Florida
Interen op morgen
Meditations from
TmwmihL
Als we de stad in gingen, op zaterdag of
zondag, werd er gemampird bij Toko Sin
aan de Kayutangan in Malang, de toko van
een Chinees die in 'provisieën en dranken'
handelde. Ma kocht dan wat extra boter of
broodbeleg, van die lekkere gerookte ham,
en bij het verlaten van de toko zei zij:
'Bon saja, Sin, bayar habis bulan.'1) En Sin,
of het nou deze Chinees z'n naam was of
niet, voegde het bedrag bij de andere be
dragen die al 'op de bon' stonden.
Eind van de maand gingen we naar Toko
Sin om grote inkopen te doen. Dat hield
in dat mijn moeder de toko binnenstapte
met een dikke beurs en een heel lange lijst
waarop stond geschreven wat ze voor een
maand aan 'provisieën en dranken' nodig
had. Ze liep dan met een van de Chinese
winkelbedienden door de toko, lijst in de
hand, dit en dat aanwijzend. Na ongeveer
een uur stonden er een paar manden bij
de voordeur, gevuld met dingen als Droste-
chocola, Goalpara-thee, verpakt in zilver
papier met daaromheen weer verpakking
van bruin en groen papier, Blue Band
margarine, Australische roomboter in
goudkleurige blikken - merk Blauwe
Driehoek - katjesdrop, een doos met
Kwatta-chocoladerepen, rood- en geelge-
kleurde peerdrups (voor ons), Hollandse
kaas, chocolademuisjes, blikjes met ge
rookte worstjes, corned beef (kornètbief,
zoals we het toen uitspraken), zoete melk
(Friesche Vlag!), gele dozen maizenameel,
en nog veel meer. Achter ieder artikel op
mijn moeders lijstje schreef de winkelbe
diende de prijs, aan het einde van de expe
ditie trok hij een streep onder al de bedra
gen, gebruikte vliegensvlug een Chinees
telraam, iets dat onze grenzeloze bewon
dering altijd opwekte, en kwam tot het
totaalbedrag, waar dan ook nog alle onbe
taalde bonnetjes aan toe waren gevoegd.
De tijd was aangebroken om voor al die
spontane mampirans in de loop van de
afgelopen maand te betalen. De dikke
beurs kwam te voorschijn en werd al gauw
platter, maar Ma had weer een schone lei.
Boléh bon betekende boléh utang2', heel
prettig voor Sin, die er zeker van was dat
hij Ma's langganan zou blijven, en heel
prettig voor Ma, die zo alles wat ze aan
levensmiddelen nodig mocht hebben
gedurende de komende maand zomaar
even kon komen oppikken, ook al had ze
misschien geen contanten ervoor op dat
ogenblik. Het was een kwestie van ver
trouwen en handelsgeest van Sin, de enige
toko waar mijn moeder utang had. Pa te
kende alleen voor bonnetjes in de Soos.
Voor al het andere dat mijn ouders nodig
hadden, of graag wilden hebben, spaarden
zij, soms heel erg lang. Als er geen geld
was, kochten zij niets. Dat werd ons met
de paplepel ingegeven. In Indië was het
betalen met bonnen en habis bulan vaak
a way of life. Was de rekening te groot om
ineens te betalen, dan werd er 'gecicil', of
zoals het deftig genoemd werd 'in paye-
rnenten' betaald, dus gewoon in termijnen,
op krediet. Als je de verleiding van het
kopen van allerlei dingen niet kon weer
staan, kon het je mooi opbreken, want
dan lag je goede naam op straat!
Kredietwaardig zijn
Amerika leerde ons een heel andere les:
hier moest je juist een goede naam opbou
wen door geld te lenen! Heel moeilijk,
omdat het precies het tegenovergestelde
was van wat we hadden geleerd. We moes
ten een auto hebben: geen luxe, maar
noodzaak. We moesten lenen, werd ons
gezegd, onze kredietwaardigheid zou daar
mee vastgesteld worden. Ie kwam nergens
zonder kredietwaardigheid. Maar toch, er
gens in ons achterhoofd bleven we horen:
'Als je wat hebben wilt, dan spaar je er
eerst voor.' Maar sudah, elke maand zetten
wij prompt geld opzij om de schuld af te
betalen, zonder mankeren, en onze kre
dietwaardigheid werd daarmee bevestigd.
We wisten nog niks van creditcards toen,
dat zou een openbaring worden. Ik las
een stukje van Tjalie Robinson in Tong
Tong (10de jaargang nr. 24, 1966). Het was
zijn reactie op een artikel uit 'Intermezzo'
(Haagse Courant van 18 januari 1966)
over creditcards. Het werd toen nog een
Uw specialist naar
Indonesië, Thailand
en Maleisië.
Overwinteren
Bali, Penang en Lombok
17
Overwinteren
06/-97
overwinteren
vanaf fl. 2140,-
Al 21 jaar verkopen wij reizen op
maat naar het verre Oosten. Het is
niet ons programma dat u koopt
maar uw wens die wij uitvoeren.
Wij werken uitsluitend met gerenom
meerde luchtvaartmaatschappijen.
Bel of fax voor de brochure.
Special Bali/Agun g B each
31 dagen v.afl. 2295,-
Vertrek t/m 13 december en vanaf I januari
t/m 31 maart (beperkt aantal plaatsen)
Aanbiedingen overwinteren
Bali 31 dagen v.afl. 2.550,-
Lombok verlenging 8 dagen v.a. .fl. 395,-
Penang 33 dagen v.afl. 2.1 40,-
(Deze prijzen gelden indien u voor 15 december 1996 reserveert!)
Bel 070-3468950/51
of Fax:070-3630552
FAIRWIND REIZEN BV
INTERNATIONAL TOUROPERATOR
Laan van Meerdervoort 610 - 2563 BN Den Haag
41ste jaargang nummer 7 januari 1997