Bij de voorplaat Bij een diamanten Oranje
huwelijksfeest
1937 - 7 januari -1997
moessQn
De foto op de voorplaat en op deze
pagina zijn ontleend aan d'Oriënt van
16 januari 1937.
Collectie: Ch.M. Manders
Medewerkers aan dit nummer:
Raymond Abrahams, Fred Ameling,
Riny Boeijen, J.G. Colpa, Tina Daniels,
Tineke Doorenbos, Lilian Ducelle,
J.D.W. Ennen, Nellie Haberland,
Dick Flartoko, C. van Heekeren,
L.H. Hoestlandt, Theo Huygens Tholen,
C.J. lansen, Fred A. Kolle, A.A. Koster,
lan Kleevens, Thea Lemmens-Finger,
lohan van Leer, luul Lentze, Charles
Manders, Harryet Marsman, Oei Tat Ie,
Jack Poirrié, Peter de Ridder, Netty
Selder, K.P. Schaddelee, Els Sumandar,
Nico Tiemstra, D.A. Visker,
René Wassing en H.E. Wolff.
Op 7 januari was het zestig jaar geleden dat prinses Juliana en prins Bernhard in het
huwelijk traden. Het diamanten huwelijksfeest dat het prinselijke paar mocht vieren, is
een unicum. Een dergelijke mijlpaal is nooit eerder voorgekomen in de geschiedenis
van het Oranjehuis. Nadat de verloving van de kroonprinses met prins Bernhard zur
Lippe-Bisterfeld in september 1936 was bekend gemaakt, waren Nederland en Indië
ondanks de zorgelijke crisistijd maandenlang in feeststemming. De voornaamste reden
voor deze feestvreugde was dat men de geliefde kroonprinses van harte haar persoonlijk
gelukt gunde. Daarnaast hield het voorgenomen huwelijk een belofte in voor het
voortbestaan van het Oranjehuis. Door de grondwetsherziening van 1922 was prinses
Juliana de enig overgebleven troonopvolgster. Hierbij werden de
zijlinies voortgekomen uit huwelijken van prinsessen van het
Nederlandse koningshuis met veelal Duitse prinsen van de
troonsopvolging uitgesloten. De naam van het geslacht Zur
Lippe, dat zijn naam ontleent aan de rivier de Lippe in
Westfalen, waaruit prins Bernhard afkomstig is, heeft geen
onbekende klank in de Nederlandse geschiedenis. Sedert de
middeleeuwen bestonden er verbindingen tussen Lippe en
Nederland. Het gewest Lippe werd voor het eerst vermeld in een
oorkonde van 1123 waarin een zekere Bernhard en zijn broer
Hermann als Heren van het gewest worden genoemd. Otto van
Lippe (1204-1227) was bisschop van Utrecht terwijl zijn broer
Dietrich het ambt van proost van Deventer bekleedde. Graaf
Simon VI van Lippe was in 1591 in Den Haag om te trachten
vrede te stichten tussen de Spaanse koning Filips II en de
opstandige Nederlanden. Graaf Simon Heinrich (1649-1697)
was getrouwd met de rijke erfdochter Amalia van Dohna,
ambachtsvrouwe van Vianen en Ameiden, waardoor hij in het bezit van deze heerlijk
heden kwam. Leopold I werd in 1789 door de Habsburgse keizer Josef II in de rijksvor
stenstand bevestigd. Daarna bleef Lippe tot 1918 een zelfstandig vorstendom van het
Duitse rijk. De laatste regerende vorst was Leopold IV, een oom van prins Bernard.
Ook Nederlands-Indië leefde enthousiast mee met het Oranje huwelijk en tot in de
kleinste plaatsjes werden allerlei festiviteiten georganiseerd. Een delegatie vorstelijke
personen uit Indië, onder wie vertegenwoordigers van de hoven van Soerakarta en
Jogjakarta en de sultan van Langkat op Oost-Sumatra, woonde de huwelijksfeesten in
Den Haag bij. Een bijzonder eerbetoon voor het bruidspaar was het optreden van
Raden Adjeng Siti Noeroel, dochter van prins Mangkoe Negoro VII, die op Paleis
Noordeinde een serimpidans van de Mangkoenegaran uitvoerde voor de koninklijke
familie en haar gasten. Tijdschriften uit het Indië van die dagen getuigen van de
feestvreugde, zoals d'Oriënt van 16 januari 1937.
In Batavia werden de feestelijkheden geopend met een dienst in de Portugese buiten
kerk, die werd bijgewoond door de landvoogd met echtgenote en vele prominenten.
De foto op deze pagina laat enkelen van dit gezelschap zien, gestoken in de stijlvolle
ambtskleding zoals toen gebruikelijk was. Sedert 1510 werd zeven maal een huwelijk
gesloten tussen leden van de huizen Nassau en Lippe. Het huwelijk van prins prinses
Juliana en prins Bernhard was het achtste. In de oudheid stond het getal acht om zijn
rekenkundige eigenschappen in hoog aanzien en gold als geluksgetal. Dit gunstige
voorteken werd in de loop van de afgelopen zestig jaar ondanks ups en downs bewaard.
Van harte wenst Moesson het diamanten bruidspaar nog goede en gelukkige jaren!
Charles Manders
2