moessQn
VERBODEN VOOR HONDEN EN INLANDERS
BIJ DE VOORPLAAT
Landschap op West-Java (R.L. Mellema)
Verboden voor honden en inlanders is de titel van een
onlangs verschenen boek vol herinneringen van
Indonesiërs aan de koloniale tijd. Over de titel, die ver
wijst naar een bord dat zou hebben gehangen bij de
ingang van het zwembad Tjikini in Batavia en bij het
zwembad in Fort de Koek, is veel te doen. Want het
bestaan van een dergelijk verbod is omstreden. Het is nog
steeds de vraag of dit bord wel heeft bestaan. Er zijn men
sen die zich herinneren het gezien te hebben, maar er zijn
er ook die zich herinneren dat het er niet hing. Kortom, de
meningen zijn verdeeld.
Tastbare bewijzen zijn in ieder geval niet voor handen; er
is bijvoorbeeld geen enkele foto bewaard gebleven waar
de tekst op staat. Een Leidse wetenschapper, op bezoek in
Jakarta in de jaren vijftig, heeft een zak met geld beloofd
aan degene die hem tastbare bewijzen van het bestaan
ervan kon overleggen. Dit aanbod - naar verluidt geldt het
nog steeds - heeft echter niets opgeleverd. Dat totaal
ontbreken van elk spoortje van tastbaar bewijs is vreemd.
Je zou toch denken dat er iemand geweest moet zijn die
er, al was het maar per ongeluk of omdat hij of zij er
brood in zag, een foto van heeft gemaakt. Een verbaasde
toerist bijvoorbeeld of nog beter: iemand die zich tegen
het koloniale gezag verzette. Want was ik een Indonesiër,
dan zou ik het bordje in de Japanse tijd van de muur heb
ben gehaald en als trofee mee naar huis hebben genomen!
Maar is het ook niet zo dat de bewijslast bij degene ligt
die met de stelling komt, in plaats van andersom? Stel dat
het bord echt nooit bestaan heeft, hoe moetje dat dan
bewijzen? Hoe kan je bewijzen dat iets er niet is geweest?
Dat is niet zo gemakkelijk. Stel, je gelooft niet (meer) in
kabouters en iemand vraagt je te bewijzen dat kabouters
niet bestaan. Tja, dan sta je mooi met je mond vol tanden.
Of het verbod nu bestaan heeft of niet, het geeft aan -
voor wie het nog niet wist - dat er duidelijke verschillen
waren tussen volbloed Nederlanders, Indische
Nederlanders en Indonesiërs. Rangen en standen geba
seerd op een raciale indeling zijn nu eenmaal eigen aan
een koloniaal systeem. Opvallend is dat de geïnter
viewden in het boek Verboden voor honden en inlanders
in hun terugblik na zoveel jaar mild en genuanceerd oor
delen over de koloniale tijd. Dat maakt het boek zeker de
moeite van het lezen waard. Al zou je dat niet vermoeden
met zo'n titel.
Mark Loderichs
Lieve lezers, hartelijk dank voor alle bloemen, kaarten en felicita
ties die we mochten ontvangen bij het bereiken van de veertigste
jaargang van Moesson. Met uw steun poekoelen wij teroes. Op
naar de vijftigste jaargang!
Directie Tjalie Robinson BV.
lft?3Q[ï)H)(]Q ÏÏQQÜÏS (tel./fax 04102-25688)
Lid S.G.R.
Molenberg 115386 DA Geffen
organiseert individuele reizen naar SINGAPORE en INDONESIË.
Vliegtickets - verhuur van minibus (4 tot 6 personen) - middenklasse hotels.
Overwinteren: vliegreis in Singapore: 4 weken delux chalet in Indonesië
30 dagen auto met chauffeur, op basis van 4 personen 4050,- p.p. bij vertrek in
jan., feb. of maart 1996 of
59 dagen auto (excl. benzine) met chauffeur in Indonesië retour met Singapore
Airlines voor 3000,- p.p. op basis van 4 personenof verblijf maximaal 59
dagen bijvoorbeeld op Java of Bali (prijs variërend per hotel).
BALI Thuis bij Diwangkara
Hotel en Bungalows
a/h. rustige strand van Sanur.
Comfortabel en familiair 56 dagen
2 pers. l/o - f 2.876,00.
Inl. 08364 - 7330
Fax Bali 0361 - 288894
2
SCR
