Pfffi msïïi
IMfïMiPr^n B
Lr\.K°J !.j v.<yi.b...b...b
Lruvy U WLbl.bl... ::.i ll
Voorpublikatie uit
Sinjo Robbie
Slijmziekte tabaksplantages
Deli
OPROEPEN
Kamp Tjèwèng
Morotai
Kampboek in eigen beheer
Bij uitgeverij Huis Clos is een voorpu
blikatie verschenen uit Sinjo Robbie,
de nog niet voltooide autobiografische
'roman' van Rob Nieuwenhuys. Aan
deze 'roman' werkt hij nog steeds,
weliswaar gehinderd door zijn hoge
leeftijd. In twee hoofdstukken, 'De
stem van mijn ouders' en 'De schim
van nènèk Tidjah' roept Nieuwenhuys
sensitief en beeldend de verzonken
wereld van voor en na zijn geboorte
op. Met behulp van foto's, brieven,
kranten, gesprekken met familieleden,
geschreven herinneringen en zijn
eigen ervaring wordt het leven rond
de eeuwwisseling haast tastbaar ver
beeld.
De stem van mijn ouders gevolgd
door De schim van nènèk Tidjah telt
62 pagina's (paperback) en kost
20,-. Het boek heeft oplage van 400
exemplaren en is verkrijgbaar bij
boekhandel van Stockum.
In april 1995 deden H. Vermeulen en C.
Netscher onderzoek naar de beruchte
'slijmziekte' van de tabak op de tabaks
plantages van de vroegere Deli-Maat-
schappij rond Medan. In veel gevallen
wordt er nog steeds gebruik gemaakt
van cultuurmethodes uit de
Nederlandse tijd. In de laatste twintig
jaar zijn echter veranderingen in de
teeltwijze aangebracht door de opruk
kende bebouwing van de stad Medan
en door nieuwe overheidsbepalingen.
Van 1943 tot 1945 (ik was toen 1 tot 3
jaar oud) werden wij vanuit Soerabaja
geïnterneerd in het interneringskamp
Tjèwèng in Oost- of Midden-Java. Bij
navraag weet niemand meer welk kamp
bedoeld wordt. Iemand zegt, dat het de
naam is van een suikerfabriek in
Midden-Java, die toen als internerings
kamp heeft gediend. Wie kan mij meer
vertellen over dit kamp en ook bij welke
stad of dorp op Oost- of Midden-Java
het kamp heeft gelegen. Bij voorbaat
hartelijk dank.
J.H. Nahuijsen, Noten-Bogerd 21, 3343 BG
Hendrik-ldo-Ambacht
In de zomer van 1994 ging ik naar
Indonesië voor een vakantie door
Sumatra, Java, Bali en Lombok.
Halverwege deze reis kreeg ik het
onbedwingbare verlangen om naar mijn
geboorteplaats Morotai te gaan. En dat
heb ik ook gedaan. Via Jakarta, Ujung
Pandang, Manado naar Ternate met het
vliegtuig. Vandaar naar het noorden van
de Molukken per ferry, bus en 'speed
boat', om uiteindelijk in Morotai aan te
komen.
Een heerlijk klein, prachtig, onbekend,
ongerept en onbedorven eilandje. Een
eilandje dat volgens de lokale bevolking
door hooguit tien 'toeristen' per jaar
bezocht wordt. Meestal oud-soldaten,
uit o.a. Amerika, Australië en Japan, die
daar in de oorlogsjaren gevochten heb
ben. Morotai was destijds een strate
gisch eiland.
Oudere Indonesische medewerkers
menen dat de verandering in teeltwijze
mogelijk de oorzaak is van de slijmziek
te. Daarom vragen de onderzoekers of
oud-Delianen informatie hebben over
praktische aspecten van de Deli-
tabakscultuur; in het bijzonder informa
tie over de vegetatie van het secundai
re bos, dat ontstond tijdens de braakpe-
riode. U kunt hierover contact opnemen
met H. Vermeulen, Secretaris Kuitstraat
12, 6861 BB Oosterbeek (tel. 026 - 334
03 45) of met C. Netscher, Pogung
Baru C 1155284 Yogyakarta. (ML)
Omdat de tijd toen tekort was om mijn
roots te zoeken, ben ik er afgelopen
zomer weer geweest, nu voor vier
weken.
Het bevalt me zo goed en ik heb er zo
veel lieve mensen leren kennen, dat ik
eind van dit jaar weer ga.
Omdat ik mijn eerste vier levensjaren op
Morotai en Ternate heb doorgebracht
en daarna naar Nederland ben gegaan,
ben ik heel erg geïnteresseerd in alle
informatie over Morotai, maar ook over
Ternate. Kaarten en plattegronden en/of
documentatie van deze twee eilanden
enz. Ook mensen die daar vroeger
gewoond hebben. Misschien als geheu
gensteuntje: in de jaren 1946/47 was
mijn vader, meester Van Midde, op
Morotai hoofd van een schooltje voor
kinderen van Nederlandse soldaten.
Jan Kreecke stond er ook voor de klas,
ook woonde daar in die periode kapitein
Schotte met zijn gezin en Frans
Reemer. Met deze mensen heb ik al
kontakt gehad en ook informatie uitge
wisseld.
Ik heb veel kontakten gelegd en zijn er
ook mensen van het eiland naar me
gekomen, met de vraag of ik naar even
tuele familie van hun wil zoeken in
Nederland. Onbegonnen werk, denk ik,
maar misschien via MoessonNamen
van families: de Haas, Heuvelmans,
Foortse, Rijken, Dumas en Goole.
Reacties liefst z.s.m. aan:
Fred van Midde, Kruisstraat 49B,
5014 HS Tilburg,
tel 013 - 544 08 85 of 463 76 22.
De samenstellers van het boek 1942-
1945. In de naam van de keizer, 2602-
2605 Jongens in de kampen te
Bandoeng hebben aan de hand van
een twintigtal dagboeken, memoires,
aantekeningen en verhalen het leven
en de belevenissen van de jongens in
de Bandoengkampen tijdens de
Japanse bezetting van het voormalig
Nederlands-lndië vastgelegd.
Het geïllustreerde boek dat 512 pagi
na's telt, alsmede ongeveer 100 teke
ningen, is een paperback van 16,5 x
24 cm en uitgegeven onder auspiciën
van de Stichting 'Jongenskamp Baros-
6, Tjimahi'. Te bestellen door over
schrijving van 35,- plus verzendkos
ten op postbankrekening 699376 t.n.v.
Stichting Jongenskamp Tjimahi te
Eindhoven onder vermelding van 'toe
zending boek Bandoengkampen'.
Verzendkosten in Nederland 9,-; in
Europa 16,50; buiten Europa:
Canada, Nieuw-Zeeland en Australië
met Sal-tarief 24,- en per airmail
34,-; USA en overige landen per air
mail 34,-. Voor betalingen uit het
buitenland geen cheques zenden in
verband met de hoge incasso-kosten.
Verzoeke het bedrag over te maken
op postrekening 699376 bij de
Postbank Amsterdam via het
S.W.I.F.T. betalingssysteem.
(Bron: Persbericht Stichting Jongenskamp
Baros-6, Tjimahi)
6