's Morgens wat laat opgestaan, in de
queue voor de wasbakken! Iets te
bespreken bij de purser? In de rij! Dat
gold voor de kapper, de toiletten, maar
ook voor de bar. Die ging s' ochtends om
10 uur open en 's avonds om 9 uur weer
dicht. En dat voor dorstige kelen die al
die drankjes, in het vaderland nog altijd
gerantsoeneerd, al zoveel jaren hadden
moeten missen. Dus verzamelden zich
een uur van te voren de eerste gegadig
den en stonden we vóór het sluitingsuur
weer achter elkaar om nog gauw een
voorraadje voor de rest van de avond in
te slaan.
Toch werd er weinig gemopperd. De
stemming was opperbest, ledereen was
opgelucht dat we eindelijk aan de slag
konden gaan om "Ons Indië" weer te
maken tot wat het eens was, een geor
dende maatschappij met een integer
bestuur. Dat gevoel van: "Het zal best
wel weer voor elkaar komen!" was zelfs
niet kapot te krijgen toen halverwege de
reis bepaalde tekenen erop wezen dat de
voorraden niet onbeperkt waren. Boven
de bar kwam een bordje met "Keep smi
ling!", dat al verdacht was. En ja hoor, de
daaropvolgende dagen verschenen
mededelingen dat bepaalde drankjes
waren uitverkocht of op rantsoen gesteld.
Weer een reden voor lange files. Vooral
toen het bier werd beperkt tot 200 glazen
per dag.
Maar voor de maaltijden behoefde men
niet, zoals de soldaten tijdens het oor-
logsvervoer, in de rij te staan. De twee
eetsalons, één voor en één achter, waren
in ere hersteld. De 800 passagiers wer
den verdeeld over een aantal zittingen.
Door roulatie kreeg iedereen op zijn beurt
een vroege dan wel een latere zitting. De
mannen waren ondergebracht in de rui
men en sliepen op stapelbedden.
Prominente figuren, gezinnen en de wei
nige vrouwen hadden de nog intact zijn
de hutten toegewezen gekregen. Direct
nadat het schip IJmuiden had verlaten
was de onderlinge verkenning begonnen,
en een groep van ongeveer 20 meisjes in
khaki- uniform had onze aandacht
getrokken. Leden van het "Vrouwen Hulp
Korps", dat aan het leger was toege
voegd. Pogingen tot toenadering verlie
pen succesvol en nog vóór Gibraltar had
den zich vier paartjes gevormd, waartus
sen het bijzonder goed klikte. We trokken
de hele dag met elkaar op, behalve in de
eetzaal, waar de meisjes als groep aan
een aparte tafel zaten.
Het was mooi na- zomerweer, overdag
genoten we van zon en zee en het spel
van de dolfijnen. Egypte had, vanwege
onze houding in Indië, de vaart door het
Suez- kanaal nog net niet verboden maar
wel geweigerd de
nodige faciliteiten te verlenen. Daarom
zou het schip Algiers aandoen. Daags
vóór aankomst stonden we met ons vie
ren in de rij voor een excursie, de dames
waren vanzelfsprekend uitgenodigd.
Algiers
Met motor-launches werden we van het
voor anker liggende schip naar de kade
gebracht van de tegen de rotsen opklim
mende stad.
Daar stonden twee bussen gereed, elk
goed voor 40 passagiers. Met klapstoel
tjes op het middenpad lukte het alle hon
derd er in te krijgen. Nauwelijks was dat
de sterk gesticulerende gids gelukt of de
chauffeur zette er vaart in. Over een bou
levard met waanzinnig druk verkeer met
daartussen trolley- bussen en driedelige
trams. Wat een contrast met Nederland,
waar behalve het overbelaste openbaar
vervoer en militair transport de straten
nog vrijwel leeg waren. Het konvooi
Het paleis van de Dey van Algiers,
september 1947
wrong zich er voorzichtig tussendoor,
waarna buiten het centrum de klim
omhoog begon. De eerste bezienswaar
digheid kwam in zicht: "Ladies and gent
lemen, Botanical Garden, you see, you
see!" Voor we het hoofd konden wenden
snelden platanen, cactussen, palmen en
agaven in sneltreinvaart voorbij. Een vol
gend punt eiste de aandacht: "The Zoo,
you see, you seel".
Maar zonder stoppen ging het verder,
steeds hoger, constant in de eerste ver
snelling want steeds weer versperde één
of ander vehikel de weg. Weer iets bij
zonders: "Look here, beggars, you see!"
Zijn uitgestrekte vinger wees naar de ook
hier aan de rand van de stad liggende
krottenwijken. En dat in wat zich een pro
vincie van Frankrijk mocht noemen! Maar
de bus vloog ook dit trieste schouwspel
voorbij, nu langs prachtige villa's van de
meer gegoeden, in schril contrast met
voorgaande beelden. Op het hoogste
punt mochten we even uitstappen voor
een blik over stad en haven. Ver in de
diepte lag de "Indrapoera". De fototoe
stellen klikten. Maar de gids had haast:
"Entrez, entrez! Hurry, hurry! Step in
please!"
Een paar dames bleven achter om wat
bloemen en planten te bewonderen. Hij
werd er zenuwachtig van: "Please, plea
se, ladies, don't stay behind! Follow me,
please?".
De andere bus was reeds ver vooruit en
de chauffeur zette er extra vaart in om
hem in te halen. In bochten werden we
flink dooreengeschud, en de wankele
klapstoeltjes gingen geregeld omver.
Het volgende object, het vroegere paleis
van de Dey, thans museum. De geschie
denis van de verovering van Frans Noord
Afrika in woord en beeld. Wapens, unifor
men, portretten van generaals, trofeeën
en panorama's van veldslagen. Het kost
te de gids enorme moeite om de over de
diverse vertrekken verdeelde mensen bij
een te houden. Van kamer tot kamer
snellend klonk overal zijn stem, soms
smekend, dan weer overredend: "Vite,
vite, hurry, hurry, keep together please!"
Zijn inspanning had succes en veel te
snel naar onze zin stonden we weer bui
ten.
Het hoogtepunt van de excursie was de
Kasbah, de oude Arabische wijk.
Omgeven door een cordon politie- agen
ten werden we er door geleid. Nauwe
steegjes, waar men zich eerder in de
middeleeuwen waande, die ook dienst
deden als riool, vuilnisbelt en openbaar
toilet. Niemand scheen zich iets aan te
trekken van de bordjes met: "Défense
d'uriner". De geuren logen er niet om en
hadden beslist niets met Franse parfum
te maken. Hier hoefde de gids geen
moeite te doen om de kudde bijeen te
houden. "Beware of piek- pockets!"
De sloppen werden voornamelijk bevolkt
door nogal onguur uitziende mannen en
een ontstellend aantal bedelende kinde
ren. Velen met staar, alsmaar "Hello,
captain!" roepend, om ons eraan te herin
neren dat de Amerikanen ons voor waren
geweest. Niet als toeristen! Vrouwen zag
men niet. Een nieuwsgierig paar ogen,
spiedend vanuit een gat in de muur, werd
schielijk teruggetrokken.
Duidelijk opgelucht verlieten we deze
wijk. Ondanks politie-escorte bleken
enkele passagiers toch nog van vulpen
nen, horloges en portefeuilles te zijn
25
