OVERZICHT 1992
KERSTMIS EN NIEUW
JAAR INJAKARTA
JUNI
Op 16 juni overleed in Den Haag op
71-jarige leeftijd René Adeboi, die on
der meer onder de pseudoniem Inten
Bayan het boekje 'De legende van
Njai Loro Kidul, godin van de Zuid
zee' schreef.
Voor de vierde keer werd door het
COMT (Centrum voor Onderzoek
naar Maatschappelijke Tegenstellin
gen) in Leiden een studiedag rond In
dische Nederlanders gehouden, dit
keer met als thema 'De repatriëring'.
Op de Pasar Malam Besar te Den
Haag ging de documentaire 'Stille In
tocht' van Liane van der Linden in
première.
De Golkar-partij van president Soe-
harto won de verkiezingen met een
ruime meerderheid; het totaal aantal
uitgebrachte stemmen op deze partij
bedroeg echter zo'n 4% minder van
het aantal stemmen dan in 1987.
Op 25 juni demonstreerden leden en
sympathisanten van de Werkgroep
na-oorlogse generatie van de vereni
ging KJBB bij Hotel Corona in Den
Haag, waar het ministerie van WVC
een studiebijeenkomst hield over de
beslissing om de Wet Uitkering Ver
volgingsslachtoffers (WUV) te sluiten
voor nieuwe aanvragen van de na
oorlogse generatie.
JULI
In Jakarta maakte de heer R. Smagge,
directeur van het kantoor voor Indo
nesië van de Oorlogsgravenstichting,
gebruik van de VUT-regeling en werd
opgevolgd door de heer N. Nom-
mensen.
Op 16 juli overleed Mary Brückel-
Beiten, die o.m. met Tjalie Robinson
het initiatief heeft genomen tot de
organisatie van de eerste Pasar Malam
in de Dierentuin in Den Haag (1958).
De bekende Soerabajaanse pianist
Wally de Fisser keerde voor het eerst
sinds 32 jaar verblijf in Amerika voor
enkele weken terug naar Nederland.
In een BBC-televisiedocumentaire
over de CIA kwam de betrokkenheid
ter sprake van dit Amerikaans insti
tuut bij het in diskrediet brengen van
Soekarno en de vele moorden onder
Soeharto in het Indonesië van de eind
jaren '60.
In Havelte kwamen oud-militairen, die
aan de politionele acties hadden
deelgenomen, bijeen op hun eerste
veteranendag.
In een Japanse krant werd voor het
eerst gepubliceerd over Nederlandse
vrouwen die in Japanse kampen tot
prostitutie werden gedwongen.
AUGUSTUS
De Indonesische badmintonspeelster
Susi Susanti behaalde goud tijdens de
Olympische spelen in Barcelona.
Op 9 augustus overleed oud
gouverneur van Nederlands Nieuw-
Guinea Van Baal in zijn woonplaats
Doorn op 82-jarige leeftijd.
In het Nederlands Congresgebouw te
Den Haag ging op I 5 augustus tijdens
de herdenking van de capitulatie van
Japan op I 5 augustus 1945 de audio
visuele presentatie 'Indisch verleden
'41-'45' in première.
In haar woonplaats Kaagdorp over
leed op 74-jarige leeftijd mevrouw
C.M.S. Bolland-van Leeuwen, bekend
van grammofoonplatenzaak Radio
Bolland in Den Haag waar tot voor
enkele jaren vele Indischen elkaar
troffen op zoek naar countrymuziek,
krontjong, Hawaiian muziek en alle
ander gewenste genres.
SEPTEMBER
In het Circustheater in Scheveningen
won de Bandungse zangeres Ruth
Sahanaya in de categorie internatio
naal repertoire de Prijs van de Stad
Den Haag.
OKTOBER
Papua's demonstreerden in Den Haag
voor het zelfbeschikkingsrecht over
West-Papua (voormalig Nederlands
Nieuw-Guinea).
De zanger Ben Snijders, bekend om
zijn vertolking van 'Mijn lboe' over
leed op 79-jarige leeftijd in zijn woon
plaats Amsterdam.
NOVEMBER
Op I november werd in de Kunsthal
te Rotterdam in aanwezigheid van 7
Indonesische vorsten de tentoonstel
ling 'Hofcultuur uit Indonesië' geo
pend, de derde in de reeks van drie
exposities over de Indonesische
cultuur.
DECEMBER
Wat er deze maand is gebeurd, dan-
wel gebeurt, kan helaas niet meer in
deze Moesson worden opgenomen.
Wellicht begint het volgend Indisch/
Indonesisch jaaroverzicht er mee.
Weken voor Kerstmis hoor je in de
winkelwijken kerstliederen, zowel po
pulaire als religieuze, in diverse talen;
Engels, Frans, Duits, Hollands en na
tuurlijk Indonesisch. De etalages zijn in
de Kerstsfeer, zowel groene als witte
kerstbomen en alle mogelijke kerst
boomversieringen, kaarten, kaarsen,
speelgoed etc.
De kranten en tijdschriften staan vol
met advertenties van Kerst- en Nieuw
jaarsvieringen. Hotels en restaurants
bieden diverse programma's aan, de een
aantrekkelijker dan de ander, ook de
prijzen. Je kunt ook met een tour naar
Bali en zelfs naar het buitenland. Dit
geldt natuurlijk alleen voor hen die een
goed gevulde beurs hebben of een flin
ke bankrekening.
De meeste mensen vieren Kerstmis op
een eenvoudige manier. Velen bezoe
ken ook voor Kerstmis de graven van
gestorven geliefden. Kerstmis wordt in
de kerken gevierd met een Nachtmis
of kerkdienst. De kerken zijn dan
overvol zodat buiten ook plaatsen be
schikbaar gesteld worden. Voor de ker
ken zijn de parkeerplaatsen allemaal
bezet. De kathedraal heeft aan de ge
wone parkeerplaats niet genoeg en ge
bruikt dan het parkeerterrein van de
Masjid Istiqlal wat er tegenover ligt. Op
hun beurt, met Lebaran en andere
feestdagen gebruikt de moskee het
parkeerterrein van de Kathedraal.
Voor de kinderen zijn er aparte
diensten en heilige missen. Thuis wordt
het kerstfeest gezellig gevierd onder
huisgenoten, familieleden en enkele
vrienden. Dan zijn er ook voor en na
Kerstmis Kerst- en Nieuwjaarsvieringen
op zowel regerings- als particuliere kan
toren. Een dominee en een priester zijn
er steeds bij betrokken voor een
toespraak en gebed.
Kerstmis is ook de tijd om bijzonder
aan de minderbedeelden te denken.
Vrouwen-, jeugd- en studentenvereni
gingen bezoeken weeshuizen, gevange
nissen, ziekenhuizen, tehuizen voor
ouden van dagen en het blinden- en
doofstommeninstituut. Vaak wordt er
gezongen of voorgedragen door de
gasten en bewoners van het tehuis.
Vanuit Jakarta wens ik alle Moesson
lezers prettige Kerstdagen en een voor
spoedig Nieuwjaar toe.
E. SUNDAH
