26 en 27september: de 25e Pasar Malam
Alkmaar toch weer in de Veilinghallen!
In het Duits bestaat geen algemeen be
kende uitdrukking voor dit spel. Wel in
het Engels: play at dibs (Br), play at jacks
(Am).
Enkele vertaalde definities:
'Een kinderspel waarbij de speler kleine
voorwerpen opraapt tijdens het stuit
eren van een bal' (Oxford's);
'Een spelletje gespeeld met een set
voorwerpjes die worden opgegooid, op
gevangen en op allerlei manieren gerang
schikt (Webster's).
Cassell's geeft als omschrijving van 'dib':
knokkeltjes van een schaap; 'dibs': een
kinderspel waarbij deze in de lucht wor
den gegooid en op de rug van de hand
opgevangen.
Ook in de Grote Winkler Prins staat
een en ander dat ongeveer op hetzelfde
neerkomt.
Iets heel aardigs staat in een boekje
dat 130 jaar geleden werd samenge
steld door ene Anthony Rich. Het
boekwerk behandelt alle wetens
waardigheden uit de Oudheid, van de
Grieken en Romeinen, zo'n 2000 jaar
geleden. Toen reeds kende men het
bikkelen.
Talus (Latijn) of astragalos (Grieks):
'Van bepaalde dieren het kootbeentje,
waarvan de Ouden bij zekere gok- en
andere spelen gebruik maakten in plaats
van dobbelstenen (tessera). Vaak ge
bruikte men het echt beenstukje zelf,
maar het werd ook van ander materiaal,
vooral steen of brons nagemaakt... De
talus had slechts vier vlakke zijden in
plaats van zes, doordat de beide uitein
den zo rond waren, dat de teerling noch
op de ene, noch op de andere kant kon
staan. De ogen waren op de vier
Griekse vrouwen tijdens het bikkelen.
"vlakke" zijden gemarkeerd, I en 6 op
twee ovaal staande vlakken, 3 en 4 op de
twee andere zijkanten, terwijl 2 en 5
ontbraken...
(Weet u nu waar die vier puntjes op de
S-kant vandaan komen?)
Astragalizontes:
'Griekse naam voor personen die met
bepaalde knokkeltjes van dieren speel
den... Het was een geliefd onderwerp
voor schilders en beeldhouwers uit het
oude Griekenland. Beide geslachten ver
maakten er zich mee en gebruikten deze
beenkootjes voor diverse spelletjes,
maar het eenvoudigste en gebruikelijkste
(dat op bijgevoegde afbeelding te zien is,
naar een Grieks schilderij) leek sterk op
dat wat men feitelijk (in Engeland)
bikkelen noemt. Het ging gewoon zo dat
men de beentjes in de lucht wierp, om
ze als ze weer omlaag vielen op de
rug van de hand weer op te vangen.
Bij diverse andere spelletjes, waar
bij soms om hoge bedragen werd
gespeeld, waren de beenstukjes
met ogen beschilderd en ge
bruikte men ze bij wijze van dob
belstenen.'
Tot slot: Wat voor nuttige func
tie had zulk een kinderspel als
training voor het latere leven?
Wel, het was een onbewuste oe
fening voor je reactievermogen, vaardig
heid van hand en vingers en vooral de
coördinatie van oog en hand (of klets ik
nu te veel?).
Bronzen talus
Alkmaar. Heel lang zag het er naar uit dat het zilveren jubileum van
de Alkmaarse Pasar Malam niet gevierd kon worden door de ver
koop van de vaste lokatie, de Veilinghallen.
Totdat eindelijk, op 25 augustus de organisatie van de Pasar Malam
de mededeling ontving dat de hallen tot eind september beschik
baar blijven, zodat deze Pasar Malam alsnog georganiseerd kon
worden.
En hoewel er slechts nog vier weken beschikbaar waren, heeft de
organisatie geen seconde geaarzeld en meteen alle voorbereidingen
getroffen om deze 25e Alkmaarse Pasar Malam, die misschien wel
de laatste zal zijn, tot een onvergetelijk feest te maken. Met voor
de 10.000e bezoeker een schitterend Balinees houtsnijwerk, en
voor de 20.000e bezoeker een volledig verzorgde, 2-weekse reis
naar Indonesië!
Gestart in 1968, in de helft van wat toen het voorste deel van de
Veilinghal was, werd meteen al 5.000 bezoekers gehaald. Dit aantal
liep in de jaren 79-80, in de inmiddels twee maal zo groot gewor
den Veilinghal, op tot een hoogte van 20.000 bezoekers. De Pasar
Malam trok daarmee als echt Alkmaars evenement, naast de
voetbalwedstrijden van AZ '67, de meeste bezoekers.
De Alkmaarse Burgemeesters hebben traditiegetrouw de eer ge
had de Pasar Malam te openen. Tot de bekendste onder hen Drs.
P.J. de Wit, die later commissaris van de Koningin in Noord-Hol
land werd, en C.M.L. Roozemond, die beiden de Pasar Malam zeer
goed gezind waren.
Hoewel het zeer kort dag was, en de meeste topartiesten niet
meer beschikbaar waren, is de organisatie er in geslaagd gewoonte
getrouw een zeer spectaculair amusementsprogramma samen te
stellen. Kosten nog moeite zijn hiervoor ges paard.
Zo is de befaamde Amerikaanse soulformatie 'The Trammps', die
aan een 4-weekse tournee door Europa bezig is, gecontracteerd
voor de zaterdagavond. Ook de swingende band Marabunta zal op
deze dag het nodige muzikale spektakel voorzijn rekening nemen.
De Internationale Academie voor Chinese Sporten uit Amsterdam
zorgt voor een fascinerende Leeuwendans en Kungfu-demonstratie.
De Chinese Leeuwendans is een unieke, adembenemende show die
vaak uitsluitend op het Chinese Nieuwjaarsfeest wordt gehouden.
Een 25 man en vrouw tellende groep zorgt voor een Angklung-mu-
ziek demonstratie, gekoppeld aan een kleurrijke klederdrachten
show met traditionele klederdrachten uit alle Indonesische eilanden.
Op zondag zorgt Wieteke van Dort, samen met de Zuid-Molukse
zanger Ais Lawa-Lata, voor een peffecte voorstelling van de popu
laire Late-Tante Lien show.
De muziekgroep 'The Hot Jumpers', onder leiding van Oscar
Rexhauser en zeer populair onder het Indische deel van de Neder
landse bevolking, zorgt voor onvervalste Indorock van de bovenste
plank. De Po/ynesische dansgroep Mai'ana uit Heemstede brengt
een professionele, wervelende Hawaiiaans/Tahitiaanse show, door
de kenners beoordeeld als de beste in Nederland. Tenslotte zorgt
Hans Versnel met zijn 'Super Kindershow' voor een waardige afslui
ting van deze 25e Pasar Malam in Alkmaar, waarbij hij het zeker niet
zal nalaten om onder de kinderen de verkiezing "Wereldkampioen
wie is het ondeugendst" te houden.
Afhankelijk van wat er met de lokatie Veilinghal gebeurt zou dit wei
eens de laatste Pasar Malam in deze hal kunnen zijn. Voor de vele,
tienduizenden fans en bezoekers, met en zonder Indische achter
grond, een laatste kans om die unieke, exotische en ongedwongen
sfeer mee te maken die bij de Pasar Maiam Alkmaar hoort.
Openingstijden zaterdag 12.00 - 24.00 uur, zondag
12.00 - 23.00 uur.
Inlichtingen: 023 - 245270
40
