O
Gudang Garam Filter
Kretek Sigaretten
meter rechtstreeks de zuidwestpoot van
Sulawesi oversteken naar Ujung Pandang
of verder afzakken naar het zuiden en in
twee dagen terug naar Ujung Pandang.
We hebben nog een paar dagen de tijd
voor we naar Surabaya vliegen en beslui
ten tot het laatste, hoewel we wel vin
den dat we sinds ons vertrek uit
Rantapao veel in de auto zitten. Dit
wordt de derde achtereenvolgende dag
al.
Om een uur of acht vertrekken we rich
ting Bulukumba. Je zou deze weg makke
lijk zelf achter het stuur kunnen zitten
want we zijn de laatste dagen nauwelijks
verkeer tegen gekomen.
Een enkele keer komen we een stamp
vol busje tegen. Die dingen zijn hier zo
oud dat alle deuren er letterlijk helemaal
uitgeroest zijn. De weg is redelijk tot
goed maar toch wordt er overal aan
verbetering gewerkt. Met handkracht
natuurlijk. Een kilometerslange stoep
rand, steentje voor steentje met de hand
gelegd en steentje voor steentje om en
om zwart/wit geverfd. We komen door
prachtige desa's. Hier en daar zijn de
bruggen volkomen verrot maar we ko
men er steeds heelhuids overheen. Sinjai
lijkt een heel leuk plaatsje en even daar
voorbij moeten we kiezen. Rechtstreeks
naar Bulukumba of langs de kust via
Kajang naar Bulukumba. We kennen de
toestand van de weg niet en laten het
aan de chauffeur over. Die kiest de kort
ste weg en eerlijk gezegd zijn we daar
niet rouwig om want we hebben
zachtjesaan genoeg van het autorijden.
Het is nog wel een prachtig stuk waar
we nu langs rijden. Prachtige sawahs die
er nu alleen erg dor bij liggen. De weg
slingert zich omhoog en er moet voort
durend geschakeld worden. In
Bulukumba aangekomen is het moeilijk
een plek te vinden om te overnachten.
We stoppen bij het strand en besluiten,
terwijl we onze benen strekken, om
door te rijden naar Bantaeng. Onderweg
vinden we een hotel, Alam Jaya. De vol
gende ochtend heel vroeg staan we op.
De plaatselijke bevolking is al weer druk
bezig aan de overkant van de straat
grote matten uit te rollen en daar de
rijst op te drogen te leggen. Het voorbij
komend verkeer is rustig. Er wordt hier
weinig geclaxonneerd.
We vertrekken op tijd en zijn al heel
gauw in Bantaeng om daar te constate
ren dat we hotel Alam Jaya rustig links
hadden kunnen laten liggen. Langs de
weg zo te zien genoeg leuke en mooie
hotelletjes waar we waarschijnlijk aan
zienlijk gezelliger hadden kunnen over
nachten. Bij een warung stoppen we om
wat pisang voor onderweg te halen.
Twintig meter verderop zitten een paar
mannen tussen de rotsen te werken. Als
we dichterbij komen zien we dat ze be
zig zijn met de hand kinderkopjes uit de
rotsen te hakken. Langs de straat liggen
een paar honderd stenen klaar voor
transport. Als je hier wilt eten moet je
werken en als niemand werk voor je
heeft, dan bedenk je zelf een baan. Bij de
ingang van veel dorpjes zien we regelma
tig het bekende beeld dat je overal in In
donesië tegen komt. Een voetstuk van
een meter of twee hoog en daarop een
grote hand waarvan de wijsvinger en de
middelvinger het bekende V-teken ma
ken. Tenminste, dat dachten we aanvan
kelijk, maar het staat voor een al jaren
lopende actie in het kader van keluarga
berencana - gezinsplanning - en betekent
dua anak cukup - twee kinderen is ge
noeg -. Een kilometer of tien voor Ujung
Pandang wordt op grote schaal zout uit
de zee gewonnen. Geen machine te zien.
Met handkracht zijn twee mannen bezig
water over te hevelen van het ene bassin
naar het andere. In de grond staat een
gevorkte tak. Daar overheen ligt een
bamboe van een meter of zes lang. Aan
het ene uiteinde zit een mand bevestigd,
het andere eind wordt bediend door de
man. De mand wordt in het ene bassin
volgeschept met water en dan snel over
een dijkje naar het andere bassin ge
draaid en daar leeggegooid. Als we wat
foto's gemaakt hebben geven we ze een
pakje sigaretten en dan geven ze nog
even een demonstratie van wat hard
werken is. Dichter bij Ujung Pandang ko
men we nog een aantal heel kleurige
pasars tegen en aangezien we vroeg ge
noeg zijn hebben we alle tijd daar nog
wat rond te lopen. Het Goa museum,
vlak voor Ujung Pandang, zou volgens de
boeken nog de moeite waard zijn, maar
het valt ons tegen zodat we al snel door
rijden en al voor twaalven weer bij Hilda
Tourist Hotel zijn. Voor we naar
Rantapoa vertrokken, hebben we hier
voor onze laatste nacht op Sulawesi
twee mooie, frisse kamers uitgezocht en
gereserveerd. Natuurlijk zijn die intussen
aan andere gasten gegeven en moeten
we genoegen nemen met andere ka
mers. Er moet nog afgerekend worden
met onze chauffeur en, wetend dat ie
dereen over onze schouders mee zal tel
len als we dat in de lobby van het hotel
doen, nemen we hem mee naar onze ka
mer. Hij wilde niet aan het eind van elke
dag uitbetaald worden omdat hij dan
bang was niets over te houden. Hij sliep
altijd zo goedkoop mogelijk en dus niet
altijd even veilig. Bovendien wil iedereen
van je lenen en als je geld hebt kun je dat
niet weigeren. Leningen worden zelden
terugbetaald en dus vond Frans het veili
ger zich pas op de laatste dag uit te laten
betalen. Uitgerekend de laatste twee da
gen voelt hij zich beroerd en onmiddel
lijk na uitbetaling gaat hij naar vrouw en
kinderen. Zijn vrouw is er via een col
lega uit Rantapoa intussen al van op de
hoogte dat hij een dag of acht zou weg
blijven. Als hij weg is nemen we eerst
een taxi via het postkantoor naar de
Merpati met een miljoen rupiah op zak
in de zoveelste poging tickets voor
Flores te kopen. Ze telexen voor ons
naar Denpasar en verzekeren ons dat
we in Denpasar tickets zullen krijgen
voorzien van het benodigde okay. We
kunnen gerust naar Flores schrijven dat
we eraan komen.
Frans staat al weer voor negenen voor
de deur. Weer helemaal opgeknapt. Hij
zal ons naar de airport brengen. Om tien
uur checken we al in, hoewel we pas om
over twaalven vertrekken. In de vertrek
hal staan moderne telefoontoestellen
waarmee je rechtstreeks naar Neder
land kunt bellen. Betalen hoeft niet want
er zit een knop voor collect call op.
Even overwegen we onze beide zoons
op te bellen die morgen jarig zijn, maar
een rekensommetje leert ons dat het in
Nederland vier uur in de ochtend is. Dat
doen we dan maar niet.
Na Sulawesi vertrekken we naar
Surabaya en via Oost-Java komen we per
boot op Bali. Daar krijgen we na heel
veel gepraat eindelijk onze tickets voor
Flores. Na een heerlijk tijd op Flores zit
de reis van twee maanden erop en het is
ons, net zoals drie jaar geleden, uitste
kend bevallen. Nog voor we weer naar
huis vertrekken broeden we al op moge
lijkheden het nog eens te doen. In twee
reizen hebben we nu in het totaal acht
eilanden bezocht en blijven er nog een
dikke dertienduizend over. We kunnen
nog even vooruit!
De volgende sigaretsoorten van het
merk GUDANG GARAM zijn ver
krijgbaar bij uw tabaksspeciaalzaak en
bij verschillende Pasar Malams:
16 Professional
16 Professional Lage Teer
Surya 12 King Size
International Brown
International Red
Inlichtingen: 020 - 645 95 38
G.G. KRETEK BV
21
