"WIJ WILLEN EEN HUIS!...
WIJ WILLEN EEN HUIS!..."
Op donderdag 22 april j.l. werd in het
Haags Museon een presentatie gegeven
over het op handen zijnde Indisch
Cultureel Centrum (ICC) dat zijn bestem
ming gaat vinden in het centrum van Den
Haag.
De heer E. Schenkhuizen, voorzitter van
het ICC, leidde het geheel in door een
pleidooi te houden voor het ICC met de
bedoeling eventueel Indische organisaties
over de streep te trekken teneinde hun te
bewegen tot actieve deelneming.
Hierna las de schrijfster Jill Stolk voor uit
haar laatste boek. Deze voordracht werd
verpakt in een cabaretachtig jasje waarin
zowel Schenkhuizen als Stolk een "glans
rol" mochten vervullen.
"WIJ WILLEN EEN HUISL.WIJ WILLEN
EEN HUIS!..." werd met ingestudeerde
recalcitrantie door de microfoon geschald,
hetgeen werd ondersteund door eveneens
recalcitrant met een pollepel op de ach
terkant van een wadjan te slaan.
Er flitste een gedachte door mij heen van
"zie je wel, net zoals de buitenlander de
Nederlander ziet als iemand op klompen
gaande van molen tot molen, zo ziet de
Hollander kennelijk de Indo als iemand die
24 uur per dag eet en alleen petjoh
spreekt. Alleen wordt het steeds weer
door Indo's gepropageerd!"
Maar goed, laat ik mij niet van de wijs
brengen. Het gaat per slot van zaken om
het inhoudelijke.
De strekking van de geschreven woorden
was duidelijk.
40 jaar lang is er niets gebeurd dat wees op
een zekere geldingsdrang van de Indo. Zij
protesteerden niet, maakten geen spandoe
ken en togen niet naar het Binnenhof om
scheepsladingen handtekeningen bij een par
lementslid te dumpen teneinde de frustratie
kenbaar te maken en vermeende financiële
tegoeden of subsidies af te dwingen.
Laat staan dat de Indo hardere acties zou
ondernemen zoals het vernielen van rijksei
gendom of het bezetten van gebouwen of het
lamleggen van ochtend- en avondspits zoals
nu gebruikelijk! Neen! Als de Indo werkelijk
had gedemonstreerd voor "erkenning" zou
dat waarschijnlijk kracht bij gezet worden
door een wadjang en een pollepel.
Maar de Indo heeft 40 jaar niets gedaan en
met de nu verkregen subsidie van een miljoen
is één ding duidelijk, wij Indo's krijgen niet
alleen een "huis" maar we worden eindelijk
erkend!
Weer flitsten gedachten door mij heen.
Na deze veeg uit de wadjan aan het adres
van de eerste generatie Indo's wordt het
duidelijk dat het hele initiatief genomen
moet zijn door de Indische jongeren, tenzij
er wellicht zeer berouwvolle oude Indo's
in participeren. Maar goed, eindelijk een
HEUS cultureel centrum waar Moesson
een zeer grote steen aan kan bijdragen.
Immers de tweede, derde en volgende
generaties willen op een gegeven moment
tóch weten waar zij, hun ouders of groot
ouders vandaan komen. Eindelijk na een
volgens ons incomplete geschiedschrijving
en het vooroordeel over het voormalig
kolonialisme kunnen we dan eindelijk een
vraagbaak en ontmoetingscentrum worden
van Indische mensen voor een ieder.
Tegelijkertijd bewaren we hiermede een
stuk cultuurgoed voor het nageslacht.
Na Jill Stolk werd een diapresentatie gege
ven door Henk Wieland ondersteund
door achtergrondmuziek met een explica
tie van deze Indische architect.
Men aanschouwde een diaserie over ver
schillende delen van Indonesië.
Zowel natuur, steden, cultuur als mensen
moesten een link leggen van 's lands nor
men en gewoonten naar wat wij Indo's
hebben meegenomen uit Indië naar
Holland. Het ICC zou daar dan een weer
spiegeling van zijn.
Bij mij persoonlijk kwam het eerder over als
een magazijn vakantiedia's die thuis horen op
zolder of in een reisbureau dan dat er enig
verband te leggen viel met de Indo all over
the world. Het waren merendeel de "gebrui
kelijke" folkloristische plaatjes en natuuropna
men van Indonesië i.p.v. een overeenkomstige
binnenhuisarchitectuur waar ik zelf op
gehoopt had.
De rode draad in zijn betoog was de mis
kenning en gebrek aan een identiteit van
de Indo's van zowel de eerste als de daar
op volgende generaties. De nadruk werd
echter gelegd op de jongere generaties die
opgroeiden in de moderne samenleving en
wat vervreemd waren van de (oude) indi-
sche gewoonten. Daarom zou de architek-
tuur in een modern jasje gegoten worden
dat vooral de jongeren van nu en in de
toekomst zou moeten aanspreken. De
elementen uit Indie wegggerukt, de slechte
opvang door Nederland en het gebrek aan
erkenning worden op zeer impressionisti
sche wijze omgezet in een scala van sym
bolieken die terug te vinden zijn in muren,
vloeren, kleuren en overige vormen. Om
niet helemaal vervreemd te raken van het
typisch Indische, bestaat de mogelijkheid
hier en daar een stukje batik te bevestigen.
Van de technische dia's die gepresenteerd
werden, U weet wel met plattegronden en
bouwkundige tekeningen vraag ik mij af
hoeveel er door het aanwezige publiek van
begrepen is. Maar oké, even objectief
blijven!
De fraaie maquette kon zonodig verduide
lijking geven.
Het I.C.C. biedt (o.a.) een sociëteit, een
restaurant, een handelscentrum, een bibli
otheek een zaal met 100 zitplaatsen en
een zaal met 250 zitplaatsen. Het geheel
beslaat overigens 1500 vierkante meter
aan totale oppervlakte.
Het gebouw is gelegen aan het Spui in Den
Haag, het drukste punt midden in het cen
trum.
De generaal (b.d.) Huyzer volgde Henk
Wieland op in een betoog over het NUT
van het ICC.
De heer Huyzer schetste de toenemende
rassehaat en onverdraagzaamheid.
Hij zag het ICC als een vorm of een plek
waar plaats zal moeten zijn voor ver
draagzaamheid en tolerantie. Juist daarom
pleitte de heer Huyzer voor het gebruik
van het ICC voor een ieder, of het nu
Indo is of een ander ras, maakt niet uit, als
die of gene maar iets met de tropen te
maken heeft.
Beste mensen, laat het volgende duidelijk
zijn. Ik ben tegen discriminatie. Ik ben
vóór verdraagzaamheid en tolerantie.
Daarbij juich ik het persoonlijk toe dat er
een ontmoetingscentrum ontstaat, op ini
tiatief van Indo's. Maar het gaat mij te ver
om te veronderstellen, dat de Indische
gemeenschap het voortouw moet nemen,
daar waar de individuele mens en overheid
kennelijk falen. Ik bedoel te zeggen: Als er
eindelijk na 40 jaar een Indisch Cultureel
Centrum komt, waarom moet dat dan
zonodig andere vlaggen dekken dan die
ene waar het in eerste instantie om ging?!
Een en ander zou kunnen betekenen dat
het I.C.C. na een relatief korte tijd allerlei
groeperingen ronselt voor het centrum, al
is het maar om investering en exploitatie
te kunnen dekken. Dat zou dan weer
betekenen, dat de letter "I" van I.C.C. ver
wijderd kan worden, of heb ik het nu mis?
Bovendien zou dit huis gekomen zijn om
aan te tonen dat eindelijk na 40 jaar iets
bereikt is en eindelijk erkend te worden
door het Nederlandse volk en regering die
ons Indo's kennelijk zéér laatdunkend
behandeld hebben.
Neen, geachte lezers, neen!
"WIJ WILLEN EEN HUISL.WIJ WILLEN
EEN HUIS!..."
Ja, wij willen best wel een huis. Maar géén
huis dat rust op een fundament van ver
draagzaamheid dat eerder thuis hoort
onder ieders huis in de samenleving.
En zéker geen huis dat opgetrokken is uit
"klaagmuren".
Wij willen een huis, maar niet om erken
ning te krijgen. Indo's zijn meer dan wie
ook ter wereld, geaccepteerd en volko
men aangepast in alle vormen van de
samenleving.
Wij willen een huis om de werkelijke
schatten van onze cultuur op interessante
en didactische wijze over te leveren aan
iedere belangstellende.
Ook de jongere generaties zullen vroeg of
laat geïnteresseerd raken. Doch laat het
dan INDISCHE CULTUUR en HISTORIE
zijn die wij hun bieden en geen "brood en
spelen voor het volk".
R.A.M.A.
4