Een kunstenaar in Holland
Cary Venselaar
De naam Cary Venselaar bent u
tegengekomen in Moesson van 15
april en Moesson van 15 mei 1993.
Hij is de schrijver van de twee arti
kelen over Wijnand Nieuwenkamp,
kunstenaar in Indië. Na deze uit
gebreide kennismaking met Nieu
wenkamp, willen wij u nu voor
stellen aan Cary Venselaar zelf,
kunstenaar in Holland.
Hij vertelt onder andere over zijn
interesse in Nieuwenkamp en zijn
band met Indië/lndonesië.
"Mijn vrouw Elvire is een Indisch
meisje, geboren in Nederlands-lndië.
Wij zijn in 1986 voor het eerst naar
Indonesië gegaan en dat zou later
mijn werk beïnvloeden. Ik raakte heel
erg onder de indruk van de kunst en
cultuur van de Indische Archipel.
Vooral het vakmanschap van de
gewone mensen in de dorpjes op
Bali, was voor mij geheel nieuw. Door
deze fascinatie ben ik boeken gaan
lezen en heb me volledig verdiept in
de materie. Ik voelde dat ik terug
moest naar Indonesië, heel vreemd
eigenlijk voor iemand die geen bloed
banden met het land heeft, behalve
dan mijn Indische vrouw."
"Wij wonen in Edam, het stadje waar
Nieuwenkamp vroeger ook vertoefd
heeft en zijn sporen heeft nagelaten.
Ik kende zijn werk alleen maar van
een aantal tekeningetjes met als
onderwerp Edam en van de verhalen
die nog steeds de ronde doen over
hem. Er leven nog mensen die hem
persoonlijk gekend hebben zoals mijn
oude vriend Gerrit. Toen ik hem ver
telde dat we weer op reis zouden
gaan, maar nu alleen naar Bali, om
te tekenen, het is mijn vak tenslotte,
zei hij: "Dan ben je te laat man.
Nieuwenkamp was je voor, want die
zat daar al rond 1900, hier lees maar,
want hij schreef er ook een boek
over." Ik was stomverbaasd, om bij
mij om de hoek, zoiets te ontdekken.
Daarbij kwam nog dat ik juist het boek
van Vicky Baum 'Liebe und Tod auf
Bali' gelezen had en de puputan van
Badung zat nog vers in mijn geheu
gen. Bij het lezen van Nieuwenkamps
boek bleek dat hij er ook bij was
geweest en er verslag van had
gedaan. Zodoende raakte ik geïnte
resseerd in die man en in zijn werk.
Aan zijn nabestaanden heb ik ge
vraagd of ik zijn werk mocht bestude
ren en fotograferen. Ze gaven hun
toestemming en hadden tevens het
verzoek aan mij om zijn gehele oeu
vre te bewerken. Dat leidde ertoe dat
er nu een heel overzicht van zijn werk
gemaakt wordt, dat nog omvangrijker
is dan ik aanvankelijk dacht. Voor
namelijk is dit te danken aan de hulp
van mevrouw Lucardie-Nieuwen-
kamp, een nicht van Wijnand die veel
hart heeft voor het werk van haar
oom. Er is zoveel werk gevonden van
hem dat er eigenlijk geen beginnen
aan is. Ik zou zo nog een tiental
afleveringen kunnen maken voor
Moesson, met talloze tekeningen,
bijvoorbeeld zijn prenten van
Sumatra, afbeeldingen van zijn kunst
verzameling, of van zijn Javaanse
tekeningen en litho's. Dan is er nog
het verhaal over de Borobudur, de
schepen en zijn reizen naar Timor,
22
'Alle bij dit artikel geplaatste tekeningen zijn het werk van Cary Venselaar uit de periode na 1986,
zij hebben alle het formaat 60x80 of 80x60 cm. Dit is 'De was', een tekening van Bali, 1992.
