BRIEVEN
OVER...
Mooie auto's
Draaginsigne gewonden
- Purple Heart
Theo H. Kerger
(Boeb)
(181 I -1816). Hiermee werd het begin
van het einde van een glorieus tijdperk
ingeluid.
Verwarde en onverkwikkelijke gebeur
tenissen volgden elkaar in snel tempo
op. Door intriges, omkoperij en zaaien
van tweedracht heeft Raffles aanvanke
lijk geprobeerd de sultan op te zetten
tegen de Nederlanders, die conform de
Conventie van Londen van 1814, na
afloop van het Engelse Tussenbestuur
hun gezag in Palembang wilden herstel
len. Stuivertje wisselen op de
Palembangse troon, wrede moordpartij
en, opstanden en ontreddering waren
het gevolg. Twee Nederlandse expedi
ties van 1818 en 1819 werden bloedig
afgeslagen. De derde expeditie van 1821
onder Muntinghe wist na langdurige,
verwoede gevechten een bres te slaan in
de opgeworpen verdedigingswerken bij
Plaju, waarna de weg naar Palembang
open lag. De kraton werd bezet en de
sultan tot overgave gedwongen waarna
hij naar Batavia werd afgevoerd. Een
jonge neef van de sultan werd op de
troon geplaatst doch dat was niet meer
dan een loos gebaar. Het bestuur werd
al gauw op koloniale leest geschoeid en
daarmee was een feodaal tijdperk afge
sloten.
Met de 20e eeuw kwam de ontwikkeling
in westerse zin pas goed op gang. De
spoorlijn van Kertapati naar de
Lampongs uit 1912, met een zijlijn naar
de steenkolenmijnen van Bukit Asam,
vervoerde niet alleen passagiers en
steenkolen, doch ook bevolkingsproduk-
ten als peper, koffie, rubber en katoen.
De. K.P.M.-schepen hadden een geregel
de vaart op Palembang en vanaf 1930
verzorgden vliegtuigen van de K.N.I.L.M.
ook door de lucht de verbinding met de
rest van Indonesië en de wereld. Reeds
in 1906 kreeg Palembang een gemeente
raad en in 1916 een veerdienst. Er ver
rezen winkelstraten vol toko's en han
delshuizen naast de aloude pasars. Waar
kreken gedempt waren kwamen moder
ne woonwijken met scholen en kerken.
Met dit alles werd het aloude
Palembangse karakter, van kampongs
met hun grote houten huizen op palen
boven het water en de rumah rakit of
drijvende vlothuizen in rijen langs de
oevers van de Musi, niet aangetast.
Door de oliewinning in de provincie
kwam in 1913 het B.P.M.-plaatsje Plaju al
gauw op als belangrijke olieraffinaderij,
evenals Sungai Gerong aan de overkant
van de Komering, beide op slechts 5 a 6
km van Palembang verwijderd.
Welk een flits van emotie schoot door
mij heen toen ik Moesson van 15/3 open
maakte en op de volle voorpagina een
deel van het wagenpark herkende dat ik
als onderdeel van mijn werkzaamheden
in Indonesië onder mijn beheer heb ge
had. Op de foto onder andere de chauf
feurs Asri, Moh. Ali en Abdul Rachman.
De foto werd gemaakt in 1952 als on
derdeel van een reportage op het
fabrieksterrein van de P.A. Regnault's
Verf-, Inkt- en Blikfabrieken (Pabrik Tjat
PAR) aan de Goenoeng Sahari Antjol nr.
3 te Djakarta, voor de Nitrocelluloze- er
vernisfabriek (vandaar al die drums met
oplosmiddelen en lijnolie). De fotore
portage werd gemaakt ter gelegenheid
van de 85e verjaardag van de heer P.A.
Regnault, oprichter en eigenaar van het
bedrijf (mijn grootvader!). De Plymouth
was inderdaad het 'vlaggeschip' van de
'vloot'. Altijd uitstekende auto's die je
nooit in de steek lieten. De andere
auto's zijn een Nash en een Hudson,
Niet op de foto staan een Packard, een
Fiat en een Citroën. Wat een bijzondere
mengeling van namen en soorten hadden
we toen nog. Van het personeel van des
tijds is vrijwel niemand meer in leven,
behoudens ondergetekende (nu 73!).
Nooit had ik gedacht nog eens op deze
wijze met de tijd van 40 jaar geleden te
worden geconfronteerd.
TOM VRIJDAG
(Moesson 15 januari 1993)
De heer C.J. Jansen uit Badhoevedorp
werd op I maart jl. door de burgemees
ter van Badhoevedorp gefeliciteerd, na
het opspelden van het Draaginsigne
gewonden. In het krantenartikel dat de
heer Jansen ons stuurde, wordt uitge
breid aandacht besteed aan deze cere
monie op een zeer positieve manier.
Vriendschap, humor en verdraagzaamheid
(Moesson 15 maart 1993)
Op pag. 10 staat bij de naam M.W. van
Roggen dat hij werkzaam was op de
Kina-onderneming Tjiniroea. De spelling
is niet juist. Die moet luiden: Tjinjiroean.
Op 16 januari 1993 ging toch nog
onverwacht van ons heen onze lieve
man, vader, zoon, broer, oom en opa
Hij is 57 jaar geworden.
Santa Maria, Curasao
Fanny Kerger-Zitter
Ulla
Holland/Australië/Aruba
Moeder, broers, zusters
en verdere familie
De teraardebestelling heeft plaatsge
had op 21 januari 1993 op Curasao
N.A.
Corr. adres: Ben Kerger
M. Catsperk 9
9203 KT Drachten
IN MEMORIAM
WIES VAN MAARSEVEEN
In de leeftijd van 82 jaar overleed op
28 maart jl. in Den Haag plotseling
Mr. Hermance Cornelie Louise van
Maarseveen. In de Indische gemeen
schap was Wies van Maarseveen een
bekende figuur, die zich op vele ter
reinen van het Indische culturele en
maatschappelijk leven heeft bewogen.
Zij was vanaf de oprichting bestuurs
lid van de Indische Kulturele Kring,
waarvan zij sedert 1968 voorzitster
was. Daarnaast was Wies van
Maarseveen bestuurslid van de
Indische Pensioenbond, de Stichting
Herdenking 15 augustus 1945 en de
Stichting Reünistenfonds Indische aca
demici. Voor haar verdiensten werd
zij in 1981 benoemd tot Ridder in de
Orde van Oranje-Nassau.
In het volgend nummer van Moesson
zal in een artikel uitvoeriger op haar
persoonlijkheid worden ingegaan.
REDACTIE
(wordt vervolgd)
10
ERNST DRISSEN
