PetfiC
Wat beweegt een Indo om nasi petjil te
eten hier in 't land waar de blanke top der
duinen schittert in de zonnegloed? Hier in
Holland kan je bumbu nasi petjil krijgen
bij de waroeng keliling en de Chinese
toko; gelukkig maar! Met of zonder dje
roek of assem of gandaria, maar mis
schien zit dat al in de bumbu. In mijn ach
tertuintje heb ik altijd boeren- en spruit-
kool en groenlof (voor de winter) en haast
alle groenten, zelfs snijbiet voor toemis.
In ex-Nieuw Guinea, in het land van de
bambukokers en parelduikers, moest je
tussen negen en half tien bij de straatweg
wachten, anders liep je de nasi petjil ver
koper in z'n jeep mis. Dan had je een rot
dag. Zonder nasi petjil, 50 cent of zoiets,
kan je niet leven. Dan kreeg je een stukje
tempé of kroepoek erbij en een heel
enkele keer een stukje dédé (gebakken
bloed). Meestal was dat de heer
Ezerman, ex-sergeant majoor, die langs
Santa Rosa, Witte Olifant, Gemeente-
werf, Motorpool en Kloofkamp en/of
Oranjebakkerij naar Dok II, V, of VIII
reed.
In Hollandia-binnen waren het weer
andere verkopers in hun jeeps langs
Ong Ak, Pantaiweg en dan naar boven,
langs de gevangenis en polikliniek, weer
terug naar beneden langs motorpool en
Rheinauwen en misschien nog verder
naar Sentani en Ifar gingen. Van
Hollandia-binnen-Kota-Radja richting
Skyline en naar Hollandia-haven. Meestal
één van de gebroeders N. of de heer R.
Allemaal langs plaatsen waar gewerkt
werd langs de E.W.-lijn of telefoonlijn of
waterleiding of aan de straatweg of
ergens anders. Maar als je te laat was of
je had de jeep gemist vanwege het werk,
dan kon je nog lopen naar de gemeente
winkel van Van Dapperen aan de
Pantaiweg en je kon dan rechtstreeks
bestellen uit de oelekan, voordat het in de
boengkoes of op je bord geschept werd.
Jammer, dat ze nu haast allemaal dood
zijn, Indo's gaan allemaal stilletjes dood.
In Manokwari langs de Tanindiweg kon je
petjil bekomen en dan verder langs het
douane- en postkantoor naar de haven
weg en nog verder naar Pasir Poetih
langs de begraafplaats van kapitein
Geeroms en ook boven de kota, langs
het huis van de assistent-resident en
marinekazerne, verder de oetan in, hel
ling op en af naar Mangoapi en op Pami.
In Biak via de havenweg naar Sorido en
terug naar gouvernementsbusmij. en par
ticuliere internationale geel/oranje ver-
huismij. Misschien ook naar de Mokmer-
en Boeroekoe airstrip, maar niet meer
naar de vliegtuigdump en ook niet naar
de vrachtwagendump.
Nasi petjil, het was een weldaad om zo'n
boengkoes te verorberen, maar deson
danks een druppel op een gloeiende
plaat voor je glimmende body, weerkaatst
tegen de koperen ploert. Toen had je nog
een taille als een wesp, gelijk een was
bord. AOW en WAO en stress op 't werk,
wachtgeld, schizofreen gedrag, o.a. en
etc., moesten nog uitgevonden worden.
Als je herrie had met je baas, lag je er
meteen uit en kameraden hielpen je er
weer bovenop. Je kon particulier zwart
werken, als je van 't goede soort djatihout
gesneden was, want het kacheltje moest
blijven branden. Je kon bijvoorbeeld vis
sen vangen in de nacht met een petro-
max-lamp met net, spies en tjoebi- of
nylontouw, of op de loer op wilde zwijnen.
Maar dan moest je wel om vier of vijf uur
in de middag al in de boom zitten, want
om kwart over zes was het schemerdon
ker, dan kwamen de tjellengs uit, maar
soms kwamen ze al eerder tevoorschijn
vanwege de honger. Die zwijnen liepen
geregeld hun vaste route in de nacht.
Hulde aan diegenen, die de bergstenen,
zo groot als een éénpersoonskamer,
overal langs de weg en in achtertuinen
naar Dok II, V, VIII moesten splijten met
trilboren en ook aan de bestuurders en
monteurs van bulldozers en motorgraders
in het veld. En dat alles voor fl. 1,50 per
dag als contractant in die barakken. Voor
fl. 1,- kreeg je een bordje rijst met een
visje van mevrouw Guldenaar, en wat
sajoer, 50 cent voor een pakje weduwe
shag, tjap warning en je komt dan te kort
voor vloeisigarettepapier, 10 cent.
Maar in die barakken hadden we af en
toe feest in de vooravond. Dan dreunden
de multiplex-wanden, alsof er een orkaan
loskwam, op de maat van Ramona en z'n
kornuiten (old soldiers never die!)
Maar nou ja, soedah! Die fl. 1,50 per dag,
40 jaar geleden is niet relevant voor het
fenomeen nasi petjil, want dat ging er grif
in.
Ik vraag me af, hoe het daar in Florida en
California en overal elders zal zijn tussen
negen en tien uur. Zullen ze ook hun nasi
petjil opwachten langs de weg? Ik dacht
van niet, want ze hebben het veel te druk
achter hun computers in nieuwbouwflats
en ze eten liever hotdogs.
Ras-sinjo tempé
(Advertentie)
ONTDEK HET ANDERE INDONESIË!
welke echtparen of alleenstaanden willen met ons
mee? In mei/juni 1995 vertrekken wij met een groep
van ongeveer 16 personen voor 55 dagen naar dit
schitterende land. In het programma zijn opgeno
men; De 1e maand Sulawesi (binnenland) Ambon
en de Banda eilanden enz. De 2de Maand Flores,
Komodo, Timor, Lombok, enz.
Wij zullen deze reis in een rustig tempo maken.
Voor degenen die het meest toeristische gedeelte
van Indonesië al kennen, is dit een unieke kans om
het andere Indonesië te ontdekken. Deze reis wordt
uitgevoerd door een ervaren touroperator die de
weg weet in bovengenoemde gebieden.
De richtprijs is ongeveer 5.900,- per pers.
Voor meer informatie kunt u bellen naar:
Manja Houba, tel.: 020-6626873,
Wim Tertien, tel.: 020-6710176
11
