INDONESISCH I
NIEUWS I
De salaktuinen
van Gregori Hambali
Miss Indonesië 1995
Sasando van Rote
100 jaar Parochie
Kampung Sawah
Met BIJDRAGEN van Ellen Sundah
Wees voorzichtig als je Greg Garnadi
Hambali (46) in Bogor wil opzoeken. De
tuin van zijn huis in Barangnangsiang
Indah staat namelijk vol doornige bomen.
Er zijn 23 soorten salak in de wereld,
Greg heeft daarvan 13 soorten in zijn
tuin. Enkele komen van buiten Indonesië.
De salak selindung Salacca magnifies)
van Oost-Kalimantan is moeilijk te vinden
in de plaats van herkomst, daar ze voor
dat de vruchten groot zijn, reeds door de
babi hutan en andere dieren worden opge
geten.
Er is een soort die nogal zoet smaakt,
helemaal niet sepet. Het is een kruising
van salak pondoh manis en salak pa-
dangsidempuan, waarvan de eerste
generatie gekruist werd met de salak gula
pasir van Bali. Deze gaf de afstamming
de naam dalak mawar.
Greg, die afgestudeerd is aan de univer
siteit van Birmingham in Engeland, heeft
reeds veel ervaring opgedaan. Samen
met prof. Michihiko Yatazawa van de
Japanse Aichi Gakuin bezocht hij in 1987
salaktuinen op Java, Bali en Oost-
Kalimantan. Eens per maand gaat hij
naar Irian Jaya waar hij selecteert en
identificeert voor het project van zaailin
gen van PT Freeport Inc. Ook wordt hij
vaak uitgenodigd op botanische en biolo
gische bijeenkomsten en bij het ruilen
van zaailingen. Bogor heeft behalve de
Gunung Salak, Hotel Salak, Rumah Sakit
Salak en Jalan Salak, nu ook het Salak
Kweek Laboratorium, waarvan Greg
Hambali de eigenaar is.
Bron: Kompas
Sinds enkele jaren worden er miss-ver-
kiezingen gehouden in Indonesië. Van
alle 27 provincies komen deelneemsters
om als Putri Indonesia te worden geko
zen. Dit jaar is het Susanty Pryscilla
Adresina Manuhutu, die door de Yayasan
Putri Indonesia als winnares werd geko
zen. Behalve bevalligheid wordt ook
gekeken naar intelligentie. Volgens
Susanty zou een belangrijke factor bij de
Putri Indonesia '95: Susanty Manahutu
verkiezing zijn geweest dat zij drie vreem
de talen beheerst, Engels, Frans en
Nederlands. Haar vader was diplomaat
en daardoor was ze vaak in verschillende
landen, o.a. in Senegal waar ze goed
Frans leerde spreken. Engels en
Nederlands spreekt ze thuis met haar
ouders. Susanty is studente architectuur
aan de Universitas Kristen Indonesia. In
het studentenleven is zij secretaris van
de vereniging van architectuurstudenten.
Bijzonder is dat zij 's zondags met enkele
medestudenten in de omgeving van
Monas, bubur ayam verkoopt. De ver
diensten worden gebruikt voor een excur
sie naar een plastic afvalverwerkingsbe
drijf, die zij willen bezoeken in het kader
van milieubeheer.
Susanty's wens is architect worden.
Volgens haar geven vele gebouwen in
Indonesië niet de Indonesische cultuur
weer in de architectuur, terwijl er veel
keus is in oorspronkelijke bouwvormen.
Ze vertelde dat ze veel geleerd heeft tij
dens de voorbereidingen van de miss
verkiezing, zoals tafelmanieren, spreken
in het openbaar, kennis maken met deel
neemsters van zovele provincies en het
delen van eikaars ervaringen. Aan de
miss universe verkiezing laatst in Namibië
heeft Susanty niet meegedaan, omdat de
regering van Indonesië dit niet toestaat.
Uit: Nova
Wanneer toeristen in Kupang arriveren
worden ze verwelkomd met sasandomu-
ziek. Dit traditionele tokkelinstrument is
zeer geliefd en iedereen geniet van het
deinende geluid van de snaren. Wie van
dichtbij het maken van de sasando wil
zien hoeft niet naar het Rote eiland te
gaan. In de desa Oebele, 22 km van
Kupang kan men zien hoe dit instrument
en de specifieke hoed die erbij gedragen
wordt, de Ti'i Langga, gemaakt worden.
Deze nijverheid wordt gedreven door
Jeremias Pah (55). Er zijn verschillende
soorten sasando: non-electric en die
welke direkt te verbinden zijn met karao
ke. De sasando zowel de Ti'i Langga
worden gemaakt van lontar blad
(Borassus sundaicus). De lontar is een
waaierpalm, heeft de vorm van een
'haik', een voorwerp om water te schep
pen. De sasando heeft ook enigszins
deze vorm, koepelvormig met rond hout
voor de snaren. Volgens zeggen is dit tra
ditionele muziekinstrument een creatie
van twee schapenherders. Tijdens het
hoeden op het veld trokken ze lidis van
het lontarblad, slijpten en bogen deze in
de vorm van de haik. De lidis trilden en
gaven een mooi geluid. Toen begonnen
ze het instrument, de sasando te maken
welke harmonisch en aangenaam klonk.
Bron: Suara Pembaruan
De Parochie Kampung Sawah is gelegen
in een desa omgeving, bij Pondok Cabe,
Bekasi. Het volgend jaar bestaat deze
parochie 100 jaar. Het begin was in okto
ber 1896 toen pastoor B. Schweitz S.J. 18
mensen uit die omgeving doopte. Nu
onder pastoor R. Kurries S.J. is het aantal
gelovigen gestegen tot 3500. Het huidige
kerkgebouw moet nodig worden gereno
veerd. In de regentijd zijn de wegen daar
modderig, in de droge tijd stoffig. De kerk
is ook veel te klein, want doordat er
steeds meer gebouwd wordt in Jakarta
en Bekasi stijgt het aantal inwoners en
ook de kerkgangers. Daarom is er een
plan om de kerk en omgeving te verbete
ren. Het plan omvat een kerkgebouw
15
