Guerilla en contra-guerilla
Foto: E.J. Neyndorff
bevel tot stoppen van de politionele actie
gegeven.
In de bezette gebieden brak een slopen
de guerilla uit. Even kwam hieraan een
einde toen in januari 1948 het Renville
accoord werd gesloten dat in wezen niet
verschilde van de Linggadjati-overeen-
komst. Het Renville-accoord werd zo
genoemd naar het Amerikaanse marine
schip waarop het tot stand kwam en dat
voor de haven van Djakarta voor anker
lag. Maar ook nu kon men het niet eens
worden over de uitvoering van de accoor-
den. Vlak vóór de politionele actie richtte
generaal Spoor zich tot de troepen in een
in onze ogen bijna ontroerende bood
schap: 'Gedraagt U in de dessa's en hui
zen van de bevolking, waar Uw militaire
taak U brengt, als de brengers van recht
en veiligheid. Tracht schuwheid en wan
trouwen te overwinnen. Gewone be
leefdheid ook tegenover de eenvoudige
Javaanse boer treft verder doel dan een
kogel. Eerbiedig huis en eigendom van
de bevolking. Verniel niets onnodig. Ook
niets wat men niet bereid is vrijwillig aan
U te verkopen.'
In die tijd stond de meerderheid van het
Nederlandse volk achter de militaire
acties, maar uiteindelijk bleven wij als
militair wel zitten met de brokstukken van
een mislukte politiek. Wij hadden zoge
naamd een mooie taak en waren geen
soldaten in de gewone zin van het woord,
maar uitvoerders van een politiek die
alleen maar gericht was op de wederop
bouw van het mooie eilandenrijk. Wij
moesten de wapenen ter hand nemen uit
naam van God, die altijd aan de kant van
de oorlogvoerenden staat, van welke kant
dan ook. Van deze stelling getuigen de
volgende citaten uit de dagbladen:
Trouw 21 juli 1947: 'Eenieder zij ervan
overtuigd dat wat het Nederlandse leger
daar thans in Indië verrichten moet, is de
vervulling van een rechtstaak, waartoe
God de overheid met de macht van het
zwaard heeft bekleed. Onze mannen
staan daar voor een taak van een
Nederlandse en Christelijke
plichtsbetrachting.' De Volkskrant, toen
nog katholiek: 'Een meer dan duizend
voudige schending door de republiek van
het door haar gesloten bestand...God
geve dat de phase welke wij in de ontwik
keling van zaken thans in gaan, even kort
als doeltreffend zal wezen.' Het
Algemeen Handelsblad besluit haar arti
kel met de boodschap van de Koningin:
'Ons volk is kortgeleden door onnoemelijk
zwaar leed en beproevingen heengegaan
en heeft deze met moed en fierheid
gedragen. Ik ben overtuigd dat het deze
nieuwe beproevingen even flink en dap
per en met hetzelfde vertrouwen in de
toekomst zal doorstaan. God zegene U
en die U in Indonesië lief zijn.'
Nog een bericht van de katholieken: 'Het
Bestuur van de Limburgse Bedevaart
naar Lourdes gaf opdracht van 23 tot 31
juli iedere dag te Lourdes een H. Mis op
te dragen, ten einde door de voorspraak
van de Onbevlekte Maagd Gods bijzon
dere zegen en bescherming af te smeken
voor de Nederlandse soldaten in
Indonesië.'
Kortom, de politionele actie had de
instemming van bijna het gehele
Nederlandse volk. De Nederlandse minis
ter-president was ervoor. De Luitenant-
Gouverneur-Generaal was ervoor. De
legercommandant was ervoor. De meer
derheid van het Nederlandse parlement
was ervoor.
In flagrante schending met alle overeen
komsten gaf de TNI opdracht in de door
Nederlandse troepen bezette gebieden te
27