Vuile dieven
D.A. Visker
C. van Heekeren
GEUR EN SMAAK (AKTIE-PRIJZEN)
Gezocht:
'Toch zeker wel een paar duizend toestel
len, hè?' Gelukkig wisten ze niet hoe het
werkelijk was.
Terug op Java ging het oefenen voort en
moesten we echte bommen gooien. Dat
was op een veldje bij Tjigading, helemaal
aan Straat Soenda. Onze monteurs
waren tevoren met vrachtwagens vertrok
ken om de doelen gereed te maken. De
Falcons konden daar niet landen en gin
gen na de opdracht weer terug naar
Tjililitan. Twee toestellen, waarbij ik was
ingedeeld, waren bemand door de luite
nants Tanderen Frouws. Onverwachts
zei de bestuurder tegen mij: 'Hou je vast!'
en draaide meteen een roll. Ik was
geschrokken, maar deed toch mijn best
om te lachen. Na nog een paar rolls, links
en rechtsom, kwam er een speciale ver
rassing. Duiken om snelheid te maken en
dan plots zeer sterk optrekken om de
looping te maken. Ook dat werd een paar
keer herhaald. Ik vond het niet zo leuk
omdat ik alle spullen kwijt raakte, maar je
Op de appèlplaats van het kamp, daar
waar de gevangenen dagelijks eindeloos
werden geteld, stond een klein huisje,
van het soort dat de electriciteit wel in
gebruik heeft. Maar daar dan aangege
ven met bliksemschichten en waarschu
wingen. Op dit huisje stond echter niets
en de ijzeren deuren waren en bleven
gesloten. De krijgsgevangenen hadden
het er in het begin dikwijls over, wat er
dan wel in kon zitten? Wapens?
Voedsel? Onder de Engelse soldaten
waren enkele inbrekers en kluiskrakers
en zij trachtten die mysterieuze deuren
open te krijgen, maar het bleven vergeef
se pogingen. Na een jaar was het huisje
zo vertrouwd in het dagelijkse beeld
opgenomen, dat het eigenlijk niet meer
gezien werd. De voortdurende bedreiging
van de bewakers was veel reëler.
moet in zo'n geval nooit klagen, anders
laten ze je niet meer met rust. Dus lachen
en duim omhoog, zo is dat.
Toen de mobilisatie kwam, moesten we
Tjililitan verlaten. De monteurs hadden
gereedschappen en reservedelen op
vrachtwagens geladen en reden enkele
dagen heen en weer naar onze geheime
oorlogsbasis, dicht bij Soekaboemi.
Tenslotte gingen ook de Falcons daar
heen. Het bleek een stuk drooggelegd
sawahterrein te zijn, bij de kampong
Tjikembar. Het terrein was erg drassig en
het werd baantje glijden. Er moest hard
worden gewerkt om er iets van te maken.
Van bamboe werden grote matten
(gedek) gevlochten en die werden op de
baan aan mekaar gelegd. Voor de vlieg
tuigen werden u-vormige heuvels ge
bouwd (pens) voor bescherming tegen
bomscherven.
Voor onze verbinding met de eigen vlieg
tuigen en met het hoofdkwartier kregen
we een mobiel radiostation van het type
Hoe het kwam wist niemand, maar op
een van de zeldzame vrije dagen stonden
de zware ijzeren deuren open. Nu pas
bleek, dat het gebouwtje volgepakt was
met nieuwe uniformen van het Koninklijk
Nederlands Indisch Leger. Voorde
Hollanders was dat niet zo belangrijk,
want zij hadden bijna allen nog voldoen
de kleding, maar voor de Engelsen en
Australiërs, die pas na één of twee torpe
deringen op Sumatra terecht waren geko
men en dus bijna niets hadden, was dit
een uitkomst. Als een wespenplaag
zwermden zij uit hun barakken en op die
schijnbaar onuitputtelijke voorraad en
rukten elkaar de buit uit de handen.
Vechtpartijen ontstonden en er werd
geschreeuwd en gevloekt. Nu kwam de
wacht in actie. Gillend en slaand stortten
deze soldaten zich op de gevangenen,
die gauw, beladen met jassen en broe
ken, naar hun barakken renden, om de
buit in veiligheid te brengen.
Lorenz. Het werd bijna dag en nacht wer
ken, maar gelukkig had ik ook een jonge
telegrafist Klaas Oost erbij gekregen. Hij
kende de Lorenz prima en we losten
elkaar dus af. Enkele keren zagen we
Japanse verkenners boven ons terrein,
maar we kregen geen aanval, blijkbaar
was onze camouflage goed in orde. Toen
de Japanners op Java geland waren,
moesten wij ons verder terugtrekken. De
Falcons door de lucht en ik samen met
de radiowagen gevolgd door bussen en
vrachtauto's met personeel en materieel.
We reden via Tjimahi, Bandoeng en
Garoet naar Tasikmalaja, onze laatste
basis. De twee laatste dagen hadden we
geen opdrachten meer gevlogen en het
hoofdkwartier sloot de verbinding. De
Falcons werden voor de komst van de
Japanners onklaar gemaakt, mijn fraaie
Lorenz ook, want verbindingen hoefde
even niet meer...
Op dat moment kwam uit de Hollandse
barak een slaperige man te voorschijn,
iemand die als een grote boef en dief
bekend stond. Hij overzag met één blik,
wat er gebeurde en zei, diep verontwaar
digd: 'Die verdomde Engelsen, die vuile
dieven! Daar zijn ze me wéér voor
geweest!' Mokkend over zoveel
onrechtvaardigheid, trok hij zich weer
terug in de barak, de anderen verwijtend,
dat ze hem niet eerder hadden gewaar
schuwd.
Naschrift. Merkwaardig is, dat niemand
van mijn oud-kampgenoten, die ik erover
sprak zich deze gebeurtenis kan herinne
ren. Maar mij staat het in mijn geheugen
gegrift. Zelfs de naam van de 'boef' weet
ik nog.
Een reis op maat door Java en/of Bali?
Uw ideale gids/chauffeur heet Jhonny Tjahjana, Jl.
Jupiter Selatan IV/10, Bandung, Indonesia 40286.
Behalve een bekwame, Nederlandssprekende
chauffeur, is hij een all round begeleider, die u op
allerlei gebied adviseert en informeert en alles voor
u regelt, zodat u onbekommerd en veilig kunt rei
zen. Prijs in overleg. Bus met AC voor 4 6 pers.,
afh. v. bag.
Nadere inl. tel. 050- 123888 (s'avonds/weekend).
(Advertenties)
Merk 'magnet'. In druppelflacon met
verzegelde schroefdop.
1. GEUR- OLIËN o.a. frans geurende types.
2. AROMA'S (essences) voor huish.gebr.
populaire smaken, gemakkelijke dosering.
G-mex bv. hodn. synnat aroma (1973)
S. Burgerhartsingel 201, 3813 NH Amersfoort.
Telf. 033- 806982 Fax 33- 622194
Willem D. Hesselink
Verkoop agent gevraagd.
medewerker, zowel pakar Bahasa Indonesia
als Nederlands voor het reviseren en up-to-
date brengen van een reeds bestaand maar
inmiddels verouderd woordenboek (Kamus
Belanda-lndonesia, PT Ichtiar Baru-Van
Hoeve, Jakarta 1986, 646 blz.).
R.A. Boers, Jalan Pintu Air 2/59 pav.,
Jakarta 10710
Indonesia.
37
