ORIENT TRAVEL BV ZZ
Uniek sierhekwerk
RETOUR BANGKOK v.a.1.320,-- J
RETOUR JAKARTA v.a.1.780,--
30-daagse verzorgde reis JAVA en BALI garantiefonos
v.a. 3.940,--
RETOUR BALI v.a.2.050,--
RETOUR AUCKLAND v.a.2.535,--
T.k.a. Indisch drie-delig bron
zen sierhekwerk. Handgemaakt
Uitstekend te gebruiken voor
bijvoorbeeld vitrine-omlijsting,
entree decoratie etc.
Hoogte ca. 1,90 m., breedte ca.
3,50 m.
Prijs n.o.t.k.
Info tel. 023 -283173
34
m REISGELDEN
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 623 74 84
Laan van Meerdervoort 291 DEN HAAG
Tel. 070 - 361 50 78
derlands staatsburgerschap wilden be
houden zij op den duur naar Nederland
zouden moeten verhuizen, een land
waar de meesten nog nooit geweest wa
ren en waar zij een heel ander leven
zouden moeten gaan leiden dan zij ge
wend waren.
De 'Nieuwe Courant' gaf haar lezers
veel informatie over de optie en over
repatiëring. In de laatse maanden van
195 I werden er veel stukjes geplaatst
met verhalen van Nederlanders die al
eerder naar Nederland waren vertrok
ken met daarin hun ervaringen en tips
aan degenen die er over denken te
repatriëren wat zij wel en niet in Ne
derland kunnen verwachten. Over het
algemeen waren deze stukjes vrij som
ber van toon, al waren er ook schrijvers
bij die betoogden dat het zwaar en
moeilijk was maar dat als men er de
schouders onderzette men in Nederland
een goede toekomst kon opbouwen. In
haar redactionele kolommen probeerde
Führi verschillende wetten die er golden
voor Nederlanders en Warga Negara's
aan haar lezers uit te leggen zodat zij na
het maken van hun keuze niet voor ver
rassingen zouden komen te staan. Zij
drong er bij de Indonesische regering op
aan snel een vreemdelingenwet aan te
nemen zodat zij die Nederlanders wilden
blijven wisten wat hun te wachten stond.
Zij raadde de 'kleine Indische man' aan
niet te repatriëren. Nederland was voor
hem veel te duur en hij zou zich niet aan
de Nederlandse maatschappij kunnen
aanpassen. De optie zag Führi als een
zuiver persoonlijke kwestie. Zij schreef
onder andere: "Wij zouden nimmer een
ander durven adviseren om het wel of
niet te worden, omdat wij de draag
wijdte van de consequenties niet ken
nen. ledereen moet rustig en zeer wel
overwogen te werk gaan bij deze moei
lijke beslissing." Führi zag het als een in
dividuele kwestie waarbij men de emo
ties en niet het opportunisme de door
slag moet laten geven. "Al is iemand zo
blond als een viking als hij zich Indone
siër voelt moet hij opteren."
In latere literatuur over deze kwestie
wordt mevrouw Führi over het alge
meen bestempeld als een groot tegen
standster van het opteren voor Warga
Negara en dat in haar krant ook voort
durend liet blijken. Na het doornemen
van twee jaargangen 'Nieuwe Courant'
moet ik concluderen dat het tegendeel
waar is. Het zou best kunnen zijn dat zij
voor zichzelf overtuigd was welke keuze
de juiste was, maar in de krant heeft zij
nooit haar mening hierover gegeven.
Omdat voor haar de keuze zo duidelijk
een individuele kwestie was kon zij zich
juist boos maken op instanties die wel
hun mening of advies gaven. Zij veroor
deelde het I.E.V. om hun duidelijke
standpunt in deze zaak die zij ook aan
anderen opdrongen (door Warga
Negaraschap verplicht te stellen voor le
den). Ook vond zij dat de I.E.V. leden in
het parlement zich niet voor mochten
doen als vertegenwoordigers van de
Indischë gemeenschap aangezien zij
Warga Negara's waren. Nog veel feller
was haar verontwaardiging (en die van
N.Heil die tijdens de gevangenschap van
Mevrouw Führi de redactionele kolom
schreef) over de verklaring van de Hoge
Commissaris van Nederland in Indonesië
over de optie. De H.C. adviseerde de
Indische Nederlanders te opteren voor
het Warga Negaraschap. Führi vond dat
de Nederlandse regering niet het recht
had om het lot van haar onderdanen te
bepalen. De Heer Heil merkte op dat de
Indische Nederlanders als groep behan
deld werden "terwijl de Indische Neder
landers als meest naar voren springende
kenmerk juist hun individuele binding
met Nederland en alles wat daar mee sa
menhangt hebben." Hij vond het er op
lijken dat de regering niet voor haar
Indische onderdanen wilde opdraaien.
Ill SLOTBESCHOUWING
Mijn bedoeling bij het schrijven van dit
stuk is geweest om voor zover mogelijk
een beeld te schetsen van de 'Nieuwe
Courant',zodat degenen die de krant
willen raadplegen ongeveer weten wat
zij wel en niet kunnen verwachten. Het
beeld dat ik na het doornemen van twee
jaargangen heb gekregen is dat van een
typisch Indische krant. Op vele manieren
komt naar voren dat het voor en ge
maakt door Indischë Nederlanders was.
Naast het nieuws, dat meestal op een
objectieve manier en zonder commen
taar gegeven werd, was er veel plaats
voor zaken die vooral die groep aangin
gen.
Het is niet gemakkelijk om 40 jaar na
dato een goed beeld te vormen van een
krant. Het feit dat er over de groep
voor wie de krant schreef, Nederlanders
en Indische Nederlanders in Indonesië
na de soevereiniteitsoverdracht, niet erg
veel bekend is maakt het nog moeilijker.
Een ander obstakel voor het vormen van
een goed beeld is geweest dat in Indone
sië in die tijd (en nu nog steeds) persvrij
heid en vrijheid van meningsuiting wel
een beginsel maar niet altijd een realiteit
waren. Ik besef mij daarom ook terdege
dat diegenen die voor de krant gewerkt
hebben of op een andere manier met de
krant te maken hebben gehad zich mis
schien niet altijd kunnen vinden in de
manier waarop ik de krant heb beschre
ven. Het is het probleem van de histo
rica dat zij wel over de bronnen en de
informatie beschikt om iets uit het
verleden te beschrijven maar er nooit
zelf bij is geweest en daarom altijd een
ander beeld zal hebben dan degenen die
het meegemaakt hebben.
Bij het schrijven van het stuk heb ik veel
gehad aan de gesprekken die ik gevoerd
heb met de oud-hoofdredacteur, de
Heer N. Heil. Door de verhalen over
zijn ervaringen met de krant en over het
leven in Indonesië in die tijd is de krant
wat meer voor mij gaan 'leven'. Hier
voor mijn hartelijke dank.
