wist ik toegang te krijgen tot de directeur
Albert Plesman. De reclameposters
waarmee de KLM in die naoorlogse jaren
reclame maakte vonden wij niet erg
indrukwekkend. Victor was ervan over
tuigd beter werk te kunnen leveren en
maakte een aantal ontwerpen voor KLM-
posters. Op karton plakten wij een aantal
van de gangbare reclameposters van de
KLM en aan de achterkant daarvan de
ontwerpen van Victor. Een enkele daar
van weet ik mij nog goed te herinneren,
de afbeelding van een Lockheed
Constellation in de start. Het leek of de
machine recht op je af kwam daveren.
Een ander ontwerp was een
Constellation in de landing, gezien vanaf
de staart, met beneden het toestel
Nederland in rood, wit en blauw, waarbij
het wit de landingsbaan moest voorstel
len. De achtergrond was donker en dan
die felle kleuren van Nederland, het toe
stel was in perspectief getekend van ach
ter naar voren en op de zilverkleurige
huid werd de oranjerode gloed van de
ondergaande zon weerkaatst. Plesman
zat achter zijn bureau met naast hem
Hans Martin en zijn secretaris Van
Konijnenburg, dezelfde die in later jaren
een van de adviseurs zou worden van
president Soekarno. Ik stelde me voor en
zei: 'Mijnheer Plesman, hier ziet u de
posters zoals die door de reclameafde
ling van uw bedrijf zijn gemaakt.' Ik
plaatste een aantal daarvan op een rij
tegen de muur en vervolgde: 'En hier ziet
u enkele ideeën van Victor Julien Trip'
waarop ik de op karton geplakte posters
omdraaide. Ik zag dat Plesman aange
naam verrast was. Hij keek er geruime
tijd naar en zei toen tegen Hans Martin:
'Zie je dat Hans, die vliegtuigen vliegen
Ons entree was gemaakt en wij konden
verder de zaken afhandelen met de
reclameafdeling van de KLM. Het was
begrijpelijk dat die niet zo ingenomen
waren met de onverwachte invasie van
buitenaf en we hadden in het begin nog
wel wat problemen. Als je eenmaal een
begin hebt gemaakt gaat de rest vaak
wat gemakkelijker. Voor een bedrijf te
werken als de KLM was vanzelfsprekend
een goede referentie. Echt gemakkelijk
was het niet want Nederland was in een
fase van opbouw en geld was schaars in
die tijd. We vonden de weg naar de grote
werven en scheepsrederijen maar je kon
niet spreken van een vetpot. Bovendien
vonden we het leven in Nederland rond
uit miserabel en dat was het ook in die
naoorlogse jaren. Hongerlijden was één
ding maar het daarbij ook nog koud heb
ben was een andere zaak.
Toen de Marinevoorlichtingsdienst een
prijsvraag uitschreef voor het beste schil
derij die de 'Slag in de Java-zee' moest
uitbeelden, was Victor Trip vanzelfspre
kend van de partij. Het was een kolfje
naar zijn hand en het werd een schilderij
in olieverf van circa twee meter bij ander
half. Het was een moeilijke opgave
omdat de beide vloten elkaar nauwelijks
zagen. De Javazee is bovendien in het
algemeen vrij rustig, zoals het ook was
op de dag waarop de zeeslag plaats
vond. We waren dus uitermate verbaasd
dat uiteindelijk winnaar werd, een schil
der die De Ruyter uitbeeldde met een
schuimende voorsteven zich ploegend in
huizenhoge golven. Het was meer een
beeld voor de Atlantische Oceaan dan
voor de Javazee. Victor was ontgoo
cheld. Actie kon hij ook wel schilderen,
maar de opdracht luidde met nadruk op
natuurgetrouwe omstandigheden. Omdat
de kruiser USS Houston ook nadrukkelijk
in het schilderij was verwerkt gaf Victor
het schilderij aan de toenmalige marine
attaché bij de Amerikaanse ambassade
en het hangt nu in het marineopleidings
instituut...
Uiteindelijk bleek de 'Call of the East'
toch te sterk en midden 1948 vertrok ik
weer naar wat toen nog steeds
Nederlands-lndië heette. Ook Victor ver
trok in dat jaar en werkte toen in Batavia
voor de RVD (Regerings Voorlichtings
Dienst) die onder leiding stond van de
bekende oud-marine officier Quispel. Op
31 december 1949 kwam een eind aan
de kolonie Nederlands-lndië en werd de
Republik Indonesia Serikat geboren. Niet
voor lang echter. Nog in het jaar 1950
werd de Verenigde Republiek door
Soekarno opgeheven en de Republiek
Indonesia uitgeroepen. Het is wellicht
aardig om te weten dat in de eerste
maanden van 1950, toen onze RVD nog
werkzaam was en de nieuwe republiek
van advies diende, door Victor Trip het
staatswapen 'Bhineka Tunggalika' met
de Garuda werd ontworpen op aanwijzin
gen van Soekarno en Sultan Hamid van
Pontianak, Max Alkadri. Dit staatswapen
is tot op heden nog steeds het officiële
logo van de Republik Indonesia. De RVD
werd opgeheven en Victor Trip voelde er
niet veel voor onder de nieuwe omstan
digheden in Indonesië te blijven. Ik ben
er zelf nog gebleven tot het jaar 1961
Trip vertrok naar Ceylon, dat nu Sri
Lanka heet waar hij bijna vijfjaar bleef.
Daarna reisde hij naar Nederland waar
hij zich vestigde als 'Commercieel Artiest
voor de Scheep- en Luchtvaart'. Het
heeft elf jaar geduurd voor wij elkaar
terugzagen.
Victor was in Nederland in scheeps- en
luchtvaartkringen een bekende figuur
geworden. Hij deed goede zaken maar
jammer genoeg waren zijn administratie
ve kwaliteiten omgekeerd evenredig aan
zijn artistieke. Een appeltje voor de dorst
bewaren was er niet bij. Als hij ruim in het
geld zat dan was hij er ook royaal mee.
Niet alleen voor zichzelf maar ook voor
anderen, vooral gul voor zijn vrienden. Hij
was echt een man van het goede leven,
een Indische Bourgondiër. We zagen
elkaar wat minder dan vroeger het geval
was. Zo gaat dat in Holland. We hadden
beiden onze eigen weg en kwamen dan
zo af en toe bij elkaar om wat bij te pra
ten, bij te eten en oude herinneringen op
te halen. Victor z'n ogen gingen achteruit
en persoonlijk vond ik dat in de werken
die hij tegen het einde van zijn leven
maakte de 'goddelijke vonk' ontbrak.
Hij beschikte vanzelfsprekend over een
geweldige routine en was een fantasti
sche ambachtsman. Zijn schilderijen
waren nog steeds mooi, maar zoals ik
eerder zei, de betovering ontbrak. In de
zeegezichten die hij in de vijftiger jaren
maakte proefde je de zilte smaak van het
opspattende schuim op je lippen.
Op 27 augustus 1975 namen we voor
goed afscheid van hem.
Formatie Fokker C-IV vliegtuigen boven de Javazee
23
