Tekst en foto's:
Theo Janssen
De luchtvaartmaatschap
pij Merpati (duif), is de
tegenhanger van zijn
'grote broerGaruda
(mythologische adelaar).
Terwijl Merpati voorna
melijk de nationale lucht
havens aandoet, neemt
Garuda de internationale
vluchten voor zijn reke
ning.
Merpati in vogelvlucht
In november 1958 richtte minister Ir. H.
Juanda de 'luchtbrug van Kalimantan' op:
de luchtmacht kreeg de opdracht om de
afgelegen, moeilijk bereikbare gebieden
van het eiland toegankelijk te maken en
dus werd een luchtwegen-netwerk ont
wikkeld. In een regeringsverklaring van 6
september 1962, werd de oprichting van
de staatsluchtvaartmaatschappij Merpati
Nusantara bekend gemaakt. Merpati zou
de regionale vluchten gaan verzorgen.
De eerste vluchten die Merpati maakte
waren Jakarta-Banjarmasin, -Pangkalan
en -Sampit. In deze beginperiode
beschikte de maatschappij over vier De
Havilland Otter DHC-3's en twee
Dakota's van het type DC-3. De onder
houdswerkzaamheden werden gedaan
door technici van de luchtmacht en
Garuda.
Toen in 1963 Nieuw Guinea werd overge
nomen door Indonesië kwam de Neder
landse N.V. De Kroonduif, bestaande uit
3 Dakota's DC- 3, 2 Twin Pioneers en
een Beaver, in handen van Garuda.
Omdat Garuda zich inmiddels ontwikkeld
had tot de nationale luchtvaartmaat
schappij, gaf het zijn rechten op de
vlucht-lrian Barat (Irian Jaya) in handen
van Merpati. In 1963 maakte Merpati
naast de reeds bestaande vluchten naar
Kalimantan vluchten naar Java en nu dus
ook naar Irian Jaya. Ook werd de vloot
uitgebreid met drie Dornier DO-28's en
zes Pilatus Porter PC-6. In 1966 was de
vloot uitgegroeid tot 15 toestellen en 600
man personeel. Ook het vlieggebied was
inmiddels vergroot van Kalimantan, Java
en Irian Jaya, tot Zuid-Sumatra en West
Nusa Tenggara.
In 1969 werd Merpati opgesplitst in MIB
(Merpati West Irian) en MOB (Merpati
West Operations). De naam werd gewij
zigd in Merpati Nusantara Airlines (MNA).
In 1974 kon, dankzij hulp van de over
heid, de service worden vergroot: nu wer
den ook de grote steden en de afzon
derlijke regio's met elkaar verbonden.
Door de uitbreiding van de luchtwegen
heeft MNA een bijdrage geleverd aan de
economische opbouw van Indonesië en
in het bijzonder aan de economische en
culturele ontwikkeling van de afzonderlij
ke regio's. Voor onderhoudswerk was er
inmiddels een hangar en een vliegtuig
onderhoudsdienst gekomen in Ujung
Pandang en Manado. In 1977 nam
Merpati deel aan de jaarlijkse pelgrims-
vluchten (haji-vluchten) en was actief in
de transmigratieprogramma's. Vanwege
de grote toeloop van toeristen begon
MNA in 1976 ook met internationale
vluchten. De vlucht Manila-Denpasar
bijvoorbeeld, werd uitgevoerd met een
BAC-111, B-707 en een Fokker 28. Deze
vlucht werd opgeheven in 1979. Ook de
vlucht Los Angeles-Denpasar kwam
alweer in 1978 ten einde. Deze
internationale vluchten van Merpati wer
den opgeheven door tussenkomst van de
overheid; Garuda kreeg opdracht zich op
de internationale vluchten te concentre
ren, en deed vanaf toen alleen nog de
binnenlandse bestemmingen Surabaya,
Manado en Denpasar aan. Ook Garuda
veranderde van naam, voort aan heette
het Garuda International Airways (GIA).
Merpati hield zich voortaan bezig met de
binnenlandse (vracht-)vluchten, en ging
een samenwerking aan met de particulie
re ondernemingen Sabang Merauke Air
Charter (SMAC), Dirgantara Air Service
(DAS) en Asahi Mantrust in Kalimantan.
Het jaar 1989 wordt als een mijlpaal
gezien in de ontwikkeling van Merpati
Nusantara Airlinesin dit jaar vond de
integratie van MNA met GIA plaats. In de
periode '89-'91 werd Merpati"s vlucht-
Logo en kleuren van Merpati
23