Juridische bijstand of advies nodig?
DEWATA
INDONESISCH
SPECIALITEITEN
RESTAURANT
13
Sultan Saibun Abdul Jalil Rachmat Sjah III in de
troonzaal van het paleis in Tanjung Balei bij zijn
inhuldiging, 15 juli 1933. Foto KIT
zij de vele initiatieven van deze sultan
nam tijdens zijn bewind de welvaart toe.
Door de vestiging van diverse Europese
maatschappijen werden voor de bevol
king nieuwe bestaansmogelijkheden
geschapen. Tanjung Balei werd een druk
ke havenplaats. In 1908 bezocht de sul
tan Nederland, waar hij door koningin
Wilhelmina werd ontvangen en werd
benoemd tot Ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. Persoonlijk leed in
zijn familie bleef hem niet bespaard. Zijn
tweede zoon, T. Ibrahim overleed in 1909
aan tyfus en in 1913 overleed de veelbe
lovende kroonprins T. Besar Amir. Omdat
een andere zoon, T. Usman minder
geschikt was voor de troonsopvolging,
werd de zesde zoon, T. Saibun tot opvol
ger aangewezen. Sultan Mohammed
Husein overleed in 1915, als teken van
rouw om de geliefde vorst droeg het hele
volk een witte band, zoals bij de dood van
een sultan de gewoonte was. Daar de
nieuwe sultan nog minderjarig was, werd
het regentschap waargenomen door zijn
oom T. Alang Yahya, die met grote
bekwaamheid bestuurde. Op 15 juni 1933
legde de regent zijn taak neer en werd
Saibun ingehuldigd als sultan Abdul Jalil
Rachmat Sjah III. Hij zette het bestuur
over het sultanaat voort in de geest van
zijn vader en zijn oom. Evenals zijn vader
was hij zeer geliefd en behalve een
bekwaam en vooruitstrevend bestuurder
was hij een enthousiast sportbeoefenaar.
Vanaf de Japanse bezetting tot heden
De voorspoedige ontwikkeling van
Asahan werd abrupt onderbroken door de
Japanse bezetting. De positie van de
zelfbestuurders was in bezettingsjaren
1942-1945 niet gemakkelijk. Enerzijds
bleven zij als zelfbestuurder functioneren,
anderzijds werden zij door de Japanners,
in wier ogen zij aanhangers van het
Nederlands gezag waren, gewantrouwd.
Na de uitroeping van de republiek
Indonesië op 17 augustus 1945 bleef het
vrij rustig op Oost-Sumatra. Met het
Republikeinse gezag hadden de sultans
een overeenkomst gesloten, waarbij hun
gebied, in federatief verband autonoom
zou blijven als deel van de provincie
Sumatra. Extremisten en communisten,
die de sultanaten wilden afschaffen,
ageerden hevig tegen deze regeling.
Begin maart 1946 brak vrij plotseling de
zogeheten sociale revolutie uit, in
werkelijkheid een uitbarsting van bloedige
terreur, die zich in het bijzonder tegen de
zelfbestuurders richtte. Ook veel burgers
kwamen om het leven, met name
Chinezen. Bijzonder zwaar werd de
sultansfamilie van Asahan getroffen. De
meeste mannelijke leden van de familie
werden gedood. De sultan werd echter tij
dig gewaarschuwd en wist zich, door de
rivier over te zwemmen, in veiligheid te
brengen. Vervolgens werd hij door de TRI
(Tentara Rakjat Nasional, het Republi
keinse Volksleger) in Pematang Siantar
geïnterneerd. Bij de Eerste politionele
actie in juli 1947 werd hij door de
Nederlandse troepen bevrijd. Na de tot
standkoming van de deelstaat Sumatra
Timur (Oost- Sumatra) in 1948 werd een
oom van de sultan, T. dr. Mansur, arts in
Medan, Wali Negara (staatshoofd). De
revolutie had de economie en het leven
van de bevolking totaal ontwricht. Met
voortvarendheid werd door de regering
van Sumatra Timur de opbouw ter hand
genomen. In het kabinet van de deelstaat
was de sultan hoofd van het departement
van Veiligheid. In september 1948 waren
de sultan en T. Mansoer in Nederland om
de inhuldiging van koningin Juliana bij te
wonen.
De vestiging van de eenheidsstaat
Republiek Indonesië op 17 augustus
1950 betekende het einde van de deel
staten en T. Mansoer trad af als Wali
Negara. Hij overleed in 1953. De achting
die men algemeen voor hem had, uitte
zich in de vernoeming van een straat in
Medan naar hem.
De sultan overleed 6 april 1980 en werd
opgevolgd door zijn vierde zoon, die 17
mei 1980 in Tanjung Balei werd ingehul
digd als sultan Kamal Abraham Abdul
Jalil Rachmat Sjah. De tegenwoordige
sultan werd in 1958 geboren.
Hij huwde in 1993 met Eva Meutia,
afkomstig uit Aceh en oefent een artsen
praktijk uit.
Literatuur:
Encyclopedie van Nederlands-lndië
Thabal Mahkota Negri Asahan, 1933
door Mohammed Arsjad.
Oostkust van Sumatra-lnstituut kroniek
1948-1949.
Indische advocaat staat u graag bij.
Ruim 15 jaar ervaring in de rechtspraktijk!
Algemene praktijk gericht op bedrijven en particulieren en
praktijk speciaal gericht op Indische Nederlanders.
Bel of schrijf naar:
Mr. E.R. Schenkhuizen
Laan Copes van Cattenburch 137
2585 GA 's-Gravenhage
Tel. 070 - 346 91 36
Beeklaan 269 - Den Haag
Tel. 070 - 346 76 97
Pepesan ikan en kankung
Wij staan ook op de
Pasar Malam Besar,
stand no. 302
