OP UW GE/ONDHEID
1
door J.A. Stolk, huisarts
Verworvenheden en de macht van het getal
Je leest de laatste tijd nogal eens over
verworven rechten. Daarmee wordt
bedoeld ondermeer, het recht op werk,
ziektewet, WAO en nog een paar van
die collectieve 'goedheden', waar een
ieder aanspraak op kan maken in deze
welvaartsstaat. Recht op baaldagen hoor
je niet meer zoveel, dat heet nu, geloof
ik, ATV-dagen. Heb ik het mis, laat dan
maar zitten, want over die verworven
heden moet je mij vooral de kaken niet
van elkaar trekken. Een cynicus heeft
nog eens geprobeerd cynisch te doen en
het over verworven plichten te hebben,
maar dat raakt niemand in die groep
waar rechten zo'n grote rol spelen. In
deze dagen is het mijn recht en jouw
plicht. Een verworvenheid als een recht
te zien is toch een nieuwtje dacht ik,
hoewel het woord verworvenheid een
langer bestaand woord is in onze
Nederlandse taal. De laatste jaren zijn
er nogal wat nieuwe woorden in onze
taal bijgekomen, bijverzonnen zo je wilt.
Het woord 'hamvraag' is zo'n woord
heb ik over de radio gehoord bij het in
memoriam van Johan Bodegraven. Hij
had zo'n 20 jaar geleden leuke tv-spelle-
tjes met een ham als hoofdprijs. Die
ham moest je zelf uit een hoge mast
halen. Zal heel leuk zijn geweest, maar
ik had zeker die ham, die ham gelaten.
Misschien had ik het wel gedaan voor
een krandjang met lemper.
Onze eerste minister schijnt een soort
boy-wonder te zijn in het verzinnen van
nieuwe woorden zoals het woord
'grondhouding'. Een even grote kam
pioen in het verzinnen van woorden
schijnt de heer Luns te zijn geweest, het
woord 'inhoudelijk' is dacht ik van hem
afkomstig. Of al die nieuwigheid zo zin
vol is, dat meen ik te kunnen betwij
felen, begrijpen doe ik die woorden nau
welijks. Het in mistige bewoordingen, in
bestaande of in zelfbedachte woorden
en in wollige zinsconstructies antwoor
den is ook zo'n talent van onze premier
en het hele kabinet van makke schapen
probeert hem in die zaken na te doen
en blaat hem in koor na. Het lukt zo
aardig om verwarring in de rest van de
kudde te scheppen. Immers wie begrijpt
er nu nog iets van het beleid van onze
bestuurders? Toch laten wij ze rustig
hun gang gaan omdat wij allen (bijna)
ons verstand hebben verloren in het
rookgordijn van hun politieke klets
praatjes.
Neem nu het volgende verworven
recht. Rijd jij je in dit land en in deze
tijd, waar een overdaad aanwezig is in
materieel en immaterieel opzicht, een
dwarslaesie dan heb je recht op de vol
gende zaken: een rolstoel, een stoeltjes-
lift voor de trap in huis, een badlift om
je in en uit het ligbad te tillen, een nieu
we auto met aanpassingen voor het in-
en uitstappen en aanpassingen voor de
besturing, een stoel die je erin tilt en er
weer uit en er zijn nog vele andere
mogelijkheden met die stoel. Om te
winkelen, voor de korte afstanden dus,
een scootmobiel en ook nog een aantal
verbouwingen aan het huis om deze aan
te passen aan de invalide. Die invalide
ontleent dit recht aan het feit hiervoor
verzekerd te zijn via de AAW (de
Algemene Arbeidsongeschiktheid Wet).
Heb je echter de leeftijd van 65 jaar en
word je dan invalide, dan vervallen
zowat alle van de hierboven genoemde
rechten. Wanneer je na je 65e wordt
getroffen door ziekte of andere narig
heid, die juist op die leeftijd de mensen
het leven zeer onaangenaam kan maken
(maar ook de kans om op die leeftijd
door invaliditeit getroffen te worden is
veel groter dan in de groep die jonger
is), dan stoppen al die verstrekkingen
dus, op een enkele uitzondering na. Wat
hebben onze bestuurders nu bedacht.
Na je 65e betaal je geen AAW-premie
meer en dus houden alle rechten op.
Dat je daarvóór ongeveer vier decennia
lang wel premie hebt betaald, dat heeft
er nu dan niets mee te maken. Hoezo
niets mee te maken? Nou gewoon
'niets', zeggen onze slimmerikken van
bestuurders. Geen premie, geen ver
strekkingen en dat bespaart ons een
flinke duit. De kapitale onzin van deze
redenering daargelaten, getuigt zo'n
standpunt van een licht barbaarse men
taliteit. Maar zo gebeurt het toch wel.
Verworvenheden, verworven rechten,
het is maar wat je daaronder verstaat.
De 'oude hap' betaalt wel degelijk een
soort AAW, alleen heet het geen AAW
en weg, verdwenen, di soelap alle rech
ten, die in dit geval, bij oudere mensen
dus, juist die ouderen van grote dienst
en van groot nut kunnen zijn. Maar
redeneer je, nou ja, die 'ouwe lui' heb
ben het jaren en jarenlang goed gehad,
laat ze maar meebetalen aan hun 'pech',
dan zal die groep van oude lieden, een
zeer gezagsgetrouwe groep, dat zonder
morren doen. Maar het breekt ze toch
wel zuur op wanneer eerder ook aan
hen gezegd is: wij (dat zijn dan de instan
ties die verstrekken), wij kunnen je geen
tweedehands materiaal verkopen. Alles
wat weer ingenomen wordt, na bijvoor
beeld overlijden van diegenen die wel
die verstrekkingen kregen of omdat het
materiaal wat ouder is geworden, die
zaken worden gerepareerd en worden
dan herverstrekt. En wat gebeurt!? Een
landelijke ochtendkrant komt met het
juichende verhaal, wat zijn wij toch goed
hier in Holland, want wij geven zo maar
tienduizenden rolstoelen weg aan derde
wereldlanden. De pakhuizen, kelders en
zolders van de Gemeentelijke Medische
Diensten puilen uit van al die artikelen,
die invaliden zo goed kunnen gebruiken
en vooral die stakkers in die arme lan
den en zo drenst dat artikel verder, wat
bij mij de tranen uit de ogen perste van
ergernis.
Hoe rijk zijn nu toch die 65-jarigen, die
van een klein pensioen en een AOW
moeten leven? Daarbij invalide zijn
geworden en een rolstoel pakweg tus
sen de twee en drieduizend guldens
kost. Een stoel die je erin en eruit tilt
daar moet f 10.000 voor betaald wor
den, f 4.000 voor een badlift en noem
nog maar een paar dingen op, zij kosten
alle een boel geld. Degene die deze logi
ca begrijpt melde zich bij het Riagg want
dit is logica van de gekken. Ik denk dat
t.z.t. deze 'gekte' wel zal veranderen,
verbeteren laten wij hopen, maar wat de
eerste geluiden laten horen over die
veranderingen, die zijn weinig hoopvol
wat althans die verbeteringen betreft.
Oud en jong en invalide zullen op gelijke
wijze worden 'geknepen', onder het
motto, er is geen geld, er moet bezui
nigd worden.
Het morbide idee dringt zich bij mij op,
dat wanneer er meer invaliden zijn (als
gevolg van meer ongevallen op de weg
en meer lichamelijke calamiteiten onder
de ouderen daartoe ook bijdragen), hoe
groter de kans is, dat door het grote
aantal invaliden zij electoraal een
machtsfactor vormen en dan gaat de
politiek 'om' zoals dat heet. Dat is de
34
