
eenlopende talenten.
"Kunstenaar" Maurits VerHuell 1787-
1860) was naast schrijver ook een be
gaafd tekenaar. Tijdens ziin tochten door
de Archipel, daar terecht gekomen als
Moesson is (nog) niet in kiosken en boekwinkels te koop, maar mocht u om
een nummer verlegen zitten en u woont toevallig in de ondergenoemde
plaatsen, dan kunt u terecht bij:
Toko DJAJA
Ferd.Bolstraat 121
1072 LG Amsterdam
020 - 673 14 35
Toko MAKASSAR
Sam.v.Houtenstraat 35
1067 JA Amsterdam
020 - 613 06 34
Toko SARINAH
Wyttenbachstraat 35
1093 HS Amsterdam
020 - 665 39 52
Toko TROPICA
Vondelgalerij 46
1814 AB Alkmaar
072 - 11 I 204
Toko COMMANDEUR
Ged.Oude Gracht 19
201 I GK Haarlem
023 - 311 330
Toko SUDIH MAMPIR
Herensingel 3 14
1382 VW Weesp
02940 - 808 88
Toko BANDUNG
Europassage 37-39
1966 WH Heemskerk
02510- 383 67
Toko GEMBIRA
Czarinastraat I BB
1506 RA Zaandam
9. Toko JAKARTA
Oranjelaan 37
2712 GB Zoetermeer
079 - 168 258
10. Toko SARINA JAY A
Camphuijzenstraat 49
33 14 ZB Dordrecht
I I.Toko Y-VON
Admiraalsplein 421
3317 BK Dordrecht
078- 183 512
12. Toko DAPOER JAWA
Esserstraat I
4813 EK Breda
076- 148 402
13. Boekhandel DE GEUS
Haagdijk 71
481 I TP Breda
076 -223 019
14.GEDO
Koningsdijk 10
4905 AP Oosterhout NBR
01620- 350 02
15. Toko IBOE
Vondelstraat 20
5216 HJ Den Bosch
073 - 140 569
16. Toko INDONESIA
Kooikersweg 41
5223 KE Den Bosch
073 - 212 292
17. Toko "FRIENDSHIP"
Vriesestraat 148
331 I NS Dordrecht
078 - 139 882
Indien Moesson daar niet meer in voorraad is, dan een belletje naar Den
Haag 070 - 354 55 01.
ui M |J Hl
"Uit menschlievendheid zoude ik bar
baar kunnen worden!" schreef Jacob
Haafner 1755-1809) eind achttiende
eeuw. Het woord barbaar werd in die
tijd gebruikt voor de inlandse bevolking
Aquarel van G.M.R. Verhuell van het schip Aurora voor de
kust bij Anjer, Java. Eind 1815 vertrok Verhuel met dit schip
uit Den Helder; in juni 1816 gaat de Aurora in Straat Soenda
bij Anjer voor anker.
marine-officier op de Admiraal Evertzen,
maakte hij talloze tekeningen van land
schap, bewoners, flora en fauna. Later,
terug in Nederland, heeft hij naast het
opschrijven van zijn waarnemingen ook
vele schilderijen
gemaakt, geba
seerd op ziin
schetsen (o.a. te
zien zijn in het
Maritiem Museum
in Rotterdam).
Pedagoog Johan
nes Olivier
1789-1858) kwam
via Rio de Janeiro
in Oost-lndië te
recht. Hij werd
daar schrijver op
de Wilhelmina. Na
vele baantjes, die
hij nooit kon hou
den vanwege zijn
overmatig drank
gebruik (hij zat
zelfs eens gevan
gen op Ternate),
werd hij terug-
48